Շիրակի մարզում ոռոգման սեզոնն սկսվել է մաշված ցանցով ու մեծ ջրակորուստներով

Շիրակի մարզում այս տարի, անցած տարվա համեմատ, ոռոգման սեզոնն ավելի քան 1 ամիս շուտ է սկսվել: Մարզի ջրամբարներում ցանքատարածքների ոռոգման համար անհրաժեշտ քանակության ջուր կա, բայց խնդիրը այն բավարար քանակով ու ժամանակին ցանքատարածքներ հասցնելն է:

Մարզի ավելի քան 35 000 հեկտար հողատարածքներից միայն 4000 հա-ին է ոռոգման ցանցով ջուր հասնում, բայց հսկայական ջրակորուստներով: Ոռոգման համակարգում կապիտալ նորոգումներ չկան, իսկ հատվածային աշխատանքները ջրակորուստները չեն նվազեցնում։ Համակարգը գործարկելի դարձնելու համար հիմնականում մաքրման աշխատանքներ են տարվում։

Կառնուտում անցած տարվա բերքը դեռ պահեստներում է, բայց տնտեսությունները նորից ճակնդեղ ու գազար են մշակում: Իրացման խնդիրը մի կողմ, եղանակն էլ իր հերթին է նոր գործ բացում գյուղացու համար: Ասում են, որ հողը ոռոգել է պետք, բայց ոչ թե ոռոգման ջրով, այլ անձրևով, այլապես մոլախոտերն ավելի շատ կաճեն ու կխանգարեն բույսը մշակելուն։ Իսկ ջուրը ոչ միայն թանկ է, այլև անհասանելի:

Գյուղացին վաղուց է համոզվել, որ ջրամբարներում կուտակված ջրի շատ քանակությունը դեռ երաշխիք չէ, որ հողատարածքները ժամանակին ու լավ կջրվեն: Ջրի մի մասը մաշված խողովակներում է կորչում: ,,Շիրակ,, ջրօգտագործողների ընկերության գործադիր տնօրեն Ռուստամ Գրիգորյանի խոսքերով, համակարգում շատ ջրատարներ կան, որոնք դուրս գրման ենթակա են, քանի որ դրանցում ջրակորուստները ահռելի են, բայց դրանք շահագործվում են, որովհետև հողերը ոռոգել է պետք։

«Շիրակ» ջրօգտագործողների ընկերության սպասարկման տարածքի որոշ տեղերում ջրակորուստները գերազանցում են 71 տոկոսը։ Դրանք մեծ են Սառնաղբյուրի ջրամբարում, որտեղ վթարված հատվածները շատ են: Իսկ ընդհանուր ոռոգման համակարգում մեծ ծավալի հիմնանորոգումներ չեն եղել: Նաև սրանով պայմանավորված՝ չի հաջողվում գյուղացուն ժամանակին ջուր հասցնել։ Իսկ ջրի պահանջ ներկայացնում են հիմնականում միաժամանակ և՛ ֆերմերները, և՛ անհատ հողագործները։ Ազատան գյուղի հողերի ընդամենը 20 տոկոսին է ջուր հասնում Ջաջուռ գետակով: Օգուտն ավելի քիչ է, քան վնասը:

Գյուղամիջով անցնող գետակը վարարումների ժամանակ վնաս է հասցնում հարակից տներին: Իսկ հունից դուրս գալու պատճառը կեղտոտ վիճակն է: Հրատապ խնդիրների լուծման ծրագրով այն սկսել են մաքրել։ Սելավատարների մաքրման այս տարվա միակ ծրագիրն է։ Գետակի մեջ տիղմը մոտ 1 մետրի է հասնում։ Այն սելավատարից գյուղի կոյուղատարի է վերածվել, ջրլող կենդանիների պակաս էլ չունի։

Մաքրման աշխատանքների պատասխանատուն չի թաքցնում՝ գյուղը ճահճի է վերածվել, գետակի բետոնե հենապատնեշները չեն թողնում, որ անձրևաջրերը գետակին միանան ու հոսք ապահովվի։ Հարակից տներում գերխոնավ վիճակ է։ Հրատապ ծրագիրը սահմանափակվելու է գետակի հունի մաքրումով, բայց Ազատանի գյուղապետը դիմել էր այլ աշխատանքներ իրականացնելու ծրագրով, որի համար 24 մլն դրամ էր հարկավոր, որով պետք է սելավատարի բետոնե հենապատնեշները ապամոնտաժվեին ու այդ կերպ հունը իջեցվեր:

Հաստատված այլ ծրագրով ու հատկացված 5 մլն դրամով՝ 7 կմ երկարության գետակի միայն 500 մետր հատվածում հունը կկարողանան մաքրել: Սա աշխատաոճ է դարձել ամբողջ համակարգի համար։ Ըստ ընկերության գործադիր տնօրենի՝ ամեն տարի խնդիրներն ավելանում են, կապիտալ նորոգումներ չեն կատարվում, ջրատարները մաշվում են, ու ավելի շատ ֆինանսավորում պահանջում։

Ֆինանսավորումը պակասում է։ Խոսքը պետբյուջեից հատկացվող ոռոգման ջրի դոտացիայի գումարների մասին է, որոնք տարեցտարի պակասում են: Ընկերությունը նաև միլիոնների պարտք ունի, որոնք նվազեցնել չի հաջողվում: Իսկ ընդհանուր ջրօգտագործող ընկերությունների համակարգում չարաշահումների մասով քրեական գործերն են նաև օրակարգում: Բոլոր տարածքային ընկերությունների ու գյուղացիների ցանկություններն էլ միշտ չեն համընկնում:

Ջրօգտագործողները ջանում են ջուր շատ վաճառել ու հասույթ ապահովել, գյուղացին էլ անձրևառատ օրեր է ուզում, որ ոռոգման դիմաց թանկ չվճարի: