19 04 2025

$

390.90
4.79
€

444.61

+18.09 ^oC

Այսօր 10-ից 8-ը մահանում է ոչ վարակիչ հիվանդություններից. ԱՀԿ տեղեկագիր

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅՈՒՆ

12:50 26.01.2019

Առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանն իր ֆեյսբուքյան էջում համառոտ տեղեկագիր է ներկայացրել «Ոչ վարակիչ հիվանդությունների հիմնախնդիրը Հայաստանում» թեմայով: Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) եվրոպական տարածաշրջանի անդամ երկրներում (այդ թվում և Հայաստանում) վերջին երեսուն տարիների ընթացքում ոչ վարակիչ հիվանդությունների տարածվածությունն և այդ հիվանդություններից մահացությունն աճել է 2-3 անգամ:

Այսօր 10-ից 8-ը մահանում է ոչ վարակիչ հիվանդություններից: Մահվան հիմնական պատճառներն են արյան շրջանառության համակարգի հիվանդությունները (55.6%), չարորակ նորագոյացությունները (20.4%), շաքարային դիաբետը (3%) և թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդությունները (2.4%):

Համաձայն ՀՀ ԱՆ պաշտոնական տվյալների` ՀՀ բնակչության շրջանում շնչափողի, բրոնխների, թոքի չարորակ նորագոյացություններով ընդհանուր հիվանդների թիվը 2010-2017թթ. 1318-ից աճել է մինչև 1974:

Հարկ է նշել, որ վերոնշյալ հիվանդություններից Հայաստանում անհանգստացնող վիճակագրություն ունի տղամարդկանց շրջանում տարածված թոքերի քաղցկեղը, որը 5-6 անգամ բարձր է կանանց համեմատ: Սա պայմանավորված է Հայաստանում տղամարդկանց շրջանում ծխախոտի օգտագործման բարձր տարածվածությամբ. ծխում է չափահաս տղամարդկանց 51.5%-ը: Այս վնասներին գումարվում է նաև ծխախոտի երկրորդային ծխի ազդեցությունը չծխող բնակչության առողջության վրա: Որպես արդյունք, ընդհանուր մահերի կառուցվածքում առավել տարածված ոչ վարակիչ հիվանդություններից վաղաժամ մահացությունը (մինչև 65 տարեկան) կազմում է 18.6%: Հայաստանում վաղաժամ մահացության ցուցանիշը (485 մահ 100 000 մարդու հաշվով) զգալի գերազանցում է ԱՀԿ-ի եվրոպական տարածաշրջանի միջին ցուցանիշը (380 մահ 100 000 մարդու հաշվով): Չնայած մինչ այդ կիրառված ջանքերի, ցուցանիշը 2014 թվականից այն կողմ գրեթե չի բարելավվում:

Ոչ վարակիչ հիվանդությունները հսկայական բեռ են պետական բյուջեի համար: Առավել տարածված ոչ վարակիչ հիվանդությունների՝ արյան շրջանառության համակարգի/սրտանոթային հիվանդությունների, չարորակ նորագոյացությունների, շաքարային դիաբետի և թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդությունների, համատեղ գնահատված ծախսերը կազմել են 356,4 մլրդ դրամ (ՀՆԱ-ի 6.4%), այդ թվում.

Ø 67.6 մլրդ դրամ՝ պետության կողմից կատարվող ուղղակի ծախսերը (բուժում, դեղորայք, ախտորոշիչ թեստեր),

Ø 288.8 մլրդ դրամ՝ տնտեսության անուղղակի ծախսերը (աշխատուժի արտադրողականության կորուստ, վաղաժամ թոշակ եւ հիվանդության հետ կապված ծախսեր):

Ինչպես պնդում և ապացուցում են Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը և բազմաթիվ երկրների գիտահետազոտական կենտրոնները, «ծխախոտի օգտագործման նվազեցումն պետության համար ամենաարագ և ամենաէժան միջոցն է իջեցնելու բնակչության՝ քաղցկեղից և այլ ոչ վարակիչ հիվանդություններից մահերի թիվը»: Սա նաև արդյունավետ միջոց է պայքարելու վերջին տասնամյակներում «երիտասարդացող» ոչ վարակիչ հիվանդությունների դեմ (վիճակագրությունը վկայում է դեռահաս կամ երիտասարդ տարիքում ծխել սկսելու աճի միտման մասին):

