08:16 16.01.2024
Մանկության հիշողությունների կորուստը կարող է կապված լինել մարդու անհատական հատկանիշների, կյանքի հանգամանքների, իսկ կարճաժամկետ հիշողության կորստի դեպքում՝ հոգեկան վիճակի հետ։ Այս մասին Газета.Ru-ին ասել է հոգեբան Ստանիսլավ Սամբուրսկին։
Ըստ նրա՝ հոգեբանության մեջ կան մի քանի տեսություններ ու վարկածներ, որոնք փորձում են բացատրել այս երեւույթը։
«Մանկությունը մոռանալու հնարավոր պատճառներից մեկը տրավման է: Եթե անձը մանկության տարիներին ունեցել է որոշ բացասական կամ տրավմատիկ իրադարձություններ, ինչպիսիք են ֆիզիկական կամ էմոցիոնալ բռնությունը, ահաբեկումը կամ սիրելիների կորուստը, ապա նա կարող է ենթագիտակցորեն ճնշել այդ հիշողությունները, որպեսզի պաշտպանվի ցավից և տառապանքից: Սա կոչվում է փսիխոգեն ամնեզիա»,- պարզաբանել է նա:
Հոգեբանը նշել է, որ փսիխոգեն ամնեզիան հիշողության խանգարում է, որի դեպքում մարդը չի կարողանում հիշել իր կյանքի որոշակի ժամանակահատվածներ կամ իրադարձություններ՝ կապված հոգեբանական սթրեսի կամ տրավմայի հետ։
«Սա կարող է լինել ամբողջական կամ մասնակի մոռացում, ժամանակավոր կամ երկարաժամկետ: Հոգեոգեն ամնեզիան կարող է առաջանալ կամ մեկ տրավմատիկ իրադարձության կամ քրոնիկական սթրեսի կամ բռնության հետևանքով: Հոգեբանական պաշտպանության մեխանիզմն օգնում է մարդուն հաղթահարել այն սարսափը, որն ապրում է, օրինակ, երբ ծնողներն առանց պատճառի ապտակել են կամ ավագ դպրոցի աշակերտները գլուխը խցկել են զուգարանակոնքի մեջ։ Մուտքագրեք այստեղ ցանկացած բան. ուղեղը կփորձի ջնջել ցանկացած տրավմատիկ իրադարձություն, որը սարսափ է առաջացրել: Սա անհրաժեշտ է ապրել շարունակելու համար»,- հավելել է նա։
Սակայն դա չի նշանակում, որ այդ հիշողություններն ամբողջությամբ անհետանում են ուղեղից։ Դրանք կարող են վերականգնվել որոշակի պայմաններում, օրինակ՝ հոգեթերապիայի, հիպնոսի ժամանակ կամ որոշ հրահրող գործոնների ազդեցության տակ։
«Մանկության մոռացության մյուս հնարավոր պատճառն ընտրողականությունն է: Եթե մարդ մեծ նշանակություն չի տալիս իր մանկությանը կամ առանձնահատուկ կապվածություն չունի դրան, ապա նա կարող է պարզապես ուշադրություն չդարձնել իր մանկության հիշողություններին ու չակտիվացնել դրանք իր մտքում։ Սա կոչվում է ընտրովի մոռացում»,- ընդգծել է հոգեբանը։
Սամբուրսկին նշել է, որ ընտրովի մոռանալը գործընթաց է, երբ մարդը մոռանում է իր հետաքրքրություններին, նպատակներին, համոզմունքներին կամ ինքնագնահատականին չհամապատասխանող տեղեկությունը։
«Ընտրովի մոռացումը հոգեբանական հարմարվողական մեխանիզմ է, որն օգնում է մարդուն կենտրոնանալ այն բանի վրա, ինչն իր համար կարևոր է և օգտակար ներկայում և ապագայում: Բայց նույնիսկ ընտրովի մոռացության դեպքում հիշողություններն ամբողջությամբ չեն ջնջվում։ Դրանք կարելի է հիշել որոշակի հանգամանքներում, օրինակ՝ երեխաների ընկերների հետ հանդիպելիս, լուսանկարներ դիտելիս կամ գիրք կարդալիս»,- ամփոփել է Սամբուրսկին։
12:05 27.11.2024
Հայաստանը Numbeo-ի վարկածով աշխարհի ամենաանվտանգ երկրների շարքում է10:50 27.11.2024
Օպերատիվ իրավիճակը հանրապետությունում09:05 27.11.2024
Չարենցավանի տարածաշրջանում տեղ-տեղ մերկասառույց է08:05 27.11.2024
«Սպարտակը» խաղում է «Բարսելոնայի» նման․ Ալեքսանդր Գրիգորյան21:32 26.11.2024
Արմավիրի մարզպետի թեկնածու է առաջադրվել Արգիշտի Մեխակյանը20:30 26.11.2024
Կազեմիրոն չի ուզում վերադառնալ «Ռեալ»20:23 26.11.2024
Բնության հրաշքներ՝ սպիտակ ավազի անապատ20:04 26.11.2024
Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին՝ 20։00-ի դրությամբ18:51 26.11.2024
ՀԱՊԿ-ում Հայաստանի համար դռները բաց են. Ուշակով12:31 27.11.2024
«Բարսելոնայի» խոշոր հաշվով հաղթանակն ու Լևանդովսկիի 100-րդ գոլը«Բարսելոնայի» հարձակվող Ռոբերտ Լևանդովսկին Չեմպիոնների լիգայի հիմնական փուլի 5-րդ տուրում ֆրանսիական «Բրեստի» դեմ տնային խաղում 10-րդ րոպեին իրացրել է 11-մետրանոցն ու մրցաշարում խփեց 100-րդ գոլը։ 36-ամյա Լևանդովսկին ակումբային ամենահեղինակավոր մրցաշարի պատմության մեջ երրորդ ֆուտբոլիստն է, որը 100 և ավելի գոլ է խփել։ Չեմպիոնների լիգայում լեհ ֆուտբոլիստից շատ գոլ խփել են Կրիշտիանու Ռոնալդուն (140) և Լիոնել […] ...
