Մոլդովայի վարչապետը հանձնարարել է նախապատրաստել «Մոլդովագազի» ազգայնացումը

Մոլդովայի վարչապետ Դորին Ռեչանը երկուշաբթի կառավարության նիստում հանձնարարել է օրենսդրական դաշտ պատրաստել «Մոլդովագազ» ընկերության ակտիվների ազգայնացման համար, որի վերահսկիչ փաթեթը պատկանում է «Գազպրոմ» ՓԲԸ-ին:

Նախարարների կաբինետի ղեկավարը վրդովմունք է հայտնել «Գազպրոմ» ընկերության՝ 2025 թվականի հունվարի 1-ից գազի մատակարարումը Մերձդնեստրի տարածաշրջան դադարեցնելու որոշման կապակցությամբ։

«Այս որոշումն ընդունվել է «Մոլդովագազի» և «Գազպրոմի» միջև կնքված պայմանագրին հակառակ՝ ավելի քան 700 միլիոն դոլար պատմական պարտքի պատրվակով։ Միջազգային աուդիտը ցույց տվեց, որ պարտք չկա։ Թերևս այս գումարը ծախսվել է ճանապարհորդությունների և զբոսանավերի վրա, բայց անընդունելի է այդ պարտքը տեղափոխել Մոլդովայի քաղաքացիների ուսերին։ Մենք կզբաղվենք այս իրավիճակով, ինչպես նախկինում էինք առնչվում Ռուսաստանի էներգետիկ շանտաժի հետ»,- ասել է Ռեչանը։

Այս համատեքստում նա արդարադատության նախարար Վերոնիկա Միխայլով-Մորարին հանձնարարել է փոփոխություններ պատրաստել ազգային օրենսդրության մեջ, որպեսզի ձեռնարկությունների ազգայնացումն իրականացվի։

«Տիկին Միխայլով-Մորարու, խնդրում եմ նախապատրաստել օրենսդրության անհրաժեշտ փոփոխությունները, որպեսզի հնարավոր լինի ազգայնացնել։ Մենք պետք է գործենք ռազմավարական ոլորտներում։ Ի դեպ, ժամանակին մեզանից բռնի ուժով խլել են նաև այդ օբյեկտները։ Եվ մենք դրանք պետք է վերադարձնենք պետական սեփականությանը»,- ընդգծել է Ռեչանը։

Ինչպես հաղորդվում է, «Գազպրոմ» ՓԲԸ-ն հայտարարել է «Մոլդովագազ» ԲԲԸ-ին գազի մատակարարման դադարեցման մասին 2025 թվականի հունվարի 1-ից «մոլդովական կողմի կողմից գազի մատակարարման պարտքը մարելուց հրաժարվելու պատճառով»։ Զեկույցում նշվում է, որ «Մոլդովագազը» պարբերաբար չի կատարում գործող պայմանագրով նախատեսված վճարային պարտավորությունները, ինչը նրա պայմանների էական խախտում է»։

Եթե Մերձդնեստրը չունենա բավարար գազ, ապա Մերձդնեստրի Մոլդովայի պետական շրջանային էլեկտրակայանը չի կարողանա էլեկտրաէներգիա արտադրել Դնեստրի աջ ափի համար, ինչը կհանգեցնի սուր էներգետիկ ճգնաժամի ողջ Մոլդովայի համար։ Ներկայումս Մոլդովան Մերձդնեստրից գնում է էլեկտրաէներգիայի անհրաժեշտ ծավալի մոտ 80%-ը՝ 1 ՄՎտ-ի դիմաց 66 դոլար գնով։ Եթե այդ մատակարարումները դադարեցվեն, Մոլդովան ստիպված կլինի Ռումինիայից էլեկտրաէներգիա գնել գրեթե կրկնակի թանկ գնով։

Ռուսական գազի մատակարարումները Մերձդնեստր իրականացվել են Ուկրաինայի տարածքով, որի հետ պայմանագրի ժամկետը լրանում է 2024 թվականի վերջին։ Կիևը կտրականապես հայտարարել է, որ մտադիր չէ երկարաձգել ռուսական գազի տարանցման պայմանագիրը։ Զեկուցվել է նաև «Թուրքական հոսք»-ով, Բուլղարիայի և Ռումինիայի միջոցով Մոլդովա գազի մատակարարման հեռանկարների մասին, սակայն «Գազպրոմը» դրա համար հզորություն չի վերապահել։

«Մոլդովագազ» ընկերությունը ստեղծվել է 1999 թվականին։ «Գազպրոմն» ունի ընկերության 50%-ը գումարած մեկ բաժնետոմս, ևս 35,33%-ը պատկանում է Մոլդովայի կառավարությանը, բաժնետոմսերի 13,44%-ը պատկանում է չճանաչված Մերձդնեստրի գույքի կառավարման կոմիտեին, մնացած 1,23%-ը պատկանում է փոքրամասնությանը՝ ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց։ Մերձդնեստրի վարչակազմն իր բաժնետոմսերը փոխանցել է «Գազպրոմի» տնօրինությանը։