ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՏՏ

Արեգակնային քամին շարունակաբար դուրս է հոսում Արեգակից և բաղկացած է հիմնականում պրոտոններից և էլեկտրոններից: Այս մասին հոդված է հրապարակել «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ը։ Արեգակնային մագնիսական դաշտը ներկառուցված է պլազմայի մեջ և արևային քամու հետ հոսում է դեպի դուրս: Արեգակի վրա տարբեր շրջաններ արտադրում են տարբեր արագության և խտության արևային քամի: Պսակի անցքերն առաջացնում են […]

Մատենադարանի հոգաբարձուների խորհուրդը հաստատել է նորընտիր գիտական խորհրդի կազմը։ Այս մասին հայտնել են Մատենադարանից։ Գիտական խորհրդի կազմը 20 անդամ ունի։ Նրանք են՝ 1. Արա Խզմալյան, Գիտական խորհրդի նախագահ, ա․գ․թ․ 2. Վահե Թորոսյան, Գիտական խորհրդի քարտուղար, պ․գ․թ․ 3. Գոհար Մուրադյան, բ․գ․դ․ 4. Արամ Թոփչյան, բ․գ․դ․ 5. Գուրգեն Գասպարյան 6. Մանյա Շիրինյան, բ․գ․դ․ 7. Արմեն Մալխասյան, պ․գ․թ․ […]

ԲՏԱ նախարար Մխիթար Հայրապետյանը ԱՄՆ աշխատանքային այցի շրջանակներում այցելել է «Սիլիկոնյան հովիտ»։ Այդ մասին տեղեկանում ենք նախարարի Ֆեյսբուքի էջից։ «Նախ, ՀԲԸՄ «Սիլիկոնյան հովտի» մասնաճյուղի ղեկավար, Հայկական վիրտուալ համալսարանի հիմնադիր Երվանդ Զորյանի ուղեկցությամբ և նախարարի առաջին տեղակալ Գևորգ Մանթաշյանի հետ շրջայց եմ կատարել Սթենֆորդի համալսարանում, այնուհետև այցելել Համակարգչային պատմության թանգարան։ «Սիլիկոնյան հովտում» հանդիպում եմ ունեցել տեխնոլոգիական […]

ԱԺ նախագահի տեղակալ Հակոբ Արշակյանն ու «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Հակոբ Ասլանյանը հունիսի 7-ին ներկա են եղել Ինժեներական քաղաքի գիտության և տեխնիկայի թանգարանում կայացած Հայաստանի առաջին հայրենական արբանյակի՝ «Հայասաթ-1»-ին նվիրված ցուցադրության բացման հանդիսավոր արարողությանը: Այդ մասին հայտնում են ՀՀ ԱԺ-ից։ Ողջունելով ներկաներին՝ Հակոբ Արշակյանը նշել է, որ տարիներ առաջ, երբ փորձ էր արվում ոլորտը կանոնակարգել, […]

Գիտնականները հինգշաբթի օրը Արեգակի վրա հզորության նախավերջին աստիճանի բռնկում են գրանցել, ՏԱՍՍ-ին հայտնել են Կիրառական երկրաֆիզիկայի ինստիտուտից: «Հունիսի 6-ին M6.1/2B բռնկում է հայտնաբերվել ռենտգենյան տիրույթում»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։ Բռնկումը տևել է 35 րոպե և ուղեկցվել է HF ռադիոկապի խաթարմամբ։ Բռնկումից հետո, ինստիտուտի տիեզերական եղանակի մոնիթորինգի համաձայն, արևային ռենտգենյան ճառագայթների ազդեցության մակարդակը Երկրի իոնոսֆերայի վրա […]

Starliner տիեզերանավը հունիսի 5-ին առաջին անգամ անձնակազմով է արձակվել։ Այս մասին հայտնում է NASA-ն։ Գերատեսչությունից հայտնել են, որ Starliner տիեզերանավով Atlas V հրթիռի արձակումը տեղի է ունեցել ԱՄՆ Ֆլորիդա նահանգի Կանավերալ տիեզերակայանից տեղական ժամանակով ժամը 10:52-ին: Այն կհասնի Միջազգային տիեզերակայան (ՄՏԿ) մոտ մեկ օրից։  

