Ինչպե՞ս կառավարել դեպի Հայաստան միգրացիոն հոսքերը. համալիր ուսումնավարժանք «Բավրա» սահմանային անցակետում

Աղետների կամ ռազմական գործողությունների ժամանակ ինչպես կառավարել դեպի Հայաստան միգրացիոն հոսքերը։ Այս թեմայով այսօր համալիր ուսումնավարժանք է անցկացվել «Բավրա» սահմանային անցակետում։ Սա իր բնույթով առաջին խոշոր ուսումնավարժանքն է Հայաստանում, որում ընդգրկվել են բնակչության պաշտպանության ոլորտը համակարգող մի շարք գերատեսչությունների ներկայացուցիչներ։

Վարժանքի սցենարում կազմակերպիչներն հաշվի են առել ամեն ինչ, ընդհուպ այն, թե ինչպես պետք է գործեն համապատասխան մարմինները, եթե միգրանտների հետ Հայաստան մուտք գործեն նաև ահաբեկիչներ։

«Բավրա» սահմանային անցակետով են սահմանը հատում Վրաստանից Հայաստան մուտք գործող քաղաքացիները: Բնականոն աշխատանքը կապված ուսումնավարժանքի հետ, չէր դադարեցվել: Իսկ, ըստ սցենարի, Բավրայի սահմանն էին հատել ենթադրյալ միգրանտներ, ովքեր Միջին Արևելքում և Ասիայում տեղի ունեցող ռազմական գործողություններով պայմանավորված, որպես անվտանգ վայր Հայաստանն էին ընտրել:

Ինչպես ընդունել նրանց ու հենց սահմանակետում զգուշանալ, որ միգրանտների հետ Հայաստան մուտք չգործեն նաև ահաբեկիչները։ ՀՀ ԱԻՆ փրկարար ծառայության ղեկավարները այս տրամաբանությամբ ուշադրություն են դարձնում սահման հատողներից մեկի պայուսակին, որտեղ ենթադրվում է, որ պայթուցիկ նյութ կա ու ցանկանում են սահմանային կետի աշխատակիցներից հասկանալ, թե ինչպես են վնասազերծելու այն։

Ուսումնավարժանքի սցենարով ահաբեկչին էլ են վնասազերծում ու ենթադրվում է, որ միգրանտների մեջ 2 քաղաքացու են ձերբակալել` մեկը կեղծ փաստաթղթերով, մյուսը` պայթուցիկ նյութեր Հայաստան անցկացնելու փորձի համար։

Արտակարգ իրավիճակներում միգրացիոն հոսքերի կառավարումը նաև վերաբերում է նրանց համար բնակության ժամանակավոր պայմաններ ստեղծելուն: «Բավրա» սահմանային անցակետից ոչ հեռու ճամբարային ավան էր բացվել:

Ինչպես է հնարավոր, օրինակ` սահմանը հատած մինչև 5000 միգրանտի կեցության պայմաններ տալ ու հոգալ նրանց բուժօգնության, սննդի հարցերը: Փրկարար ծառայության տնօրեն Արտակ Նահապետյանի խոսքերով` ինչպես այլ երկրներում է, Հայաստանում էլ միգրանտները պետք է առանձնացվեն ու նրանց հետ կապված բոլոր խնդիրները լուծվեն ճամբարային ավանում։

Ճամբարը ապահովված էր քնասենյակներով, սննդով, սանհանգույցով և կապի միջոցներով: Նույն վայրում ու տեղում է նաև կազմակերպվելու միգրանտների փաստաթղթերի ստուգումը։ Ըստ պատասխանատուների` ամենամեծ խնդիրը միգրանտների Հայաստան մուտք գործելուց հետո առաջին 2 ժամում գործը ճիշտ կազմակերպելն է, որպեսզի կարողանան հասկանալ իրավիճակը։

Շիրակի մարզպետ Տիգրան Պետրոսյանի խոսքերով` ցավոք, աշխարհաքաղաքական զարգացումները Հայաստանի շուրջ կարծես հավանական են դարձնում այս տեսակ սցենարները և մեր պատրաստված լինելը, իր կարծիքով, օրհասական է։

Իսկ ՄԱԿ-ի ներկայացուցիչ Աննա Կարին Օստի խոսքերով` ամենակարևորն այն է, որ այսպիսի վարժանքների ժամանակ համապատասխան կառույցները հստակ գործեն ու հասկանան, թե ինչպես են աշխատելու արտակարգ իրավիճակներում։ Կարևոր է եղած բացթողումները շուտ բացահայտել ու միասնական ուժերով լուծումներ գտնել։

Համապատասխան կառույցների արտակարգ իրավիճակներում գործելու կարողությունները գնահատելիս, փրկարար ծառայության ղեկավարները նշեցին, որ բացթողումները ոչ միայն տեխնիկական են, նաև օրենսդրական։ Տեղական ինքնակառավարման մարմիների հետ փրկարար ծառայության աշխատակիցները քննարկեցին ևս մեկ ուսումնավարժանք Գյումրիի օդանավակայանում կազմակերպելու հարցը։