Ծխախոտի դեմ պայքարի Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության Շրջանակային կոնվենցիայի և ռազմավարությունների իրականացման շնորհիվ ծխելու տարածվածությունը 5 տարիների ընթացքում կարելի է կրճատել 42%-ով, 15 տարիների ընթացքում՝ 54%-ով, իսկ 40 տարիների ընթացքում՝ 63%-ով, որի շնորհիվ հնարավոր է կանխարգելել 187 000 մահվան դեպքեր և տնտեսել պետության կողմից երաշխավորված առողջապահական ծառայությունների վրա ծախսվող հսկայական գումարները (օրինակ՝ պետական պատվերի շրջանակներում իրականացվող սրտային ստենտերի անվճար տեղադրումը):

Ոչ վարակիչ հիվանդությունների դեմ պայքարի ռազմավարությունը համապատասխանում է նաև ՄԱԿ-ի Կայուն զարգացման նպատակների 3.4 կետին՝ «մինչև 2030 թվականը մեկ երրորդով նվազեցնել ոչ վարակիչ հիվանդություններից վաղաժամ մահացությունը…», որն իրագործելու համար ՀՀ կառավարությունը վերահաստատել է իր հանձնառությունը 2015 թվականի ՄԱԿ-ի ուղենիշային գագաթնաժողովում:

100% անծուխ միջավայր պահանջող օրենսդրություն ընդունած մի շարք եվրոպական երկրներ արդեն իսկ կարողացել են տնտեսել մեծ ֆինանսական միջոցներ, որոնք այդ երկրները ուղղում են պետական նշանակության զանազան ծրագրերի ուղղությամբ (օրինակ՝ հանրային առողջապահության և սոցիալական ծրագրերի իրականացում, նոր ենթակառուցվածքների հիմնում, կրթական և հանրային իրազեկման ծրագրերի իրականացում):

Արսեն Թորոսյան

Բաժանորդագրվեք SHANTNEWS.am-ին Telegram-ում

Բոլոր լուրերը

14:50 19.04.2025
Ինչո՞ւ ձախողեց հին Հանրային խորհուրդը, ինչո՞ւմ կհաջողի նորը. Հեռանկար բանավեճ

Կապակցված լուրեր

14:35 19.04.2025

Ալմա-Աթայի փողոցի հարակից տարածքում գտնվող զբոսայգին անվանակոչվել է ղազախ բանաստեղծ Աբայ Կունանբաևի անունով

Հայաստանում Ղազախստանի մշակույթի օրեր են։ ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանի և Ղազախստանի մշակույթի և տեղեկատվության նախարար Աիդա Բալաևայի մասնակցությամբ կայացել է Երևանի Ավան վարչական շրջանի Ալմա-Աթայի փողոցի հարակից տարածքում գտնվող զբոսայգու անվանակոչման արարողությունը։ Ի պատիվ ղազախ բանաստեղծ, լուսավորական շարժման ներկայացուցիչ, գրականության ու փիլիսոփայության անվանի գործիչ, ղազախական գրականության հիմնադիր Աբայ Կունանբաևի՝ զբոսայգում […] ...

14:16 19.04.2025

Նախագահ Վահագն Խաչատուրյանն ընդունել է Ղազախստանի մշակույթի և տեղեկատվության նախարար Աիդա Բալաևային

Հանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը ընդունել է Ղազախստանի մշակույթի և տեղեկատվության նախարար Աիդա Բալաևային: Նախարարի գլխավորած պատվիրակությունը մեր երկրում է գտնվում ապրիլի 18-19-ին Հայաստանում Ղազախստանի մշակութային օրերի միջոցառումներին մասնակցելու շրջանակում: Ողջունելով նախարարին՝ նախագահ Խաչատուրյանը ընդգծել է, որ նման այցերը ոչ միայն խորացնում են երկկողմ կապերը, այլև նոր շունչ են հաղորդում ժողովուրդների միջև բարեկամական հարաբերությունների զարգացմանը։ Նա […] ...

