21:00 27.02.2024
Երկրի վրա մագնիսական փոթորիկ չի նկատվում, մոլորակի գեոմագնիսական դաշտը հանգիստ է՝ կարճատև անկայունությամբ: Այս մասին հայտնում է ТАСС-ը՝ հղում կատարելով Կիրառական երկրաֆիզիկայի ինստիտուտի հելիոգեոֆիզիկական ծառայությանը (FSBI IPG): Փետրվարի 27-ին որոշ լրատվամիջոցներ հայտնել են, որ Արեգակի վրա ակտիվության պատճառով Երկրի վրա մագնիսական փոթորիկ է սկսվել։ «Գեոմագնիսական դաշտը, ըստ միջին լայնության կայանների տվյալների, հանգիստ է, երբեմն անկայունության […]
20:06 27.02.2024
Մասաչուսեթսի Թաֆթս համալսարանի ամերիկացի նյարդաբաններն ուսումնասիրել են տրավմատիկ վնասվածքներին ուղեղի արձագանքման նոր տվյալներ։ Նրանք պարզել են, որ գլխի վնասվածքի հետևանքները շատ ավելի հեռու են հարվածի սկզբնական հատվածից: Հետազոտությունը հրապարակվել է Cerebral Cortex (CerCor) ամսագրում: Գիտնականներն օգտագործել են նոր պատկերային տեխնիկա, որը համատեղում է նեյրոնային ակտիվության լյումինեսցենտային սենսորները էլեկտրոդների հետ: Սա մեզ թույլ է տալիս գնահատել […]
08:35 27.02.2024
Գիտնականների միջազգային թիմը հայտնաբերել է, որ նեանդերթալցիները կարող էին բարդ քիմիական բաղադրությամբ սոսինձ ստեղծել: Ուսումնասիրության արդյունքները, որոնք հրապարակվել են Science Advances ամսագրում, ավելացնում են ավելի ու ավելի մեծ թվով ապացույցներ, որ մարդկանց այս տեսակը զարգացած ինտելեկտ ունի: Հնագետները վերլուծել են ֆրանսիական Le Moustier հնագույն մարդկանց վայրում հայտնաբերված քարե արտեֆակտները: Դրանք թվագրվում են միջին պալեոլիթի ժամանակաշրջանին՝ […]
12:47 26.02.2024
ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարի առաջին տեղակալ Գևորգ Մանթաշյանը Արաբական Միացյալ Էմիրությունների (ԱՄԷ) Ռաս ալ-Խայմա էմիրությունում մասնակցել է «Սիսայդ Ստարտափ Սամիթ ԱՄԷ 2024» (“Seaside Startup Summit UAE 2024”) կրթական գործարար համաժողովին: Համաժողովի բացմանը Գևորգ Մանթաշյանը ողջունել է միջոցառման մասնակիցներին, նշել, որ ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը, իր առաջնահերթություններում և ծրագրերում կարևորելով ստարտափ էկոհամակարգի զարգացումը, հետևողական […]
10:45 26.02.2024
Չինաստանում ներկայացվել է GAC Trumpchi M8 Grandmaster մինիվենի նոր տարբերակը։ Այս մասին հայտնում է Autohome-ը։ Մեքենան ստացել է բարձր տեխնոլոգիական ավտոմատ կայանման համակարգ՝ հիմնված 12 ուլտրաձայնային ռադարի վրա։ Դրա շնորհիվ մինիվենը կարող է կայանել ավտոմատ ռեժիմում, ինչպես նաև հեռակառավարման ռեժիմում՝ առանց ղեկին վարորդի։ Մինիվենը ստացել է հարուստ քրոմապատ զարդարանք, այդ թվում՝ գոգերի և բամպերի ստորին […]
23:42 24.02.2024
Ամերիկյան Intuitive Machines ընկերության Nova-C Odysseus մոդուլը Լուսնի վրա վայրէջք կատարելիս շրջվել է փետրվարի 22-ին։ Այնուամենայնիվ, սարքը շարունակում է գործել, և դրա հիմնական համակարգերը չեն տուժել, հայտնում է Space.com-ը՝ վկայակոչելով Intuitive Machines-ի գործադիր տնօրեն Սթիվ Ալթեմուսին: Ըստ Altemus-ի՝ լուսնի վրա վայրէջք կատարելուց առաջ Odyssey-ի օպերատորները հասկացել են, որ մոդուլի լազերային հեռաչափերը ճիշտ չեն աշխատում։ Այսպիսով, […]