Ավստրալիայի և ԱՄԷ-ի գիտնականները ապացույցներ են գտել, որ քաղցրահամ ջուրը Երկրի վրա հայտնվել է մոտ չորս միլիարդ տարի առաջ՝ 500 միլիոն տարի ավելի վաղ, քան նախկինում ենթադրվում էր: Հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են Nature Geoscience ամսագրում։ Փորձագետները վերլուծել են Արևմտյան Ավստրալիայի Ջեք Հիլզ շրջանի հնագույն ցիրկոնի բյուրեղները՝ հայտնաբերելով թթվածնի թեթև իզոտոպների հետքեր, որոնք թվագրվում են չորս […]

Ռուսական «Բյուրո 1440» ընկերությունը հաջողությամբ փորձարկել է տիեզերական երկու սարքերի միջև լազերային հաղորդակցությունը։ Այս մասին ասված է ընկերության Տելեգրամ ալիքում։ «2024 թվականի մայիսի 30-ին մենք հաջողությամբ ավարտեցինք մեր մշակմամբ լազերային միջարբանյակային կապի փորձարկումների առաջին շարքը։ Ավելի քան 200 գիգաբայթ փոխանցվել է վայրկյանում 10 գիգաբիթ արագությամբ միմյանցից ավելի քան 30 կիլոմետր հեռավորության վրա գտնվող տիեզերական սարքերի […]

Մարդկությունը Յուպիտեր մոլորակի արբանյակների վրա շատ հետաքրքիր բաներ կբացահայտի, այդպիսի կանխատեսում է արել է ամերիկացի միլիարդատեր Իլոն Մասկը X սոցիալական ցանցում։ Նա այդպես է մեկնաբանել «Սև խոռոչ» գիտահանրամատչելի էջի հրապարակումը, որը նվիրված է Յուպիտերի մեծությամբ երկրորդ արբանյակին՝ Կալիստոյին։ «Մենք շատ հետաքրքիր բաներ կբացահայտենք Յուպիտերի արբանյակների վրա»,- գրել է Մասկը։

Կրթական համակարգը կարող է կամ պաշտպանել մեր երեխաներին, կամ թողնել անպաշտպան՝ չզարգացնելով նրանց, չտալով այն գիտելիքները, հմտություններն ու արժեքները, որ կառաջնորդեն նրանց, կոտրելով նրանց ոգևորությունն ու եռանդը։ Պաշտպանելու լավագույն ձևն այն է, որ մեր երեխաների մեջ խրախուսենք միտքը, նախաձեռնողականությունը, ինքնուրույնությունը, սովորեցնենք, որ սխալվելը սարսափելի չի ու որ սխալներից կարելի է ու պետք է շատ բան […]

Ռուսաստանը ստեղծել է աշխարհում առաջին ցամաքային FPV կամիկաձե ռոբոտը: Այն կարող է հարվածել հակառակորդի կենդանի ուժին, ինչպես նաև նրա մարտական ​​մեքենաներին։ Այդ մասին հայտնել են «Ռոստեխ» պետական ​​կազմակերպության մամուլի կենտրոնում։ «Ներկայումս ցամաքային ռոբոտները համապարփակ փորձարկում են անցնում, այդ թվում՝ հատուկ ռազմական գործողության անցկացման տարածքում»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։ Այն հավաքվել է հատուկ հարթակի վրա և […]

ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունն իրականացնում է «Ներուժ 5.0» պետական ծրագիրը, որի նպատակն է խթանել Հայաստանի տնտեսական առաջընթացն ու ստարտափ էկոհամակարգի զարգացումը, մասնագիտական հայրենադարձությունը և համահայկական ներուժի ու կարողությունների ներգրավումը Հայաստանի տնտեսական զարգացման գործընթացներում: Ինչպես նախորդ տարիներին, այնպես էլ այս տարի, աշխարհի տարբեր ծայրերից շուրջ 40 թիմեր հրավիրվելու են Հայաստան՝ մասնակցելու Դիլիջանում կայանալիք 6-օրյա միջոցառմանը, […]

