14:04 15.05.2022
Կենսաբանների կարծիքով՝ տարեց կրծողների հիշողության այս բարելավումը պայմանավորված է նրանով, որ ողնուղեղային հեղուկը մեծացնում է ցողունային բջիջների ակտիվությունը հիպոկամպուսում՝ կաթնասունների հիշողության կենտրոնում, հետազոտողների եզրակացությունները հրապարակվել են Nature ամսագրում հրապարակված հոդվածում:
«Ողնուղեղային հեղուկն անմիջական կապի մեջ է ուղեղի հյուսվածքի հետ և կարևոր դեր է խաղում ուղեղի բջիջներին տարբեր սննդանյութեր փոխանցելու գործում: Մենք պարզեցինք, որ ողնուղեղային հեղուկի փոխարինումը զգալիորեն բարելավում է հիշողությունը տարեց մկների մոտ, ինչը կապված է նրանց հիպոկամպուսում ցողունային բջիջների ակտիվության բարձրացման հետ», – վստահեցրել են հետազոտողները:
2005 թվականին Հարվարդի համալսարանի պրոֆեսոր Էնթոնի Ուիս-Կորայի գլխավորած կենսաբանների խումբը պարզել է, որ երիտասարդ և տարեց առնետների արյունատար համակարգերի միավորման արդյունքում վերջիններիս ուղեղը երիտասարդացել է։
Իրենց նոր աշխատանքում պրոֆեսոր Ուիս-Կորայը և նրա գործընկերները պարզել են, որ նմանատիպ էֆեկտի կարելի է հասնել՝ փոխարինելով տարեց մկների ողնուղեղային հեղուկի մի մասը երիտասարդ կրծողների նյարդային համակարգից ստացված նմանակով: Սա առաջին անգամ ապացուցեց դրա մեջ այնպիսի նյութերի առկայությունը, որոնք ուղղակիորեն ազդում են ուղեղի տարիքի և աշխատանքի վրա:
Ուղեղի երիտասարդացում
Գիտնականները նման եզրակացության են եկել երկու տարեկան մկների վրա մի շարք փորձերի արդյունքում, որոնց ողնուղեղային հեղուկը փոխարինվել է լաբորատորիայում պատրաստված իր արհեստական անալոգով կամ մեկ շաբաթական նորածին մկների ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկով։ Երբ կրծողները վերականգնվել են այս պրոցեդուրայից հետո, գիտնականները մկներին տեղափոխել են այնպիսի վանդակի մեջ, որի հատակի մի մասը ծածկված էր էլեկտրական մետաղալարով, որը տեղ-տեղ թեթեվ հոսանքահարում էր կրծողներին:
Որպես կանոն, երիտասարդ մկները շատ արագ հիշում են նրա դիրքը և սկսում են խուսափել վտանգավոր հատվածից, մինչդեռ տարեց կրծողները դժվար են հիշում այդ խնդիրը: Ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկի փոխներարկումը, ինչպես ցույց են տվել պրոֆեսոր Վիս-Կորայի և նրա գործընկերների դիտարկումները, լավացրել է ծեր մկների հիշողությունը: Միջին հաշվով, նորացված ողնուղեղային հեղուկով տարեց կրծողների մոտ կեսը հիշում էր վանդակի հատակի վտանգավոր հատվածի դիրքը, մինչդեռ սովորաբար այդ ցուցանիշը չի գերազանցում 17-18%-ը։
Ցողունային բջիջների ակտիվության աճն իր հերթին պայմանավորված էր նրանով, որ երիտասարդ մկների ողնուղեղային հեղուկում մեծ քանակությամբ FGF17 սպիտակուց կա, որն արտադրվում է հենց ուղեղի նեյրոնների կողմից։ Սա հույս է տալիս, որ նմանատիպ երիտասարդացման կարելի է հասնել առանց հեղուկի փոխներարկման՝ խթանելով FGF17-ի արտադրության համար պատասխանատու գեների ակտիվությունը, եզրակացրել են գիտնականները:
21:45 27.04.2025
Ողբերգական դեպք՝ Օշականում. 4-ամյա տղան ընկել է Քասախ գետըԱյսօր՝ ապրիլի 27-ին, ողբերգական դեպք է տեղի ունեցել Արագածոտնի մարզում։ Ժամը 18:20-ի սահմաններում ՀՀ ներքին գործերի նախարարության Փրկարար ծառայության 911 ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Օշական բնակավայրի «Հին ջրաղաց» ռեստորանային համալիրի հարևանությամբ հոսող Քասախ գետը երեխա է ընկել։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, պարզվել է, որ երեխան գետն է ընկել ժամը 18:00-ի սահմաններում, […] ...