13:58 19.04.2025

Հռոմում մեկնարկել է ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև բանակցությունների երկրորդ փուլը

Հռոմում մեկնարկել է ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև Թեհրանի միջուկային ծրագրի շուրջ ստեղծված ճգնաժամի կարգավորման բանակցությունների երկրորդ փուլը։ Այս մասին հայտնում է Իրանի պետական հեռարձակողը, փոխանցում է ՏԱՍՍ-ը: Խորհրդակցությունները անցկացվում են Օմանի դեսպանի նստավայրում։ Ավելի վաղ Իրանի ԱԳ նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Էսմայիլ Բաղային հայտնել էր, որ Իտալիայի մայրաքաղաքում անուղղակի բանակցություններ կանցկացվեն Օմանի ԱԳ նախարարի միջնորդությամբ։ ...

13:50 19.04.2025

Այսօր կկայանան վերջին տուրի հանդիպումները. Հոկեյի ԱԱ

Այսօր Երևանում կկայանա տափօղակով հոկեյի Աշխարհի IV դիվիզիոնի առաջնության վերջին տուրը։ Հայաստանի հավաքականն ԱԱ-ի շրջանակում վերջին հանդիպումը կանցկացնի՝ մրցելով Ինդոնեզիայի հետ։ Հանդիպումը կմեկնարկի 17։00-ին։ Այսօրվա հանդիպումների ժամանակացույցը․ Մալայզիա — Ուզբեկստան / 14։00 Հայաստան — Ինդոնեզիա / 17։00 Իրան — Քուվեյթ / 20։00 Հայաստանի հավաքականն ունի 9 միավոր և երկրորդն է մրցաշարային աղյուսակում, իսկ առաջատարն Ուզբեկստանի […] ...

13:33 19.04.2025

Իրանի ԱԳ նախարարը ժամանել է Հռոմ

Իրանի ԱԳ նախարար Աբբաս Արաղչին ժամանել է Իտալիայի մայրաքաղաք Հռոմ՝ մասնակցելու Միացյալ Նահանգների հետ բանակցությունների երկրորդ փուլին։ Ինչպես տեղեկացնում է իրանական IRNA գործակալությունը, Թեհրանն ու Վաշինգտոնը բանակցություններ են վարում Իսլամական Հանրապետության քաղաքացիական միջուկային ծրագրի և Իրանի դեմ ամերիկյան պատժամիջոցների դադարեցման շուրջ քննարկումների համար: ...

13:22 19.04.2025

Առաջիկա օրերի եղանակային կանխատեսումը

Հանրապետության տարածքում ապրիլի 19-ի ցերեկը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Ապրիլի 20-24-ին առանձին շրջաններում սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ։ Քամին՝ հարավարևմտյան՝ 2-5մ/վ: Ապրիլի 21-24-ին առանձին վայրերում սպասվում է քամու ուժգնացում՝ 14-18մ/վ արագությամբ։ Օդի ջերմաստիճանն ապրիլի 19-ի ցերեկը, 20-22-ին աստիճանաբար կբարձրանա 3-5 աստիճանով։ Երևան քաղաքում ապրիլի 19-ի ցերեկը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Ապրիլի 20-24-ին […] ...

Մենք սոց. ցանցերում

Հետևեք մեզ սոց․ ցանցերում

Հորիզոն լրատվական

Մեր կայքում տեղ գտած հրապարակումների հեղինակային իրավունքը պատկանում է բացառապես shantnews.am-ի խմբագրությանը։ Այլ ԶԼՄ-ներում սույն կայքի հրապարակումներից որևէ մեկը ամբողջական վերահրապարակելու համար անհրաժեշտ է խմբագրության համաձայնությունը: Լրատվամիջոցները կարող են shantnews.am-ից մեջբերումներ վերահրապարակել միմիայն հատվածաբար` պարտադիր օգտագործելով հիպերհղում:

Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են
Կայքէջի նյութերի վերարտադրումը, բեռնումը, տարածումը ցանկացած միջոցներով արգելվում է առանց "ՇԱՆԹ ՀԸ" պաշտոնական համաձայնության։.