Ինժեներական քաղաքում մայիսի 31-ին բացվել է «Հայաստանի ազգային գերհամակարգչային կենտրոնը»: ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Մխիթար Հայրապետյանը Ինժեներական քաղաքում մասնակցել է Կենտրոնի բացման հանդիսավոր արարողությունը։ Մխիթար Հայրապետյանը շնորհավորել է ներկաներին, նշել, որ «Ազգային գերհամակարգչային կենտրոնի» ստեղծումը փայլուն օրինակ է, թե ինչպես պետությունը մասնավոր հատվածի և միջազգային գործընկերների հետ կարող է համատեղել ջանքերը և ունենալ նշանակալի […]

ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արթուր Մարտիրոսյանի գլխավորած պատվիրակությունն Ալբանիայի մայրաքաղաք Տիրանայում մասնակցել է Եվրոպական բարձրագույն կրթական տարածքի նախարարական համաժողովին և Գլոբալ քաղաքականության ֆորումի աշխատանքներին: Ինչպես հայտնում են ԿԳՄՍ նախարարությունից, պատվիրակության կազմում էին Բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեի նախագահ Սարգիս Հայոցյանը, ԵՊՀ ուսումնական գծով պրոռեկտոր Էլինա Ասրիյանը և Մասնագիտական կրթության որակի ապահովման ազգային կենտրոնի տնօրեն Ռուբեն […]

ՀՀ ԱԺ նախագահի տեղակալ Հակոբ Արշակյանը մայիսի 30-ին ներկա է գտնվել Տեխնոլոգիական կրթության հիմնադրամի պաշտոնական մեկնարկի արարողությանը: Շնորհավորելով հիմնադրամի մեկնարկի առիթով՝ ՀՀ ԱԺ փոխնախագահը համոզմունք է հայտնել, որ այսօր նոր կրթական դարաշրջանի նախաշեմին ենք, երբ տեխնոլոգիական կրթությունը դառնում է առավել կարեւոր եւ պահանջված: «Ավանդական հիմնարար կրթությանը զուգահեռ նաեւ ինովացիների, տեխնոլոգիական կրթության եւ արդյունաբերության շփման տեսանկյունից […]

ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը, կարևորելով Հայաստանում ստարտափ էկոհամակարգի զարգացումը, հայտարարում է աքսելերացիոն ծրագիր իրականացնելու դրամաշնորհային մրցույթ: Մրցույթի բյուջեն առավելագույնը 336,000,000 ՀՀ դրամ է: 26 շաբաթյա ծրագիրը նախատեսված է տեղական սկսնակ ընկերությունների համար,  որի ընթացքում ընկերություններին կտրամադրվեն խորհրդատվական ծառայություններ, կարողությունների զարգացում, բիզնեսի զարգացման և գործարար կապերի հաստատման օժանդակում, նորարարության աջակցություն և անհատական մենթորություն: Աքսելերացիոն ծրագիրն […]

ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության աջակցությամբ հայրենական 10 ընկերություններ «ՀԱՅԱՍՏԱՆ» (ARMENIA) միասնական տաղավարի ներքո մայիսի 22-24-ը Փարիզում մասնակցում են Եվրոպայի ամենախոշոր տեխնոլոգիական միջոցառումներից մեկին՝ «VivaTech-2024» 8-րդ ամենամյա միջազգային ցուցահանդեսին։ Նախարարությունը, կարևորելով հայկական տեխնոլոգիական ներուժի միջազգային ներկայացվածությունը, այս տարի ևս հնարավորություն է ընձեռել ոլորտային ընկերություններին միասնական տաղավարով ցուցադրել իրենց նորարարական լուծումները, արտադրանքն ու նվաճումները միջոցառման այցելուներին […]

Գիտնականները մայիսի 22-ին Արեգակի վրա երեք ուժեղ բռնկում են գրանցել, ՏԱՍՍ-ին հայտնել են Կիրառական երկրաֆիզիկայի ինստիտուտից (IPG): «Մայիսի 22-ին գրանցվել է նախ M1.2 դասի բռնկում 31 րոպե տեւողությամբ, այնուհետև M2.3 բռնկում՝ 44 րոպե տեւողությամբ։ Ավելի ուշ Արեգակի վրա M1.5 բռնկում է տեղի ունեցել՝ 21 րոպե տևողությամբ»,- հայտնում է IPG-ն։ Արեգակնային բռնկումները բաժանվում են հինգ դասի՝ […]

