Վարկերի վերադարձման պահանջով բանկերից ավելի քան 5 հազար գործ կա դատարաններում

Բանկերում քաղաքացիների՝ տարիներով չվճարված վարկերի տույժ ու տուգանքների զիջումը, պարզվում է, վերաբերում է ոչ բոլորին: Կառավարության որոշմամբ` չեղյալ են համարվելու միայն այս տարվա մայիսի 31-ի դրությամբ անհուսալի դասակարգված վարկերի տույժերը, իսկ դրանք 271 և ավելի օր ուշացումներ գրանցած վարկերն են:

Նշված պայմանի պատճառով ժամկետանց վարկեր ունեցող շատ վարկառուներ տույժերի համաներման ծրագրից դուրս են մնացել: Նրանցից մեկն էլ Ազատանի բնակիչ Սիլվա Հայկյանն է, որը 5 տարվա անթերի վարկային պատմություն է ունեցել, ժամանակին վճարումներ կատարել է ու վարկերի միջոցով տնտեսությունն ընդլայնել: Բայց հերթական 720․000 դրամ կազմող վարկը, որը վերցրել էր մեկ տարի առաջ` կարտոֆիլի ցանք կազմակերպելու նպատակով, չի կարողացել փակել։ Նշում է, որ կարտոֆիլի վատ բերք է ստացել կարկտահարության պատճառով։ Հայկյաններին չի հաջողվել մնացած 600.000 դրամի վարկը ժամանակին փակել:

7 ամիս Հայկյանները մուծումներ չեն արել, ուշացումների պատճառով վարկի մայր գումարին տույժեր են ավելացել: Հայկյան Սիլվան չի օգտվի տույժերի զիջման ծրագրից: 2018 թվականի մայիսի 31-ի դրությամբ նրա ուշացումները եղել են մոտ 90 օր: Նրա վարկը բանկում որպես անհուսալի չի դասակարգվել: Բանկերի ղեկավարներն են բացատրում, որ անհուսալի վարկերի շարքում ներառվում են 271 և ավելի օրերի ուշացումներով վարկերը, որոնք բանկերին ոչ թե օգուտ, այլ վնաս բերող էին համարվում, ու դրանք, որպես չաշխատող ակտիվ, բանկերը դուրս էին գրել իրենց հաշվեկշիռներից։ Շատ դեպքերում, երբ անհուսալի վարկեր ունեցող վարկառուն ճանաչվում էր սնանկ, բանկը վարկը դուրս գրելուց հետո գումարների վերադարձի ակնկալիք չուներ, իսկ եթե վարկառուն որևէ վճարում անում էր, ապա գումարն ուղղվում էր ոչ թե վարկի մայր գումարի, այլ տույժ ու տուգանքների մարմանը։

Հիմա, տույժերի զիջման գործընթացի պարագայում, բանկերը կզրոյացնեն անհուսալի վարկերի միայն տույժ ու տուգանքները, իսկ վարկի մայր գումարն ու տոկոսները կմնան վարկառուի պարտքը։ Իսկ մինչև 271 օր ժամկետանց վարկերի տույժ ու տուգանքներն ավելի քիչ են, ու բանկերը հույս ունեն, որ դրանց վերադարձելիությունն ապահովել դեռ հնարավոր է։ Ու դրա համար էլ ժամկետանց այդ վարկերի նկատմամբ տույժերի զիջում չի լինի։

Բացի դրանից, ըստ «Արեգակ» ունիվերսալ վարկային կազմակերպության Գյումրիի և Արթիկի մասնաճյուղերի կառավարիչ Էդուարդ Մանուկյանի, եթե այդ տույժերի հարկերն էլ կառավարությունը զիջի, ապա բանկերը պատրաստակամ կլինեն զիջել նաև մինչև 271 օր ուշացումներով վարկերի տույժ ու տուգանքները։ Ու նաև, հիմա արդեն բանկերը չեն կարող ժամկետանց վարկերին անվերջ տույժեր հաշվարկել, ինչը եղել է նախկինում, տույժերի չափն արդեն կարգավորվելու է համապատասխան նորմատիվներով։ Իսկ դատարանները շատ ծանրաբեռնված են, վարկերի ետ վճարման պահանջով ավելի քան 5000 գործ կա: