ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՏՏ

Ամերիկացի ձեռներեց, Tesla-ի և SpaceX-ի ղեկավար Իլոն Մասկը վերականգնել է իր առաջին տեղը աշխարհի ամենահարուստ մարդկանց ցուցակում՝ ըստ Bloomberg Billionaires Index-ի (BBI) տվյալների։ Մասկը կրկին կարողացել է շրջանցել շքեղության ապրանքներ արտադրող ֆրանսիացի LVMH (LVMH Moet Hennessy – Louis Vuitton) Բեռնար Առնոյին։ Եթե ​​մեկ օր առաջ ֆրանսիացու կարողությունը գնահատվում էր 192 միլիարդ դոլար, իսկ ամերիկացու կարողությունը՝ […]

Սեչենովի անվան Մոսկվայի առաջին պետական ​​բժշկական համալսարանի (MSMU) և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի Սեմենովի քիմիական ֆիզիկայի կենտրոնի ռուս գիտնականները կարողացել են ստեղծել կենդանի բջիջներից մարդու հյուսվածքի եռաչափ բիոտպագրման տեխնոլոգիա, այս ձեռքբերումը թույլ է տալիս օրգաններ և հյուսվածքներ տպել կոնկրետ անձի համար, ՌԻԱ Նովոստիին ասել են MSMU-ում: Սկզբից մասնագետները վերցրել են մարդու ցողունային մեզենխիմալ ստրոմալ բջիջների երկու […]

Բրազիլիայի, Ավստրալիայի և Իտալիայի մի խումբ գիտնականներ հաջողությամբ վերականգնել են Թութանհամոն փարավոնի դեմքը։ Դրա համար նրանք օգտագործել են նրա մումիֆիկացված գանգի թվային մոդելը, գրում է Daily Mail-ը։ «Վերակառուցումը զարմանալիորեն բացահայտում է թագավորի կերպարը, որն ավելի շատ նման է «երիտասարդ ուսանողի», քան թագավորական դեմքի: Բրազիլիայից փորձառու գրաֆիկագետ և հետազոտության համահեղինակ Ցիցերո Մորաիսը նկատել է, որ Թութանհամոնը […]

Դյուկի համալսարանի և Յելի համալսարանի գիտնականները պատճառահետևանքային կապ են հայտնաբերել երեկոյան սոցիալական ցանցերի օգտագործման և վատ քնի ձևերի միջև: Հետազոտությունը հրապարակված է Sleep Medicine ամսագրում: Ընդհանուր առմամբ, գիտնականները վերլուծել են 15 տարվա ընթացքում կայքի 44000 օգտատերերի կողմից արված 120 միլիոն հաղորդագրություն: Նրանք պարզել են, որ եթե օգտատերը կայքում հրապարակում է անում սովորական քնի ժամից մոտ […]

Սթենֆորդի համալսարանի պրոֆեսոր Հարրի Նոլանը ասել է, որ այլմոլորակայիններն այցելել են Երկիր և դեռ այստեղ են։ Այս մասին հայտնում է Daily Mail-ը։ Գիտնականը կիսվել է իր բացահայտումներով Նյու Յորքում կայացած թեմատիկ կոնֆերանսի ժամանակ: Նրա կարծիքով՝ այլմոլորակայինների մեր մոլորակ այցելելու հավանականությունը 100 տոկոս է։ Ավելին, նա ենթադրում է, որ մարդիկ նախկինում տեսել են նրանց, բայց  ոչ […]

Մեգալոդոնի ատամից վզնոց է հայտնաբերվել «Տիտանիկ»-ում , գրում է Daily Mail-ը՝ հղում անելով այլ լրատվամիջոցներին։ Նավը գտնվում է մոտ 13 հազար ֆուտ (3962,4 մետր) խորության վրա։ Անցյալ ամառ սուզվողներն այնտեղ անցկացրել են ավելի քան 200 ժամ և 700,000 նկար են վերցրել 3D վերակառուցման համար: Լուսանկարներից մեկում նրանք նկատել են շնաձկան ատամին բնորոշ ուրվագծերը։ Այժմ հետազոտողները […]

Երևանի քաղաքապետարանը Համաշխարհային բանկի հետ մեկնարկում է մայրաքաղաքի թվային փոխակերպման ծրագիրը: Այն առաջնահերթ ուղղված է քաղաքի կողմից բնակիչներին մատուցվող ծառայությունների բարելավմանն ու հասանելիության ապահովմանը: Ռազմավարության մշակման վերաբերյալ հարցեր են քննարկել Երևանի փոխքաղաքապետ Տիգրան Ավինյանն ու Համաշխարհային բանկի ներկայացուցիչները: Ընդգծելով գործակցության համար առկա լայն դաշտը՝ փոխքաղաքապետը նշել է, որ Երևանի համար առանցքային է քաղաքացիներին մատուցվող ծառայությունների […]

Երկրի շուրջ միաժամանակ պտտվող մարդկանց թվի ռեկորդը գերազանցվել է՝ չինական Շենչժոու-16 տիեզերանավի արձակումից հետո նրանց թիվը հասել է 17-ի։ Նախորդ ռեկորդը սահմանվել էր 2021 թվականի սեպտեմբերի 16-ին։ Այնուհետև 14 մարդ հավաքվել է ուղեծրում միաժամանակ՝ յոթը ISS-ում (երկու ռուս, երեք ամերիկացի, ճապոնացի և ֆրանսիացի), երեք տիեզերագնաց Չինաստանից Շենչժոու-12 տիեզերանավում և ԱՄՆ չորս քաղաքացիներ՝ որպես Crew Dragon […]

Չինաստանը երեք տիեզերագնացների է ուղարկել իր «Տյանգուն» տիեզերակայան: «Շենժու-16» առաքելությունը մեկնարկել է Գոբի անապատում գտնվող մեկնարկային հարթակից այսօր առավոտյան: Այս մասին «Արմենպրես»-ը տեղեկանում է CNN-ից: Երեք տիեզերագնացները կփոխարինեն չինական տիեզերակայանում գտնվող «Շենժու-15»-ի անձնակազմին, որն ուղեծրում է գտնվում նոյեմբերից: Նոր անձնակազմը տիեզերակայանում կանցկացնի 5 ամիս: «Շենժու-16»-ի երեք անդամներից մեկը՝ Գուին, պրոֆեսոր է Չինաստանի Բեյհանի համալսարանի օդագնացության […]

Չինաստանի հրթիռային-տիեզերական արդյունաբերության ղեկավարությունը պլանավորում է մինչև 2030 թվականը վայրէջք կատարել Լուսնի վրա։ Այս մասին «Սինհուա» լրատվական գործակալությանը հայտնել է Օդաչուների տիեզերագնացության ազգային ծրագրի գրասենյակի (CMSA) փոխտնօրեն Լին Սիկյանը: Մամուլի ասուլիսում Լինն ասել է, որ Չինաստանը վերջերս սկսել է Լուսնի հետախուզման կառավարվող նախագծի լուսնի վայրէջքի փուլը։ Նա հավելել է, որ ընդհանուր նպատակն է իրականացնել Չինաստանի […]

Աստղագետները մոտակա գալակտիկայում հայտնաբերել են անսովոր արագ ռադիոպայթեցում, որը կասկածի տակ է դնում այս երևույթի առաջացման վերաբերյալ նախկին վարկածները: Այս մասին հաղորդվում է The Astrophysical Journal-ում հրապարակված հոդվածում։ Բացահայտումը ցույց է տալիս, որ արագ ռադիոպոռթկումները (FRB) առաջանում են բախվող գալակտիկաներում, որտեղ պայմանները նպաստում են զանգվածային նախահայր աստղերի ձևավորմանը, որոնք ի վերջո կարող են առաջացնել FRB: […]

Կորդոբայի համալսարանի գիտնականները հայտնաբերել են հնագույն հռոմեական բուրմունքի բաղադրությունը, որն ավելի քան 2000 տարեկան է, գրում է Phys.org-ը՝ հղում անելով Heritage գիտական ​​ամսագրում լույս տեսած հրապարակմանը։ Խառնելու հիմքը բուսական յուղն էր, հավանաբար ձիթապտղի: Իսկ պաչուլին օգտագործվել է օծանելիք ստեղծելու համար։ Փորձագետները վերլուծել են այն օծանելիքները, որոնք գտել են 2019թ. հետո իսպանական Կարմոնա քաղաքում։ Տան շինարարության […]

Իլոն Մասկի ուղեղի չիպերի Neuralink ընկերությունը ստացել է կարգավորիչ հաստատում մարդկանց կլինիկական փորձարկումների համար: Նախկինում հաղորդվում էր, որ 2022-ի սկզբին Neuralink-ը, որը հիմնադրվել է 2016-ին, արդեն դիմել էր ԱՄՆ Սննդամթերքի և դեղերի վարչության (FDA) թույլտվության համար, սակայն վարչությունը մերժել էր ընկերության դիմումը։ «Մենք ուրախ ենք տեղեկացնել, որ FDA-ն թույլ է տվել սկսել մարդկանց կլինիկական փորձարկումները: […]

Արհեստական ​​ինտելեկտի (AI) վրա հիմնված օգնականը կարող է փոխարինել ծառայությունների մեծամասնությանը, նույնիսկ ծանոթ որոնման համակարգին: Այս մասին հայտարարել է Microsoft-ի համահիմնադիր Բիլ Գեյթսը Սան Ֆրանցիսկոյում Goldman Sachs and SV Angel միջոցառման ժամանակ՝ արհեստական ​​ինտելեկտի թեմայով։ «Ով էլ ստեղծի նման անձնական գործակալ, սա իսկապես արժեքավոր տեխնոլոգիա կլինի, քանի որ դուք այլևս երբեք չեք գնա Google-ի նման […]

SlashGear ՏՏ պորտալի խմբագիրները հրապարակել են սմարթֆոնների ապրանքանիշերի վարկանիշը։ Որպես առաջատար՝ փորձագետներն ընտրել են Samsung-ը։ Հեղինակները նշել են, որ հարավկորեական ընկերության սարքերը համատեղում են «բարձր տեխնոլոգիական առանձնահատկությունները, նորարարական դիզայնը և առաջադեմ տեխնոլոգիաները»։ Ըստ փորձագետների՝ երկրորդ տեղում է Apple-ին, որը «վաղուց արդեն հաստատվել է շուկայում» iPhone-ի շնորհիվ։ Google-ը վարկանիշի առաջին 3-յակում է։ Ըստ հավաքածուի կազմողների՝ բրենդի […]

Հանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը Կատարի Պետություն կատարած աշխատանքային այցի շրջանակում այցելել է Կատար հիմնադրամ և Կատարի գիտատեխնոլոգիական պարկ: Հանրապետության նախագահը շրջայց է կատարել տեխնոպարկում, ծանոթացել հիմնադրամի և տեխնոպարկի գործունեության հիմնական ուղղություններին և ոլորտներին ու գրառում կատարել հիմնադրամի պատվո հյուրերի մատյանում: Գիտատեխնոլոգիական պարկը Կատարի հիմնադրամի առանցքային կառույցներից մեկն է: Այն համաշխարհային ճանաչում ունեցող տեխնոլոգիաների զարգացման կենտրոն […]

Ֆին գիտնականները կապ են հայտնաբերել D վիտամինի և երեխաների մտավոր խնդիրների միջև։ Պարզվել է, որ նյութի բարձր չափաբաժինները կարող են կանխել ապագա հոգեկան առողջության հետ կապված խնդիրները։ Կլինիկական հետազոտության արդյունքները հրապարակված են JAMA Network Open ամսագրում։ Աշխատանքին մասնակցել է երկու շաբաթականից մինչև երկու տարեկան 346 երեխա։ Մասնակիցներին բաժանել են երկու խմբի, որոնցից մեկը ստացել է […]

21-րդ դարը մտքի, գիտելիքի և ստեղծարարության դար է. այս գիտակցումով Երևանի Անտոն Չեխովի անվան N55 հիմնական դպրոցում բացել են «Արմաթ» ինժեներական լաբորատորիան, որից կօգտվեն ու իրենց նորորական գաղափարները կյանքի կկոչեն նախ դպրոցի 6-7-րդ դասարանցիները: «Արմաթ»-ն ավելին է, քան խմբակը, նպաստում է Հայաստանի տեխնոլոգիաների զարգացմանն ու նոր աշխատատեղերի ստեղծմանը, երեխաներին էլ հնարավորություն ընձեռում մասնագիտական կողմնորոշում ձեռք […]

Ուրալի լեռնահանքային պետական ​​համալսարանում մասնագետները ստեղծել են ծրագրային մոդուլներ, որոնք կարող են միավորել մի քանի նյարդային ցանցեր՝ ավտոմատացնելով հանքարդյունաբերական էքսկավատորների աշխատանքը: Փորձագետներն այդ նպատակների համար առաջարկել են նաև սարքավորումների հավաքածու։ Գիտնականների մշակումը կօգնի որոշել դույլի դիրքը և կառուցել դրա շարժման ամենաարդյունավետ հետագիծը: Դա կբարձրացնի հողային սարքավորումների արտադրողականությունը և էներգաարդյունավետությունը: «Ալգորիթմը նեյրոնային ցանցերի համույթ է։ Մեկը […]

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Երևանում ներկա է գտնվել «Դալան» տեխնոլոգիական կենտրոնի հիմնարկեքի արարողությանը: Ներդրումային ծրագիրն իրականացվում է ՀՀ կառավարության, Enterprise Armenia ներդրումների աջակցման հիմնադրամի օժանդակությամբ: Ծրագրի պատասխանատուները նշել են, որ տեխնոլոգիական կենտրոնն ունենալու է 158 000 քմ. ընդհանուր տարածք, առաջարկելու է 3000 աշխատատեղ, բաղկացած է լինելու 22 հարկից և ներառելու է 34000 քմ գրասենյակային տարածքներ: Կենտրոնը […]

Գ.Ռ. Դերժավինի անվան Տամբովի պետական համալսարանի(ՏՊՀ) գիտնականները մշակել են փայտի նուրբ միկրոկառուցվածքն ուսումնասիրելու բազմաշերտ մեթոդ: Նրանց կարծիքով՝ դա հնագետներին կօգնի ավելի ճշգրիտ որոշել փայտե հնությունների տարիքը։ Հետազոտության արդյունքները հրապարակված են Journal of Bioresources and Bioproducts ամսագրում: Փայտի ուսումնասիրությունը պատմաբանների համար առանձնահատուկ հետաքրքրություն է ներկայացնում նյութի լայն կիրառման պատճառով. դարեր շարունակ մարդիկ փայտե տներ են կառուցել, […]

Արաբական թերակղզում հնագետները 8000 տարվա վաղեմության գծանկարներ են հայտնաբերել, գրում է Live Science-ը։ Մոնոլիտների վրա փորագրված էին գծանկարները։ Դրանք «անապատի օդապարիկների» գծապատկեր են. այսպես են կոչվում քարե պատերից պատրաստված կառույցները։ Ենթադրաբար դրանք կառուցվել են որպես թակարդներ կենդանիների համար։ Անապատի օդապարիկները հայտնի են մոտ հարյուր տարի: Մարդիկ նկատել են կառույցները, երբ սկսել է զարգանալ օդային լուսանկարչությունը։ […]

Համբուրվելու մասին ամենավաղ պատմական գրառումները թվագրվում են մ.թ.ա. 2500 թվականին, հազար տարի ավելի շուտ, քան նախկինում ենթադրվում էր, ասվում է Science գիտական ​​ամսագրում հրապարակված հետազոտության մեջ: Համաձայն նախկինում գերիշխող տեսակետի՝ ռոմանտիկ համբույրի մասին առաջին հայտնի արձանագրությունը եղել է հնդկական մի ձեռագրում, որը թվագրված է մ.թ.ա. 1500 թվականով: «Մարդկության ամենավաղ գրանցված համբույրը հայտնաբերվել է հին Մերձավոր […]

Մոնտանան դարձել է ԱՄՆ առաջին նահանգը, որն արգելել է չինական TikTok հավելվածը բոլոր անձնական սարքերի վրա: Այս մասին հաղորդում է «Արմենպրես»-ը՝ վկայակոչելով BBC-ին: Մոնտանայի նահանգապետ Գրեգ Ջիանֆորտեն օրենքը ստորագրել է մայիսի 17-ին: Այն ուժի մեջ կմտնի հունվարի 1-ից: TikTok մեդիա հարթակից արձագանքել են այս որոշմանը՝ նշելով, որ սոցցանցի արգելումը խախտում է Մոնտանայի բնակիչների սահմանադրական իրավունքները: […]