23:36 24.02.2024
Սուրեյի համալսարանի բրիտանացի հետազոտողները մշակել են փոխպատվաստման նպատալով մաշկը աճեցնելու տեխնոլոգիա: Աճած մաշկը հետագայում կարող է տեղադրվել լայնածավալ վերքերով հիվանդների մեջ: Հոդվածը հրապարակվել է Nanomaterials գիտական ամսագրում։ Գիտնականներն օգտագործել են մեթոդ, որի դեպքում էլեկտրական դաշտի ազդեցությամբ առաջանում են հեղուկ պոլիմերից մանրաթելեր։ Այս մեթոդը հնարավորություն է տվել ստեղծել կառուցվածքներ, որոնց վրա մաշկի բջիջները երկու անգամ ավելի […]
21:52 24.02.2024
Օկինավայի Գիտության և տեխնոլոգիաների ինստիտուտի (Ճապոնիա) գիտնականները հայտնաբերել են բջիջների ծերացման նոր պատճառ: Nature Aging ամսագրում հրապարակված հոդվածում ասվում է, որ դա տեղի է ունենում մեխանիկական սթրեսի պատճառով բջջային թաղանթի վնասման արդյունքում։ Նախկինում ենթադրվում էր, որ բջջային թաղանթի մեխանիկական վնասը հանգեցնում է միայն երկու սցենարի՝ ամբողջ բջիջի վերականգնման կամ ոչնչացման: Ճակատագիրը որոշելու բանալին վնասի չափն […]
20:37 24.02.2024
Գիտնականները մշակել են նորարարական կոմպոզիտային նյութ, որը միավորում է ադամանդի բարձր կարծրությունը և գրաֆիտի, գրաֆենի և այլ ածխածնային նյութերի էլեկտրական հաղորդունակությունը: Այս եզակի կոմպոզիտները կարող են օգտագործվել տարբեր ծրագրերում, որտեղ անհրաժեշտ է բարձր ուժ և էլեկտրական հաղորդունակություն, ասվում է հետազոտողների կողմից PNAS ամսագրում հրապարակված հոդվածում: «Բարձր մեխանիկական ուժով և լավ էլեկտրական հաղորդունակությամբ նյութերի ստեղծումը միշտ […]
23:29 23.02.2024
Բրիտանացի նյարդաբանները Նոր Հարավային Ուելսի համալսարանից ուսումնասիրել են ինտուիցիայի ճանաչողական սկզբունքները: Նրանք պարզել են, որ ուղեղի այս որակը կարելի է զարգացնել և օգտագործել կյանքում գործնական օգուտների համար, գրում է The Guardian թերթը։ Ինտուիցիան հիմնված է ուղեղի ունակության վրա՝ մշտապես վերլուծելու շրջակա միջավայրը և կանխատեսումներ անելու՝ հիմնվելով նախկին փորձի վրա՝ ինչպես անձամբ ձեռք բերած, այնպես էլ […]
23:06 23.02.2024
Տիեզերական հետազոտողների միջազգային թիմը՝ Միացյալ Նահանգների Սմիթսոնյան աստղաֆիզիկական աստղադիտարանի մասնագետների գլխավորությամբ, հայտնաբերել է սև խոռոչի ամենահզոր ժայթքումներից մեկի հետքերը, որոնք տեղի են ունեցել տիեզերքի պատմության մեջ: Հոդվածը հրապարակվել է The Astrophysical Journal (TAJ) գիտական ամսագրում։ Ինչպես ցույց են տվել Չանդրայի ռենտգենյան աստղադիտարանի և Ցածր հաճախականության զանգվածի ռադիոաստղադիտակի դիտարկումները, աստղագիտական համամասնությունների կատակլիզմա է տեղի ունեցել SDSS […]
09:27 23.02.2024
Մասնավոր տիեզերական Odysseus մոդուլը բարեհաջող վայրէջք է կատարել Լուսնի հարավային բևեռի մոտ։ Այս մասին X սոցիալական ցանցում հայտնել է Օդագնացության և տիեզերական տարածության հետազոտությունների ազգային վարչությունը (NASA)՝ վկայակոչելով Intuitive Machines մշակող ընկերությանը։ NASA-ի տվյալներով՝ Intuitive Machines անօդաչու մոդուլը Լուսնի մակերեսին վայրէջք է կատարել տեղական ժամանակով 18:23-ին: Այս սարքը նախատեսված է նախապատրաստվելու Երկրի արբանյակի ապագա մարդկային […]
