Ալիևների ընտանիքի անշարժ գույքը Մեծ Բրիտանիայում՝ «Պանդորայի փաստաթղթերի» սկանդալի կենտրոնում

«Պանդորայի փաստաթղթեր». ահա այսպես է Հետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիումն (ICIJ) անվանել օֆշորային տարբեր գոտիներից արտահոսած փաստաթղթերի նոր փաթեթը, հաղորդում է BBC-ն։ 650 լրագրողներ կոնսորցիումի ղեկավարությամբ ուսումնասիրել են միլիոնավոր ֆայլեր։ Դրանք ներառում են տեղեկություններ 90 երկրների 300-ից ավելի բարձրաստիճան պաշտոնյաների և քաղաքական գործիչների, այդ թվում՝ ներկա և նախկին 35 ղեկավարների գաղտնի գործարքների և ակտիվների վերաբերյալ։

Դոսյեում հիշատակվում են նաև 100-ից ավելի միլիարդատերեր, այդ թվում՝ շոու բիզնեսի աստղեր, գործարարներ։

Առաջին անգամ չէ, որ օֆշորային ընկերությունների ֆինանսական փաստաթղթերը հասանելի են դառնում հանրությանը։ Վերջին 7-8 տարիների ընթացքում հանրային տիրույթում են հայտնվել նաև Օֆշորային դոսյեն, Պանամական փաստաթղթերը, Դրախտային փաստաթղթերը։

Սակայն մյուս փաթեթների համեմատությամբ՝ Պանդորայի փաստաթղթերն ամենածավալունն են՝ ընդգրկելով 14 օֆշորային ընկերությունների տրամադրած գրեթե 12 միլիոն ֆայլ՝ 2,94 տեռաբայթ ծավալով։

Փաստաթղթերն արտահոսել են այնպիսի ընկերություններից, որոնք աշխատում են մասնավորապես Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներում, Կիպրոսում, Պանամայում, Բելիզում, Սինգապուրում, Արաբական Միացյալ Էմիրություններում և Շվեյցարիայում։

Ալիևների օֆշորային գործարքները

«Պանդորայի փաստաթղթերում» ընդգրկած անուններից մի քանիսն արդեն հայտնվել էին կոռուպցիայի, փողերի լվացման, հարկերից խուսափելու հետ կապված սկանդալներում։ Նոր դոսյեի գլխավոր բացահայտումներից մեկը օֆշորային սխեմաների միջոցով Մեծ Բրիտանիայում անշարժ գույքի ձեռքբերման մասշտաբներն են։ Այս առնչությամբ BBC-ն բերում է Ադրբեջանի նախագահի ընտանիքի օրինակը։

«Օրինակներից մեկն է Ադրբեջանի նախագահ Իլյամ Ալիևը և նրա ընտանիքը․ նրանց մեղադրում են սեփական երկիրը թալանելու մեջ։ «Պանդորայի փաստաթղթերի» ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ Ալիևները և նրանց մերձավորները գաղտնի կերպով ներգրավված են Մեծ Բրիտանիայում ավելի քան 400 միլիոն ֆունտ ստերլինգի անշարժ գույքի գործարքներում»,- գրված է հոդվածի մեջ։

«Պանդորայի փաստաթղթերում» կան վկայություններ, որ Ալիևների ընտանիքը Մեծ Բրիտանիայում ձեռք է բերել անշարժ գույքի 17 օբյեկտ, այդ թվում՝ 33 միլիոն ֆունտ ստերլինգ արժողությամբ բիզնես կենտրոն Լոնդոնում Իլհամ Ալիևի որդու՝ Հեյդարի անունով։

Ալիևների գործարքներից մի քանիսը, ըստ BBC-ի, բավական ամոթալի են բրիտանական իշխանությունների համար։ Օրինակ՝ Ալիևների ընտանիքն ավելի քան 30 միլիոն ֆունտ սթեռլինգ եկամուտ է ստացել՝ իր լոնդոնյան շենքերից մեկը վաճառելով Crown Estate-ին։ Վերջինս իրենից ներկայացնում է տասնյակ միլիարդավոր ֆունտ սթեռլինգ արժողությամբ անշարժ գույք և հողատարածք, որը պատկանում է թագուհուն, սակայն օգտագործվում է հանուն ժողովրդի շահերի։

Պարբերականը միևնույն ժամանակ ընդգծում է, որ գործարքներից շատերում անօրինական ոչինչ չկա։ Սակայն ըստ փորձագետների՝ գործարքների մասշտաբները ցույց են տալիս, թե օֆշորային ընկերություններն ինչ հնարավորություններ կարող են առաջարկել մարդկանց՝ փողերը լվանալու և հարկերից խուսափելու համար։

Բերելով Ալիևների օրինակը՝ BBC-ի լրագրողները գրում են, որ Մեծ Բրիտանիայի իշխանությունները չեն պայքարում բրիտանական անշարժ գույքը փողերի լվացման համար օգտագործելու դեմ։ Բրիտանիայի կառավարությունը հավաստիացրել է, որ կպայքարի փողերի լվացման դեմ օրենքների խստացման միջոցով և կկազմի անշարժ գույքի օֆշորային սեփականատերերի գրանցամատյան, հենց դրա համար ժամանակ գտնի։