Բոսֆորի թագավորության մաս կազմող Միրմեկի բնակավայրում, որը գտնվում է Ղրիմի ժամանակակից Կերչի տարածքում, պեղումների ժամանակ հնագետները Ալեքսանդր Մակեդոնացու դարաշրջանի 30 ոսկե մետաղադրամների գանձ են հայտնաբերել` այս մասին ՌԻԱ Նովոստիին ասել է պահեստային Տատյանա Ումրիխինը: «Պեղումների ժամանակ հայտնաբերվել է 30 ոսկի գանձ, որոնք եղել են կավե փոքրիկ սափորի մեջ, Ալեքսանդր Մակեդոնացու դարաշրջանի 26 մետաղադրամ, չորսը` նրանից […]

ՀՀ գիտության կոմիտեում ամփոփվել է գիտական կենտրոնները ժամանակակից սարքավորումներով վերազինելու նպատակով գիտական սարքերի/սարքավորումների գնման մրցույթը, որը հայտարարվել էր 2022 թ. դեկտեմբերին: Մրցույթի արդյունքում 25 պետական գիտական կազմակերպություն և բուհ Գիտության կոմիտեի միջոցով ձեռք կբերի 54 սարք/սարքավորում՝ ընդհանուր 4 միլիարդ 200 միլիոն դրամ արժողությամբ: Գիտական սարքերի ձեռքբերման նպատակով ՀՀ գիտական կազմակերպություններին տրամադրվող գումարն իր մեծությամբ աննախադեպ […]

Tesla-ն տեսանյութ է հրապարակել, որում ցուցադրել է Tesla Bot մարդանման ռոբոտի նոր հնարավորությունները։ Այս մասին հայտնում է The Verge-ը։ Տեսանյութում երևում է, թե ինչպես է Tesla Bot-ը բավականին դանդաղ, բայց հավասարաչափ առաջ շարժվում, վերցնում առարկաները և տեղափոխում դրանք այլ վայրեր, ինչպես նաև «ճանաչում» իր ճանապարհը: Տեսանյութը ներկայացվել է Tesla-ի գլխավոր տնօրեն Իլոն Մասկի՝ ընկերության բաժնետերերի […]

Մեկնարկում է «Սամսունգ ինովացիոն կամպուս» նախաձեռնության «Բջջային հավելվածների մշակում Java ծրագրավորման լեզվով» կրթական ծրագրի երկրորդ՝ 2023-2024 ուսումնական տարվա մասնակիցների հայտերի ընդունելությունը: Ծրագրին կարող են դիմել տեղեկատվական տեխնոլոգիաներով հետաքրքրված և մաթեմատիկայի լավ իմացությամբ 14-16 տարեկան պատանիներ: Հարկավոր է տիրապետել առնվազն մեկ ծրագրավորման լեզվի՝ պայմանական և ցիկլային կառուցվածքների մակարդակով: Ծրագրի տևողությունը մեկ տարի է՝ 132 ակադեմիական ժամով, […]

ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարի 2023 թ. մայիսի 8-ի N 628-Ա/2 հրամանով հաստատվել է 2022 թ. դեկտեմբերին հայտարարված՝ գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության պայմանագրային (թեմատիկ) ֆինանսավորման շրջանակում «Հայաստանի Հանրապետության գիտական համայնքին արտերկրի գիտնականների ինտեգրմանն աջակցության ծրագիր 2023» մրցույթի արդյունքում ֆինանսավորման երաշխավորված գիտական թեմաների ցանկը: Մրցույթին մասնակցելու համար Գիտության կոմիտե է ներկայացվել 9 հայտ. ֆինանսավորման է երաշխավորվել 5 թեմա, […]

Փորձագետները պատմել են, թե ինչպես է արհեստական ​​ինտելեկտը օգնության հասնում տուրիստական ​​ընկերության աշխատակիցներին և օգնում ճանապարհորդներին, հաղորդում է ATOR-ը։ Այսպիսով, այս տարի Սառա անունով առաջին ռոբոտ-օգնականը ծառայության է անցել Emirates ավիաընկերությունում։ Այն ստուգում է ուղևորներին թռիչքների համար և ընդունում ուղեբեռը թռիչքից ոչ շուտ, քան 24 ժամ և ոչ ուշ, քան չորս ժամ առաջ: Սարքը սկանավորում […]