08:25 23.02.2024
Այս արեգակնային ցիկլի ամենամեծ պայթյունը գրանցվել է Արեգակի վրա տիեզերական մոնիտորների կողմից այս գիշեր, RIA Novosti-ին հայտնել են Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի Տիեզերական հետազոտությունների ինստիտուտի արևային աստղագիտության լաբորատորիայում: Արեգակնային ցիկլը տևում է մոտավորապես 12 տարի, որի ընթացքում արևի ակտիվությունը կարող է թուլանալ կամ աճել: Ավելի վաղ լաբորատորիայում հայտնել էին, որ ընթացիկ ցիկլի առավելագույնը տեղի կունենա 2024-2025 […]
11:25 21.02.2024
Nova-C մոդուլը պլանավորվում է փափուկ վայրէջք կատարել Լուսնի վրա տեղի ժամանակով փետրվարի 22-ին 16:49-ին։ Այս մասին հայտարարել է ամերիկյան Intuitive Machines ընկերությունը։ Երկրի բնական արբանյակի մակերեսին տիեզերանավի վայրէջքին կնախորդեն հետագծի մի քանի ուղղումներ։ Նախկինում Intuitive Machines-ը հայտնել էր, որ դեպի Լուսին մեկնող Nova-C նավը հիմնական շարժիչը գործարկումից հետո գտնվում էր գերազանց վիճակում: Ամերիկյան Intuitive Machines […]
14:57 20.02.2024
WhatsApp մեսենջերը մտադիր է ներդնել գործառույթ, որն արգելելու է պրոֆիլի լուսանկարի սքրինշոթ անել։ Այս մասին հայտնում է WABetaInfo պորտալը։ Ինչպես նշում է պորտալը, երբ փորձեք մեսենջերում պրոֆիլի լուսանկարով սքրինշոթ անել, ծանուցում կհայտնվի, որ այս գործողությունն արգելափակված է։ Այս տարբերակը թույլ չի տա այլ օգտվողներին վերբեռնել և տարածել պրոֆիլի լուսանկարներն առանց օգտատիրոջ համաձայնության:
09:29 20.02.2024
Գիտնականները հնդկական ջունգլիներում կենդանի գորտ են հայտնաբերել, որի վրա սունկ է աճում: Այս մասին հայտնել են կենդանաբաններ Չինմայ Մալիեն և Ուայ Տ Լոհիթը Reptiles & Amphibians գիտական ամսագրի հոդվածում։ 2023 թվականի ամռանը Կարնատակայի անտառում ցնցող բացահայտում է արվել։ Նշվում է, որ երկկենցաղի ձախ կողմում հայտնաբերվել է տարօրինակ աճ, որը պարզվել է, որ Mycenae ընտանիքի սնկի […]
22:04 18.02.2024
Իսրայելի հյուսիսում զբոսաշրջիկը հազվագյուտ արտեֆակտ է հայտնաբերել. սկարաբի տեսքով կնիքը հնարավոր է՝ պատկանել է ասորի պաշտոնյային 2800 տարի առաջ, հայտնում է Arkeonews հնագիտական նորությունների պորտալը։ 45-ամյա Էրեզ Աբրամովը, ով ճանապարհորդել է Իսրայելում, գտել է կնիքը Թել Ռեքեշ բլրի ստորոտում: Այստեղ են գտնվում Անաարատ քաղաքի ավերակները, որը հիշատակված է Հեսուի գրքում։ Գտածոն ցույց է տալիս ասորի […]
20:22 18.02.2024
VEGFA սպիտակուցի արտադրության վերականգնումը հատուկ մոլեկուլների միջոցով օգնում է վերականգնել թոքերի արյունատար անոթները գրիպից կամ կորոնավիրուսից հետո։ Կենդանիների վրա կատարված թեստերը ցույց են տվել, որ այս ռազմավարությունը բարելավում է նրանց թոքերի աշխատանքը: Արդյունքները հրապարակվել են Science Translational Medicine ամսագրում։ Նախորդ աշխատանքի ընթացքում գիտնականները պարզել են, որ TGFBR2 սպիտակուցի բացակայությունը դադարեցրել է VEGF-A սպիտակուցի ակտիվացումը: Սա […]
20:12 18.02.2024