12:30 27.11.2024
18-ամյա երիտասարդի մոտ թմրամիջոց է հայտնաբերվել. նախաձեռնվել է քրեական վարույթՀամայնքային ոստիկանության Եղեգնաձորի բաժնի և ՔՈԳՎ Վայոց ձորի մարզային վարչության ծառայողներն ու մարզի պարեկները, իրացնելով ստացված տեղեկություններն ու համատեղ ձեռնարկելով օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումներ, պարզել են, որ Արենի գյուղի բնակիչ 18-ամյա երիտասարդը Կապի գլուխ կոչվող տարածքում և իր կողմից շահագործվող «Մերսեդես» մակնիշի ավտոմեքենայի մեջ թմրամիջոց է պահում: Հետագա միջոցառումներով երիտասարդը վերոհիշյալ տարածքում հայտնաբերվել և տեղափոխվել է Համայնքային […] ...
12:25 27.11.2024
Կապահովվեն իրավական հիմքեր թանկարժեք մետաղներից պատրաստված իրերի մանրածախ առուվաճառքի ոլորտումԻրավական ակտի փոփոխության անհրաժեշտությունը պայմանավորված է գործող օրենքում առկա անհամապատասխանությունների վերհանման եւ շտկման տրամաբանությամբ, ինչպես նաեւ ՀՀ շուկայի վերահսկողության տեսչական մարմնի կողմից թանկարժեք մետաղներից պատրաստված իրերի մանրածախ առուվաճառքի ոլորտում առավել արդյունավետ վերահսկողություն իրականացնելու նպատակով: Այս մասին ասել է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Գեւորգ Պապոյանը ՀՀ ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի` նոյեմբերի 27-ի նիստում: Առաջին ընթերցմամբ քննարկվել […] ...
12:18 27.11.2024
ՆԳՆ Ոստիկանությունն ու Փրկարար ծառայությունն անցել են ուժեղացված ծառայությանՀաշվի առնելով հանրապետությունում եղանակային պայմաններն ու տեղումները՝ ՆԳ նախարարի հանձնարարականով ուժեղացված ծառայության են անցել Ոստիկանությունն ու Փրկարար ծառայությունը։ «Ոստիկանները և փրկարարները կարգավորում են երթևեկությունը, օգնում վարորդներին։ Հարգելի՛ վարորդներ, անվտանգության նկատառումներից ելնելով՝ հորդորում ենք երթևեկել բացառապես ձմեռային անվադողերով, լինել առավել ուշադիր՝ խստագույնս պահպանելով ճանապարհային երթևեկության կանոնները: Մաղթում ենք անվտանգ երթևեկություն»,-հայտնում են Ներքին գործերի նախարարությունից։ ...
12:12 27.11.2024
«Ֆեյենորդի» հերոսական խաղը «Մանչեսթեր Սիթիի» դեմ. ՉԼՉեմպիոնների լիգայի հիմնական փուլի 5-րդ տուրում Ռոտերդամի «Ֆեյենորդը» հերոսական դիմադրություն է ցույց տվել «Մանչեսթեր Սիթիի» դեմ արտագնա խաղում։ «Մանչեսթեր Սիթին» նորվեգացի հարձակվող Էրլինգ Հոլանդի դուբլի ու գերմանացի կիսապաշտպան Իլկայ Գյունդողանի գոլի շնորհիվ առջևում էր 3-0 հաշվով, սակայն հյուրերը 75-89-րդ րոպեների ընթացքում հետ են բերել կորցրածը և փրկել հանդիպումը։ Անգլիական ակումբը 8 միավորով 15-րդն է, «Ֆեյենորդը» […] ...
12:05 27.11.2024
Հայաստանը Numbeo-ի վարկածով աշխարհի ամենաանվտանգ երկրների շարքում էNumbeo-ի 2024 թվականի հանցավորության և անվտանգության ինդեքսի համաձայն՝ Հայաստանն աշխարհի 8-րդ ամենաանվտանգ երկիրն է։ Ինդեքսի համաձայն՝ ամենաանվտանգ երկիրն Անդորրան է, երկրորդ հորիզոնականում Արաբական Միացյալ Էմիրություններն է, երրորդում՝ Կատարը, չորրորդում՝ Թայվանը, հինգերորդ հորիզոնականում Օմանն է, վեցերորդում՝ Մեն կղզին, իսկ յոթերորդում՝ Հոնկոնգը։ Փոխանցում է «Արմենպրեսը»։ Հայաստանի հարևան երկրներից Վրաստանը ցանկում 21-րդն է, Ադրբեջանը՝ 33-րդը, Իրանը 92-րդն է, […] ...