23:59 05.11.2022
Լեհաստանի և Իտալիայի գիտնականները ապացույցներ են գտել, որ հնագույն Նասկա քաղաքակրթության մարդիկ օգտագործել են հոգեակտիվ բուսական նյութեր՝ զոհաբերվող մարդկանց հանգստացնելու համար: Лента պարբերականի փոխանցմամբ՝ այս մասին հաղորդվում է Journal of Archaeological Science-ում հրապարակված հոդվածում։
Հնագետներն ուսումնասիրել են մարդկանց մնացորդները, որոնք թաղված են եղել Պերուի հարավային ափի երկայնքով մ.թ.ա. 3500-ից մինչև մ.թ. 476 թվականները, երբ տարածաշրջանում գոյություն ուներ Նասկա սարահարթի պատվին կոչված նախակոլումբիական քաղաքակրթություն: Այս մշակույթը հայտնի է աստվածների պատվին մարդկանց գլխատելու տարածված պրակտիկայով, իսկ կրոնական ծեսերում օգտագործվում էին, այսպես կոչված, ռազմավար հանդիսացող գլուխներ։ Միևնույն ժամանակ, Նասկայի ժողովուրդն օգտագործում էր այն ժամանակվա համար առաջադեմ տեխնոլոգիաներ ոռոգման, կերամիկայի և բարդ գործվածքների արտադրության համար։
Հետազոտության ընթացքում մազերի նմուշներ են վերցվել ռազմավար հանդիսացող չորս գլխից և 18 մումիֆիկացված մնացորդներից, որոնք թաղված են հնագույն կրոնական շինություններում: Քիմիական նյութերի առկայությունը և կոնցենտրացիան, ինչպիսիք են կոկաինը, բենզոիլէկգոնինը, կոկաէթիլենը, մեսկալինը, տրիպտամինը, հարմալինը և հարմինը, որոշվել են տանդեմ զանգվածային սպեկտրաչափությամբ՝ հեղուկ քրոմատագրության միջոցով:
Գիտնականները զոհաբերված երեխայի մազերի մեջ հայտնաբերել են հարավամերիկյան Սան Պեդրո կակտուսի (Echinopsis pachanoi) քիմիական նյութերի հետքեր, որոնք, ինչպես հայտնի է, պարունակում են հոգեակտիվ միացություններ, այդ թվում՝ մեսկալին։
Որոշ այլ նմուշներում հայտնաբերվել են կոկաինի և Banisteriopsis caapi լիանայի այլ նյութերի (հարմին և հարմալին) հետքեր, որոնք հանդիսանում են ալյաուասկա հալյուցինոգեն ըմպելիքի հիմնական բաղադրիչը: Այս բույսը, որն աճում է Ամազոնի արևադարձային անտառներում և չի հանդիպում ափմերձ շրջաններում, վաճառվել է հեռու վայրերում և, ըստ երևույթին, կարևոր դեր է խաղացել հին բժշկության և ծեսերի մեջ:
Այս արդյունքները ցույց են տալիս, որ Նասկայի ժողովուրդը մահվանից առաջ ծիսական զոհերին տվել է հոգեակտիվ նյութեր և հալյուցինոգեններ: Կոկայի տերևները Պերուի հարավային ափին օգտագործվել են Նասկայի վաղ շրջանից (մ.թ.ա. 100 – մ.թ. 450): Նմանատիպ գործելակերպը բնորոշ էր ինկերին, որոնք այաուասկան օգտագործում էին ծիսական նպատակներով։
23:59 10.04.2025
Ավտոտնակների փոխարեն՝ բարեկարգ բակԵրևանի բոլոր վարչական շրջաններում իրականացվում է բակերի բարեկարգում: Այս մասին հայտնել են Երևանի քաղաքապետարանից: Ապօրինաբար կառուցված ավտոտնակները քանդվում են, ընդլայնվում են բակային տարածքները: Մասնավորապես Արաբկիր վարչական շրջանում՝ Նիկողայոս Տիգրանյան փողոցի 10 հասցեում, հեռացվում է շուրջ 10 ավտոտնակ: Տեղում կառուցվելու է խաղահրապարակ, հարակից հատվածները կանաչապատվելու են: Կատարվող աշխատանքներին հետևել է Երևանի քաղաքապետի առաջին տեղակալ Արմեն Փամբուխչյանը: ...