Օքլենդի համալսարանի, Ամստերդամի համալսարանի բժշկական կենտրոնի և Քեմբրիջի համալսարանական հիվանդանոցների գիտնականները հաջողությամբ բուժել են ավելի քան տասը հիվանդի վտանգավոր ժառանգական հիվանդությունից՝ օգտագործելով CRISPR/Cas9 տեխնոլոգիայի վրա հիմնված NTLA-2002 թերապիան: Այս մասին ավելի մանրամասն քննարկվում է New England Journal of Medicine-ում հրապարակված հոդվածում: CRISPR համակարգը ի սկզբանե հայտնաբերվել է պրոկարիոտ օրգանիզմներում (բակտերիաներ և արխեաներ), որոնք այն օգտագործում […]
19:23 18.02.2024
Թուրքիայում ստեղծված հայրենական արտադրության ռադարը թույլ կտա հանրապետության ողջ օդային տարածքի շուրջօրյա մոնիտորինգ իրականացնել։ Այս մասին հայտարարել է երկրի տրանսպորտի նախարարության ղեկավար Աբդյուլքադիր Ուրալօղլուն։ «Թուրք ինժեներների կողմից մշակված առաջին ներքին հսկողության ռադարը (MGR) տեղադրվել է Գազիանթեփի օդանավակայանում: Ռադարային համակարգի շնորհիվ, որը նախատեսվում է տեղադրել տարբեր տարածքներում, Թուրքիայի ողջ օդային տարածքը կվերահսկվի շուրջօրյա 1 միլիոն քառակուսի […]
19:04 18.02.2024
Մոսկվայի ֆիզիկայի և տեխնոլոգիայի ինստիտուտի, AIRI արհեստական ինտելեկտի ինստիտուտի և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի «Ինֆորմատիկա և վերահսկում» դաշնային հետազոտական կենտրոնի թիմը մշակել է մեքենայական ուսուցման ալգորիթմներ՝ հիմնված լեզվական մոդելների վրա, որոնք կօգնեն ռոբոտներին շարժվել միջավայրում առանց օպերատորի միջամտության: Նման մոդելները էլեկտրոնային հաշվողական սարքերին հնարավորություն են տալիս սովորել տեքստային հրամաններից և տեսողական տեղեկատվությունից և դրա հիման վրա […]
18:56 18.02.2024
Ֆրանսիայի Զինված ուժերի նախարար Սեբաստիան Լեկորնուն հայտնել է ռազմարդյունաբերական համալիրի ձեռնարկությունների վրա հաքերային հարձակումների թվի աճի մասին և նշել, որ Ռուսաստանը ներգրավված է դրանցում։ Այս մասին նա հայտարարել է Le Journal du Dimanche թերթին տված հարցազրույցում։ «Մենք բախվում ենք ռուսական ծագման կիբերհարձակումների, որոնք դառնում են ավելի հաճախակի և ագրեսիվ: Այս հարձակումները, որոնք լղոզում են սահմանը […]
11:02 18.02.2024
Մեքսիկայի Նուևո Լեոնի ինքնավար համալսարանի գիտնականները պարզել են, որ գինու թափոնները (սերմեր, խաղողի կեղև) ունեն հակաուռուցքային, հակաօքսիդանտ, հակամանրէային և հակատարիքային հատկություններ։ Դրանք կարող են օգտագործվել նոր սննդամթերք և կոսմետիկ արտադրանք մշակելու համար: Հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են Foods ամսագրում: Հետազոտողները պարզել են, որ գինու թափոնները պարունակում են երեք տեսակի պոլիֆենոլներ՝ ֆենոլաթթուներ, ֆլավոնոիդներ և ոչ ֆլավոնոիդներ։ Սրանք […]
23:58 17.02.2024
Google-ը արբանյակ կուղարկի Երկրի ցածր ուղեծիր՝ վնասակար արտանետումները վերահսկելու համար: Այս մասին հաղորդվում է ամերիկյան կորպորացիայի պաշտոնական բլոգում։ Աշխատանքներն իրականացվում են Environmental Defense Fund (EDF) բնապահպանական կազմակերպության հետ համագործակցությամբ։ Մեթանի արտահոսքը հայտնաբերելու համար ընկերության մասնագետները Հարվարդի և Սմիթսոնյան ինստիտուտի գիտնականների հետ միասին մշակել են Google Cloud-ի վրա հիմնված ալգորիթմներ։ Արհեստական ինտելեկտը հնարավորություն կտա ավտոմատ կերպով […]
22:26 17.02.2024
