Մինասի բնօրինակ 2 կտավ Տրետյակովյան պատկերասրահից վերադարձվել է նկարչի ընտանիքին

Մինաս Ավետիսյանի Ջաջուռում գտնվող թանգարանը հատուկ Թանգարանային գիշերվա համար ցուցադրությունը համալրել է նկարչի բնօրինակ երկու աշխատանքներով, որոնք մինչ այժմ գտնվել են Հայաստանի սահմաններից դուրս։ Այսօրվանից գործում է նաև նոր ցուցասրահ՝ Մինասի անձնական իրերի անկյունը։ Ցուցասրահ, որտեղ ոչ թե արվեստի գործեր են, այլ իրեր, որոնք պատմում են հեղինակի մասին։ Մինասի ներկերը, 1972-ին արվեստանոցում բռնկված հրդեհից փրկված վրձիններն ու անձնական այլ իրեր նկարչի ընտանիքը թանգարան է տեղափոխել։

Յուրաքանչյուրն իր պատմությունն ունի, դրանք ընտանիքի հիշողությունն են, իսկ այցելուներին կարող են օգնել Մինասին ավելի լավ ճանաչելու համար։

Սրճեփում դեռ սուրճի մնացորդ կա, մոխրամանում ՝ չորացած մոխիր, իսկ նկարչի ամենասիրելի կոստյումի վրա՝ ներկերի հետքեր։ Մինասի գրասեղանին իր սիրելի ռադիոընդունիչն է ու իր իսկ ձեռագրով գրված թղթի կտորը։ Քչերին է հայտնի, որ Մինասն իր զգացողություններն ու մտորումները միայն կտավին չէ, որ հանձնել է։ Նա նաև բանաստեղծություններ է գրել։ Պահպանված եզակի օրինակներից մեկում քննադատում է մարդկային ագահությունն ու նյութապաշտությունը։

Թանգարանային գիշերվա այցելուները Մինասի թանգարանում նրա կրկնօրինակ երկու կտավները տեսնելու հնարավորություն ունեն։ Դրանք ցուցադրվում են առաջին անգամ։ «Գյուղական բակ» կոչվող կտավը օրեր առաջ է նկարչի ընտանիքը վերադարձրել Տրետյակովյան պատկերասրահից։ Դրանք Մոսկվայում էին հայտնվել 30 տարի առաջ։ Իրենց արխիվների վերանայումից հետո պատկերասրահի տնօրինությունը դիմել էր Մինասի ընտանիքին նկարները իրենց նվիրելու խնդրանքով, բայց Մինասի որդին հակառակը՝ պահանջել է դրանք վերադարձնել։

«Անցած տարվա աշնանն էր, երբ Տրետյակովյան պատկերասրահում կողոպուտ եղավ: Ենթադրում եմ, որ դրանից հետո նրանց արխիվները վերանայեցին, զանգահարեցին մեզ ու առաջարկեցին նկարները նվիրել պատկերասրահին: Մենք էլ պահանջեցինք վերադարձնել: Պնդեցինք, որ պետք է աշխատանքները ետ գան Հայաստան: Ռուսական կողմն ուղարկեց։ Հավանաբար 1968-1969 թթ․-ի գործեր են»,- SHANTNEWS.am-ին ասել է Մինասի որդին՝ Արման Ավետիսյանը:

Վերադարձված նկարներn ընտանիքի անձնական արխիվում են։ Դրանցից միայն մեկն է թանգարանում ժամանակավոր ցուցադրության հանվել։ Մյուսը՝ նկարչի որդին է նշում, Մինասի անավարտ գործերից է։ Ցուցադրվող կտավում ևս նկարիչը ինչ-որ բան չի հասցրել ավարտել։

Թանգարանային գիշերվա համար ևս մեկ բնօրինակ աշխատանք էլ էլի Ռուսաստանից է վերադարձվել թանգարան։ Ռուս անհատ նմուշահավաքներից մեկը համաձայնել է իր հավաքածուում գտնվող Մինասի «Ջաջուռի աշուն» կոչվող կտավը ժամանակավոր ցուցադրության ներկայացնել։

Այժմ Մինասի տուն-թանգարանում բնօրինակ 10 կտավ ու մեկ որմնանկար կա։ Իսկ նկարչի դեռ չցուցադրված շատ գործեր աշխարհի տարբեր երկրներում կան։ Մինասի ընտանիքը դրանց ժամանակավոր ցուցադրություններ կազմակերպելու ծրագրեր ունի ոչ միայն Թանգարանային գիշերվա օրը։