12 օր փլատակների տակ մնացած և հրաշքով փրկված պատանու պատմությունը․ 32 տարի անց Արթուրը կիսվում է անջնջելի հիշողություններով

Դեկտեմբերի 7-ին հաջորդած օրերին ավերակ քաղաքում կազմակերպվեցին անհետ կորած մարդկանց փնտրելու, գտնելու աշխատանքներ, բացվեցին որոնումների շտաբներ, որոնք փորձում էին կանոնակարգել հազարավոր զոհերի հուղարկավորության ու ողջ մնացածներին օգնելու հարցերը։

Այդ օրերին էր, որ նաև Լենինականի միակ թերթի խմբագրությունը դարձավ ընտանիք, երեխա ու ծնող կորցրած գյումրեցիների համար օգնության օղակ։ «Հիշողություն» թերթը տեղեկություն ստանալու և փոխանցելու հուսալի միջոց էր։ «Հիշողության» էջերում լույս էին տեսնում մարդկային ճակատագրերի մասին պատմությունները։

Քաղաքային գրադարանում պահվող «Հիշողություն» հավելվածի հավաքածուն 32 տարի անց դարձել է  աղետի թողած ծանր ժառանգության պատմագիրը: Թերթն այդ օրերին ամեն մի ընտանիքի համար օդ ու ջրի պես պահանջված էր։ Օր օրի տպաքանակն ավելանում էր, մարդկային պատմությունները՝ ևս։

«Մարդիկ գալիս էին խմբագրություն իրենց հարազատների լուսանկարներով, պատմում նրանց խեղված ճակատագրերի, խորտակված երազանքների մասին։ Լրագրողների հետ հոգեհարազատ զրույցները, իրենց ապրածն ու տեսածը թերթի էջերին հանձնելը մի փոքրիկ սփոփանք ու մխիթարություն էր շատ-շատերի համար»,- հիշում է «Կումայրի» թերթի նախկին լրագրող Անահիտ Նորիկյանը:

Հիշողությունները լրագրողին թերթի ստեղծման օրեր տարան։ Մարդկային ամենատարբեր պատմություններն ընդհատված կյանքերի ու ճակատագրերի մասին էին: Անահիտ Նորիկյանը մինչև հիմա չի մոռացել փլատակների տակ մնացած 14 տարեկան տղայի կյանքի ու մահվան պայքարի պատմությունը։

«14 տարեկան տղան մնալով փլատակների տակ 12 օր, կյանքի ու մահու պայքար էր մղել և 12 օրից հետո ողջ ու առողջ կարողացել էին հանել այդ փլատակներից: Դա իսկական հրաշք էր, և այդ հրաշքը երբեք չեմ մոռանա»,- ասում է Անահիտ Նորիկյանը:

12 օր փլատակների տակ մնացած 14 տարեկան պատանին Արթուր Հարությունյանն է, որի պատմությունը 32 տարի առաջ հուզել էր բոլորին։ Նա ապրում է Գյումրիում։ 32 տարի անց հիշում է, թե ինչպես ցնցումներից հետո մի քանի վայրկյանում հայտնվեց բետոնե սալերի արանքում:

«Ամեն անգամ էդ պահերը կհիշեմ, էդ ապրումները նորից կունենամ, կինոյի պես աչքիս դեմը կուգան ու կերթան»,- այդ օրերի ծանր հիշողություններն անջնջելի են հրաշքով փրկված Արթուրի համար:

Օր օրի փլատակների տակ շարժումները սահմանափակվել են, պատմում է՝ երբեմն կորցրել է  գիտակցությունը, գիշերն ու ցերեկը տարբերել փլատակների վրա աշխատող տեխնիկայից ու մարդկանց ձայներից։ Իսկ ծարավն ու քաղցը Արթուրն հագեցրել է պարանոցին եղած կախազարդով։

«Փոշուց արդեն բերանս չորացել էր, մեդալիոնը գցած էր պարանոցիցս, ներժից մեդալիոն էր, պաղ էր ինքը: Էդ մեդալիոնը կդնեի բերանս, որ սառնությունը զգայի, ծարավս հագենար: Հետո մոտս ծամոն կար, էդ ծամոնը կծամեի»։

Տեխնիկան, երբ դադարել է աշխատել, հավաքել է ուժերն ու ձայն տվել․

«Իմ կարծիքով՝ բարձր կգոռայի հոպարիս տղայի անունը, բայց իրականում ձայնս շատ ցածր է եղել ու անլսելի: Հոպարիս տղան լսեց ձայնս ու սկսեցին ձեռքերով ու փոքր բահերով քանդել փլատակներն ու ինձ հանեցին: Էսօրվա պես կհիշեմ՝ շատ մեծ փաթիլներով ձյուն էր, բերանս բացեցի, որ մի հատ փաթիլ ընկներ, որ ծարավս հագենար»։

12 օր փլատակների տակ ողջ մնացած Արթուրի ոտքերը փրկելու համար տեղացի բժիշկների հետ պայքարել են այդ օրերին Հայաստան ժամանած ամերիկացի մասնագետները։ Արթուրն իր ոտքերի վրա ամուր կանգնած է, ամեն մի դժվար ու ծանր աշխատանք կատարում է։ 88-ի օրերի պատմությունն անջնջելի հիշողություն է, որը երբեք չի լքում իրեն։ Հենց «Հիշողություն» թերթում իր մասին տպագրված հոդվածի միջոցով տարիներ անց Արթուրին  փնտրում ու գտնում է այն բժիշկը, որը քայլելու կարողությունը վերադարձրեց նրան։