Շվեյցարիայի Ցյուրիխի համալսարանի գիտնականները պարզել են, որ փոքր երեխաները հակված են ավելի շատ ժամանակ անցկացնել էկրաններին, եթե ծնողները սթրեսի մեջ են: Արդյունքները հրապարակվել են Computers in Human Behavior (CHB) ամսագրում: Հետազոտությանը մասնակցել են 462 ծնողներ, որոնք ունեն մինչև երեք տարեկան երեխաներ: Գիտնականները տեղեկություններ են հավաքել այն մասին, թե սովորաբար որքան ժամանակ են երեխաները անցկացնում հեռուստացույցի, […]
23:33 16.02.2024
Լիսաբոնի համալսարանի պորտուգալացի գիտնականները հաշվարկել են Ատլանտյան օվկիանոսի փակման գործընթացների մեկնարկի ամսաթիվը։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Geology գիտական ամսագրում։ Թեև օվկիանոսները մարդկանց թվում են հավերժական, նրանք ունեն իրենց կյանքի ցիկլերը՝ ծնունդ, աճ և փակում, որը տևում է հարյուր միլիոնավոր տարիներ: Ատլանտյան օվկիանոսն առաջացել է մոտ 180 միլիոն տարի առաջ՝ Պանգեա մայրցամաքի փլուզման ժամանակ։ Իսկ Միջերկրական ծովն […]
22:42 16.02.2024
ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Մխիթար Հայրապետյանը փետրվարի 13-ին հանդիպել է «Գիտուժ» նախաձեռնության ներկայացուցիչներին: Հանդիպման ընթացքում քննարկվել են գիտական էկոհամակարգի զարգացման և գիտահետազոտական (R&D) կենտրոնների հետ սերտ համագործակցության ձևավորման, ինչպես նաև գիտահետազոտական ոլորտում պետական պատվերների ձևակերպման հետ կապված հարցեր: «Գիտուժ» նախաձեռնության անդամները նախարարին են ներկայացրել, թե գործունեության ինչ հիմնական ուղղություններ ունեն, մարդկային ինչ ներուժ է […]
15:48 16.02.2024
ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Մխիթար Հայրապետյանը փետրվարի 12-ին ընդունել է Հայաստանի Հանրապետությունում Ղազախստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Բոլատ Իմանբաևին։ Նախարարը ողջունել է դեսպանին, ներկայացրել նախարարության գործունեության ուղղությունները, նշել, որ լայն հնարավորություններ է տեսնում Ղազախստանի հետ ընդլայնելու գործակցության շրջանակները նորարարության, բարձր տեխնոլոգիաների, նոր արժեքների ստեղծման գործում։ Դեսպան Բոլատ Իմանբաևը շնորհավորել է նախարարին պաշտոնում նշանակվելու […]
09:53 15.02.2024
Միացյալ Նահանգների Չիկագոյի և Յեյլի համալսարանների մի խումբ գիտնականներ Վիեննայի համալսարանի ավստրիացի գործընկերների հետ միացել են ավելի քան 700 միլիոն տարի առաջ նեոպրոտերոզոյան դարաշրջանում Երկրի ամբողջական սառցակալման պատճառների մասին բանավեճին: Նրանց կարծիքով, երկարատև սառեցման պատճառ կարող էին լինել երկնաքարերը։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Science Advance (SciAdv) գիտական ամսագրում։ Հայտնի է, որ մոտ 717 միլիոն տարի առաջ […]
11:21 14.02.2024
Սուրգուտի բնակիչը կոմայի մեջ է ընկել՝ առանց հանգստանալու մինչև գիշերվա ժամը երեքը համակարգչային խաղեր խաղալուց հետո, հայտնում է Սուրգուտի շտապ բուժօգնության կայանը։ Չորեքշաբթի վաղ առավոտյան բժիշկները ահազանգ են ստացել մի երիտասարդից, ով ասել է, որ հայրն անգիտակից վիճակում ընկած է հատակին։ Անմիջապես դեպքի վայր է մեկնել բժշկական խումբը։ Երբ բժիծկները տեղ են հասել, տղամարդը գտնվել […]
