18 04 2025

$

390.94
4.77
€

443.95

+12.09 ^oC

Գիտնականներն ամբողջությամբ վերծանել են Վեզուվի զոհի գենոմը

ԱՇԽԱՐՀ

20:00 29.05.2022

Գիտնականները սենսացիոն հայտնագործություն են արել: Նրանց հաջողվել է ամբողջությամբ հաջորդականացնել մարդու գենոմը, ով մահացել է մ.թ. 79-ին՝ Պոմպեյում Վեզուվի ժայթքման ժամանակ: Մանրամասն ուսումնասիրության զեկույցը հրապարակված է Scientific Reports-ում:

Полностью расшифрована ДНК мужчины, погибшего при извержении Везувия // Смотрим

Նեապոլի համալսարանի իտալացի գիտնականները պարզել են, որ Վեզուվի ժայթքման զոհերից մեկի ուղեղը բարձր ջերմաստիճանի հետևանքով վերածվել է ապակու։ Աշխատանքը հրապարակվել է New England Journal of Medicine ամսագրում։

Серена Вива

Պոմպեյը հին հռոմեական քաղաք է Նեապոլի մոտ, Կամպանիա շրջանում, թաղված հրաբխային մոխրի շերտի տակ՝ մ.թ. 79 թվականին Վեզուվի ժայթքման հետևանքով։ Այժմ այն թանգարան է բաց երկնքի տակ, ընդգրկված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում։

Երկրաբան Գաբրիել Սկորրանոն Կոպենհագենի համալսարանից և նրա գործընկերները ԴՆԹ են դուրս բերել երկու մարդկանց մնացորդներից, որոնց կմախքները հայտնաբերվել են նախորդ դարի երեսունականներին Պոմպեյի Դարբնի տնից: Բացի մարդկանց մնացորդներից, հայտնաբերել են մետաղադրամներ, զարդեր, օծանելիքի սրվակներ, չափիչ և գեոդեզիական գործիքներ։

Հետազոտողները պնդում են, որ, դատելով ոսկորների ձևից, կառուցվածքից և երկարությունից, այն պատկանել է տղամարդու, ով մահվան պահին եղել է 35-40 տարեկան, իսկ երկրորդը՝ 50 տարեկանից բարձր կնոջ: Ըստ երևույթին, այս մարդկանց մահը վրա է հասել ակնթարթորեն՝ տաք հրաբխային մոխրի հոսքի պատճառով:

Жертвы извержения Везувия в Доме ремесленника / © Gabriele Scorrano et al., 2022

Նրանց ամբողջ գենոմը հնարավոր է եղել հաջորդականացնել միայն տղամարդու մնացորդներից, քանի որ կնոջ գենոմից ստացված շղթայում բացեր կային։ Գիտնականները Պոմպեյան ԴՆԹ-ն համեմատվել են հին աշխարհի 1030 բնակչի և Արևմտյան Եվրասիայի 471 ժամանակակից մարդկանց տվյալների հետ։ Պարզվել է, որ Վեզուվիի զոհը գենետիկորեն ամենամոտ է եղել Հռոմեական կայսրության օրոք Ապենինյան թերակղզու բնակչության և ժամանակակից կենտրոնական Իտալիայի բնակիչների գենին։

Վեզուվիը ժայթքել է 79 թվականի օգոստոսի 24-ին։ Այն առաջացրել է մինչև 33 կմ բարձրությամբ հսկա մոխրի, ծխի և քարերի շիկացած ամպ, որը ծածկել է հրաբխի ստորոտում գտնվող հռոմեական Պոմպեյ, Հերկուլանում և Ստաբիա քաղաքները։ Ենթադրվում է, որ ժայթքման ժամանակ արձակված ջերմային էներգիան 500 անգամ ավելի է եղել, քան Հիրոսիմայի վրայով ատոմային ռումբի պայթյունի ժամանակ արձակվածը։

Բաժանորդագրվեք SHANTNEWS.am-ին Telegram-ում

Բոլոր լուրերը

10:21 18.04.2025
Մբապեն պատրաստ կլինի Իսպանիայի գավաթի եզրափակչին

Կապակցված լուրեր

10:13 18.04.2025

Տարադրամի փոխարժեքներն ապրիլի 18-ին

Shantnews.am-ը ներկայացնում է տարադրամի փոխարժեքները՝ ըստ rate.am-ի: ԱՄՆ դոլարի առքի առավելագույն արժեքն է 390 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 392 դրամ: Եվրոյի առքի առավելագույն արժեքն է 441․50 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 445 դրամ: Ռուսական ռուբլու առքի առավելագույն արժեքն է 4․7 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 4․87 դրամ: ...