Իսլանդիայում սկսել է գործել աշխարհում ամենամեծ գործարանը, որը նախատեսված է օդից ածխաթթու գազը ներծծելու և այն ժայռի վերածելու համար, հայտնել են շվեյցարական Climeworks-ը և իսլանդական Carbfix-ը, փոխանցում է Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոնը: Orca անվանումը ստացած այս գործարանը կարող է ամեն տարի օդից դուրս բերել 4000 տոննա ածխաթթու գազ, որը, ըստ ԱՄՆ շրջակա միջավայրի պաշտպանության գործակալության, […]

ՀՀ կենտրոնական բանկը, «Ձեռնարկությունների ինկուբատոր» հիմնադրամը, «Ձեռնարկությունների ինկուբատոր» հիմնադրամի CyHub Armenia կիբեռանվտանգության նախաձեռնությունը և Հայաստանի տեղեկատվական համակարգերի գործակալությունը կազմակերպում են Կիբեռանվտանգության շաբաթ, որն այս տարի տեղի կունենա մայիսի 18-26-ը։ Նպատակն է երիտասարդ մասնագետների շրջանում խթանել գիտելիքի, հմտությունների և փորձի փոխանակումը, խրախուսել կիբեռանվտանգության ոլորտում նոր կապերի ձևավորումը։ Կիբեռանվտանգության շաբաթը կմեկնարկի «BSides Yerevan 2024» կիբեռանվտանգության ոչ ֆորմալ […]

Գիտնականները Արեգակի վրա ամենաբարձր՝ X դասի հզոր բռնկում են գրանցել: Վերջին նման բռնկումը գրանցվել է 2017 թվականին, ՏԱՍՍ-ին հայտնել են Կիրառական երկրաֆիզիկայի ինստիտուտից (IPG): «Մայիսի 14-ին 16 րոպե տևողությամբ X8.7 բռնկում է գրանցվել 3664 (S18W89) արևային բծերի խմբում ռենտգենյան ճառագայթների տիրույթում»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։  

Մայիսի 11-ի ուժեղ մագնիսական փոթորիկը միայն փոքր խափանումներ է առաջացրել էլեկտրացանցում, կապի համակարգերում և արբանյակներում։ Այս մասին հայտնում է Associated Press-ը։ Մայիսի 11-ի առավոտյան SpaceX-ի Starlink արբանյակային ինտերնետային ծառայության կայքը հայտնել է, որ ծառայության որակը վատացել է: Բայց, ի վերջո, փոթորիկը էական վնաս չի պատճառել։ ԱՄՆ Արտակարգ իրավիճակների կառավարման դաշնային գործակալությունը (FEMA) և Էներգետիկայի նախարարությունը […]

Փենսիլվանիայի համալսարանի ամերիկացի գիտնականները նկարագրել են կրատոնների առաջացման մեխանիզմը՝ մայրցամաքային ընդերքի հնագույն և հսկայական տարածքներ, որոնք ապահովում են մայրցամաքների կայունությունը։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Nature գիտական ​​ամսագրում։ Նոր տեսության համաձայն՝ մայրցամաքները մոլորակի օվկիանոսներից չեն առաջացել որպես կայուն ցամաքային զանգվածներ։ Ավելի հավանական է, որ մոտ 3 միլիարդ տարի առաջ թարմ ժայռերի վրա անձրևի և քամու գործողությունը շարժման […]

Յուննամի համալսարանի հարավկորեացի գիտնականները մշակել են հավի ճարպը ածխածնային էլեկտրոդների վերածելու տեխնոլոգիա՝ գերկոնդենսատորների համար, որոնք կարող են էներգիա կուտակել: Հետազոտությունը հրապարակվել է ACS Applied Materials & Interface (ACS AMI) գիտական ​​ամսագրում։ Թիմը հալեցրել է հավի ճարպը և այրել այն գազի միջոցով: Հետո նրանք հավաքել են ստացված մուրը և զննել մանրադիտակի տակ։ Վերլուծությունը ցույց է տվել, […]