21:29 27.04.2025
Հայոց ցեղասպանության 110-րդ տարելիցին նվիրված հուշ-երեկո՝ Բուդապեշտի կենտրոն համայնքի մայր տաճարումԱպրիլի 25-ին Հունգարիայում ՀՀ դեսպանության և Հունգարիայի Հայ ինքնավարության կազմակերպմամբ, Բուդապեշտի կենտրոն համայնքի մայր տաճարում տեղի է ունեցել Հայոց ցեղասպանության 110-րդ տարելիցին նվիրված հուշ-երեկո։ Ինչպես հայտնում են Հունգարիայում ՀՀ դեսպանությունից, միջոցառմանը ներկա են եղել Հունգարիայում հավատարմագրված դեսպաններ, դիվանագիտական անձնակազմի անդամներ, Հունգարիայի խորհրդարանի պատգամավորներ, գործադիր իշխանության, հասարակական և գիտամշակութային շրջանակների, հունգարահայ համայնքի ներկայացուցիչներ։ Իր ելույթում ՀՀ […] ...
20:48 27.04.2025
«Ռեալը» շնորհավորել է «Բարսելոնային»Մադրիդի «Ռեալը» շնորհավորել է «Բարսելոնային» Իսպանիայի գավաթը նվաճելու կապակցությամբ: «Շնորհավորում ենք «Բարսելոնային» 2025 թվականին Իսպանիայի գավաթի խաղարկությունում հաղթելու համար»,- ասված է ակումբի՝ սոցցանցերում հրապարակված հայտարարությունում: ...
20:24 27.04.2025
Առեղծվածային դեպք` Երևանում․ 150-ից ավելի փրկարար, 40 պարեկ որոնում են Հրազդան գետն ընկած անչափահաս աղջկանԱյսօր՝ ապրիլի 27-ին, առեղծվածային դեպք է տեղի ունեցել Երևանում։ Ժամը 17։30-ի սահմաններում ՀՀ ներքին գործերի նախարարության փրկարար ծառայության 911 ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Հրազդանի կիրճում, ըստ նախնական տեղեկությունների, Մանկական երկաթուղու տարածքում օտարերկրացի անչափահաս աղջիկը ընկել է Հրազդան գետը։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, մեծ թվով փրկարարներ, հատուկ նշանակության փրկարարական աշխատանքների իրականացման կենտրոնի […] ...
20:10 27.04.2025
Իսրայելի ռազմաօդային ուժերը հարվածել են Բեյրութի արվարձանում գտնվող բնակելի շենքինԲեյրութի հարավային արվարձանում գտնվող բնակելի շենքը հարձակման է ենթարկվել Իսրայելի ռազմաօդային ուժերի կողմից, հայտնում է «ՌԻԱ Նովոստի»-ի թղթակիցը։ Կիրակի ավելի վաղ իսրայելական բանակը նախազգուշացրել էր Լիբանանի մայրաքաղաքի արվարձաններում թիրախին հարվածելու պլանների մասին: Հարձակման պատրվակը եղել է իբր «Հեզբոլլահ» շարժմանը պատկանող օբյեկտը, որը գտնվում է բնակելի շենքում։ Ռազմական ավիացիայի հարձակմանը նախորդել են երկու անօդաչու սարքերի հարվածները: ...
20:00 27.04.2025
«Ռեալն» Անչելոտիի գլխավորությամբ վատագույն արդյունք է գրանցել«Ռեալն» Անչելոտիի գլխավորությամբ վատագույն արդյունքն է գրանցել, հաղորդում է Tribuna.com-ը: «Ռեալի» համար Իսպանիայի գավաթի եզրափակչում կատալոնական «Բարսելոնայից» կրած 2-3 հաշվով պարտությունը 13-րդն է ընթացիկ մրցաշրջանում: «Ռեալը» 6 անգամ պարտվել է Չեմպիոնների լիգայում, 5 անգամ` Լա լիգայում, մեկ անգամ էլ Իսպանիայի Սուպերգավաթի եզրափակչում` կրկին «Բարսելոնային»: Անչելոտիի գլխավորությամբ մյուս մրցաշրջաններում «Ռեալը» 12 պարտությունից ավելի չի ունեցել` (2013/14, […] ...