10:00 18.04.2025

ԱՄՆ-ը կարող է Սիրիայում ռազմական ներկայությունը կրճատել մինչև 500-ի

Սիրիայում ամերիկյան զորքերի թիվը կարող է կրճատվել մինչև 500 մարդ։ Այս մասին հինգշաբթի օրը հաղորդել է New York Times (NYT) թերթը՝ վկայակոչելով աղբյուրները։ Դրանց տվյալներով՝ մոտ ապագայում երկրի հյուսիս-արևելքում գտնվող ամերիկյան ութ օպերատիվ բազաներից երեքը կփակվեն, իսկ զինվորականների թիվը մոտավորապես 2000-ից կկրճատվի 1400-ի։ Զորքերի հետագա դուրսբերման մասին որոշում կկայացվի մոտ երկու ամսից, ինչը կարող է […] ...

09:55 18.04.2025

Հայաստանի հոկեյի հավաքականը հաղթել է Իրանի ընտրանուն․ Աշխարհի IV դիվիզիոնի առաջնություն

Երևանում շարունակվող տափօղակով հոկեյի աշխարհի IV դիվիզիոնի առաջնության չորրորդ տուրում Հայաստանի հավաքականը 8-0 հաշվով հաղթել է Իրանի ընտրանուն։ Հայաստանի հավաքականը 9 միավորով երկրորդ տեղում է, Իրանի ընտրանին` 3 միավորով 5-րդն է։ Առաջատար Ուզբեկստանի հավաքականն է և ունի 10 միավոր։ Վերջին` 5-րդ տուրում հոկեյի Հայաստանի հավաքականը ապրիլի 19-ին կմրցի Ինդոնեզիայի ընտրանու հետ։ ...

09:50 18.04.2025

Al Jazeera. Գազայի հատվածում իսրայելական հարվածների հետևանքով զոհվել է 17 մարդ

Առնվազն 17 մարդ է զոհվել Գազայի հատվածին Իսրայելի օդային նոր հարվածների հետևանքով։ Այս մասին հայտնում է քաթարյան Al Jazeera հեռուստաալիքը։ Ուրբաթ օրը իսրայելական զինվորականները ռմբակոծել են Պաղեստինի անկլավի հարավում գտնվող Խան Յունիս քաղաքի ծայրամասերը, ինչպես նաև հյուսիսում՝ Ջաբալիա քաղաքը։ Մարտի 18-ին իսրայելական բանակը վերսկսել է ռազմական գործողությունները հատվածում՝ լայնածավալ հարվածներ հասցնելով նրա դեմ և դրանով […] ...

09:40 18.04.2025

Եմենում ԱՄՆ-ի հարվածների հետևանքով զոհվածների թիվը հասել է 33-ի

Եմենում ԱՄՆ ավիահարվածների հետևանքով առնվազն 33 մարդ է զոհվել, ևս 80-ը վիրավորվել է։ Այս մասին հայտնում է Al Masirah հեռուստաալիքը։ Ուրբաթ գիշերը օդից հարձակման է ենթարկվել Ռաս Իսա նավահանգիստը, որը գտնվում է Կարմիր ծովի ափին՝ Ալ-Հոդեյդա նահանգում, որտեղ նավթային տերմինալ կա։ Այնտեղ խոշոր հրդեհ է բռնկվել։ ԱՄՆ ռազմաօդային ուժերը իրականացրել են առնվազն 14 ռեյդեր, որոնք […] ...

09:30 18.04.2025

Եթե հնարավորություն կա, պետք է փորձել․ Թիկնիզյանը՝ Սպերցյանի հեռանկարների մասին

«Լոկոմոտիվի» և Հայաստանի հավաքականի ֆուտբոլիստ Նաիր Թիկնիզյանը «Матч ТВ»-ի հետ զրույցում նշել է, որ «Կրասնոդարի» կիսապաշտպան Էդուարդ Սպերցյանը պետք է փորձի տեղափոխվել եվրոպական թոփ ակումբ, եթե նման հնարավորություն ունենա։ «Սպերցյանը լավ ֆուտբոլիստ է, բարձր կարգ ունի։ Բավական է բացել նրա վիճակագրությունն ու նայել։ Իհարկե, Եվրոպայում նրա նկատմամբ հետաքրքրություն կա, թեև, անձամբ այդ թեմայով չեմ խոսել։ […] ...

Մենք սոց. ցանցերում

Հետևեք մեզ սոց․ ցանցերում

Հորիզոն լրատվական

Մեր կայքում տեղ գտած հրապարակումների հեղինակային իրավունքը պատկանում է բացառապես shantnews.am-ի խմբագրությանը։ Այլ ԶԼՄ-ներում սույն կայքի հրապարակումներից որևէ մեկը ամբողջական վերահրապարակելու համար անհրաժեշտ է խմբագրության համաձայնությունը: Լրատվամիջոցները կարող են shantnews.am-ից մեջբերումներ վերահրապարակել միմիայն հատվածաբար` պարտադիր օգտագործելով հիպերհղում:

Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են
Կայքէջի նյութերի վերարտադրումը, բեռնումը, տարածումը ցանկացած միջոցներով արգելվում է առանց "ՇԱՆԹ ՀԸ" պաշտոնական համաձայնության։.