Կալինինգրադի մարզում բևեռափայլը նկատվել է կիրակի գիշերը, չնայած գեոմագնիսական խանգարման անբարենպաստ պարամետրերին, հայտնում է «Եղանակը և օդերևութաբանական երևույթները Կալինինգրադի մարզում» Telegram ալիքը: «Ավրորայի ալիքն ընդարձակ տարածաշրջանում (Նեման գետի ափը՝ բևեռափայլի արտացոլմամբ ջրի վրա). գեոմագնիսական դաշտի պարամետրերը անբարենպաստ են, BZ ինդեքսը դրական արժեքներով է, թեև արևային քամու արագությունը շատ բարձր է, բևեռականության պատճառով սա գրեթե ոչինչ […]

Նոր Հարավային Ուելսի համալսարանի ավստրալացի գիտնականներն արդեն այսօր խորհուրդ են տվել մշակել նորմեր, որոնք պաշտպանում են Մարսի բնությունը մարդու ազդեցությունից: Այս միջոցները պետք է երաշխավորեն, որ ապագա առաքելությունները չեն ոչնչացնի մարսյան կյանքի հետքերը (անցյալ կամ ներկա): Հետազոտությունը հրապարակվել է Space Policy գիտական ​​ամսագրում։ Մասնագետների կարծիքով՝ նոր մարսյան արշավախմբեր ուղարկելուց առաջ պետք է մշակվեն և ընդունվեն […]

Մագնիսական փոթորիկը, որը փոքր-ինչ թուլացել է շաբաթ օրը՝ մայիսի 11-ի կեսօրից հետո, վերադարձել է իր առավելագույն արժեքներին։ Այս մասին տեղեկացրել է ՌԴ արևային աստղագիտության լաբորատորիայի ղեկավար Սերգեյ Բոգաչովը։ «Կուլմինացիան սկսվում է. Երկիր եկան Արեգակի կողմից դուրս նետված ամենաարագ զանգվածները: Գագաթի միջով անցնում է մագնիսական փոթորիկ։ Դաշտի տատանումները վերադարձել են հինգերորդ մակարդակի ծայրահեղ արժեքներին»,- կիսվել է […]

Ավստրիացի հնագետները բացահայտել են տարօրինակ թաղման գաղտնիքը, որը հայտնաբերվել է 2004 թվականին Վերին Ավստրիայի շրջանի Վելս քաղաքի տարածքում։ Գտածոն տարակուսանքի մեջ է գցել մասնագետներին, քանի որ փոսի մեջ ձիու մնացորդների վրա երկու կմախք է գտնվել։ Ուսանողներին հաջողվել է պարզել արտասովոր թաղման հանգամանքները։ Հետազոտությունը հրապարակված է Journal of Archaeological Science: Reports (JASR) գիտական ​​հրատարակությունում: Նախ, հնագետները […]

Սիդնեյի տեխնոլոգիական համալսարանի ավստրալացի գիտնականները պարզել են, թե ինչ խորությամբ կարող են պլաստիկ մասնիկները օդի հետ միասին ներթափանցել թոքեր։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Environmental Advances (EnvAdv) գիտական ​​ամսագրում: Մասնագետներն իրականացրել են շնչառության մոդելավորում երեք արագությամբ՝ դանդաղ, միջին և արագ, ինչպես նաև հաշվարկներում օգտագործել են երեք տարբեր չափերի պոլիմերային բեկորներ՝ խոշոր պլաստիկ, միկրոպլաստիկ և նանոպլաստիկ: Մոդելը ցույց […]

Գիտնականների միջազգային թիմը նախագծել է աշխարհում առաջին 6G ալեհավաքը: Գյուտի նկարագրությունը հրապարակվել է IEEE Open Journal of Antennas and Propagation ամսագրում։ Փորձագետները նշել են, որ իրենց ստեղծած դինամիկ մետամակերևութային ալեհավաքը (DMA) կարող է ապահովել բավականաչափ արագություն հսկայական քանակությամբ տվյալներ արագ փոխանցելու համար: Հետազոտության հեղինակները նշում են, որ նրանք կկարողանան արագացնել 6G արագությունն այնքան, որ այն […]