23:54 10.04.2025
Թբիլիսին պատրաստ է աջակցել Երևանի և Բաքվի միջև կարգավորման գործընթացինՎրաստանը միշտ բաց է երկխոսության համար և պատրաստ է նպաստել Հարավային Կովկասում երկարատև խաղաղության հաստատմանը: Այս մասին հայտարարել է Վրաստանի արտաքին գործերի նախարար Մակա Բոճորիշվիլին Դելֆիի տնտեսական ֆորումի շրջանակներում կազմակերպված քննարկման ժամանակ: Բոճորիշվիլին նշել է, որ Թբիլիսին պատրաստ է աջակցել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կարգավորման գործընթացին։ Նրա խոսքով՝ Վրաստանը ցանկանում է օգնել երկու կողմերին երկխոսության […] ...
23:50 10.04.2025
Երևանում ուժեղ քամու հետևանքով հաստաբուն ծառն արմատից պոկվել էր և փակել մայթըԱպրիլի 10-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում։ Ժամը 11։00-ի սահմաններում ՀՀ ՆԳՆ ՓԾ 9-11 ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Թբիլիսյան խճուղում ուժեղ քամու հետևանքով հաստաբուն ծառը տապալվել է և փակել հետիոտնի համար նախատեսված մայթը, ինչի հետևանքով վնասվել են նաև էլեկտրալարեր։ Ինչպես հայտնել է shamshyan.com-ը, դեպքի վայր է ժամանել Երևանի հրշեջ փրկարարական […] ...
23:44 10.04.2025
Ուկրաինայում ԱՄՆ դեսպանը հեռանում է իր պաշտոնիցՈւկրաինայում ԱՄՆ դեսպան Բրիջիթ Բրինկը մտադիր է վաղաժամկետ հեռանալ իր պաշտոնից: Այս մասին հայտարարել է ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի մամուլի ծառայության ղեկավար Թեմի Բրյուսը։ «Այո՛, նա տուն է վերադառնում: Նա հիանալի աշխատանք է կատարել, և մենք նրան մաղթում ենք ամենայն բարիք», – ասել է Բրյուսը, երբ լրագրողները խնդրել են նրան հաստատել Բրինկի՝ Կիևում ամերիկյան դիվանագիտական առաքելության ղեկավարի […] ...
23:41 10.04.2025
Եվրանեսթ խորհրդարանական վեհաժողովի համանախագահը կայցելի ՀայաստանԵվրանեսթ խորհրդարանական վեհաժողովի համանախագահ Սերգեյ Լագոդինսկու գլխավորած պատվիրակությունը ապրիլի 14-16-ը կայցելի Հայաստան։ Այս մասին նշվում է ԱԺ կայքում: Ազգային ժողովի նախագահ Ալեն Սիմոնյանի կարգադրության մեջ, մասնավորապես, նշվում է. «Ղեկավարվելով «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» սահմանադրական օրենքի 5-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 12-րդ կետով՝ կարգադրում եմ. 1. Կազմակերպել 2025 թվականի ապրիլի 14-16-ը Հայաստանի Հանրապետություն ժամանող՝ Եվրանեսթ խորհրդարանական վեհաժողովի համանախագահ […] ...
23:35 10.04.2025
«Լոկոմոտիվը» չի նախատեսում նոր պայմանագիր առաջարկել Նաիր Թիկնիզյանին«Լոկոմոտիվը» չի նախատեսում նոր պայմանագիր առաջարկել Հայաստանի հավաքականի պաշտպան Նաիր Թիկնիզյանին, հայտնում է Sport Express-ը: 25-ամյա պաշտպանի գործող պայմանագիրը մոսկովյան ակումբի հետ նախատեսված է մինչև 2026 թվականի հունիսի 30-ը։ Թիկնիզյանը թիմին է միացել 2021 թվականին: Այս մրցաշրջանում նա անցկացրել է 27 հանդիպում, գրանցել է 2 գոլ, 4 գոլային փոխանցում: Transfermarkt-ը հայ ֆուտբոլիստի տրանսֆերային արժեքը գնահատում […] ...
