19:59 01.12.2020
Համավարակի պատճառով այս տարի Շիրակի երկրագիտական թանգարանը մարզի մի քանի հնավայրերում շատ փոքր ծավալի պեղումներ է կատարել: Պետական ֆինանսավորում հատկացվել է միայն մեկ հնավայրի համար: Հայտնաբերվել են վաղ բրոնզեդարյան ու երկաթի դարաշրջանին վերաբերող եզակի գտածոներ: Դրանք այժմ մշակման փուլում են: Երկրագիտական թանգարանի մասնագետները զբաղված են գտածոների վերականգնմամբ:
Խեցեղենի կտորները խնամքով ու հերթականությամբ դասավորված են սեղանին: Դրանց մեծ մասը 5000 տարուց ավելի պատմություն ունի: Վերականգնող մասնագետը մեկ առ մեկ, առանց հերթականությունը խախտելու, նախ սոսնձում, և, որպեսզի կավե անոթն իր նախկին տեսքը ստանա, ժամանակավորապես ամրացնում է կպչուն ժապավենով: Կավե մեծ ու փոքր անոթներից ամբողջությամբ վերականգնվել են նրանք, որոնց նախկին տեսքը հնագետներին հայտնի է:
«Եթե չի պահպանվել շուրթը, հնարավոր չէ վերականգնել, որովհետև չգիտենք, թե այն ինչ տեսք է ունեցել: Իսկ, եթե շուրթի անգամ փոքրիկ մասը պահպանված է, դա հնարավորություն է տալիս գիպսով ամբողջական տեսքը վերականգնել: Թրծած կավով են պատրաստված անոթները ու շատ որակով են: Պահպանվել է անգամ փայլը: Երրորդ հազարամյակի ամենալավ նյութերն են»,- Shantnews-ին պատմում է Շիրակի երկրագիտական թանգարանի լաբորատորիայի վարիչ Համլետ Ավետիսյանը:
Վերականգնված անոթները հայտնաբերվել են Սեպասարի վաղ բրոնզեդարյան հնավայրից: Դրանց մի մասը ծիսական նշանակության է, նաև կան այնպիսիք, որոնք օգտագործվել են կենցաղում: Հազարամյակներ անց պահպանվել է տեսքը, անգամ փայլը:
Սեպասարի հնավայրում նաև օջախ է հայտնաբերվել, որը հնագետները լուսանկարել են, թողել են տեղում, կոնսերվացրել: Հետաքրքիր հնագիտական նյութ են հայտնաբերել նաև Ջրափիի դամբարանադաշտում: Հատվածը, որն այս տարի է պեղվել, թվագրվում է վաղ երկաթի ժամանակաշրջանին: Բացված դամբարանում հնագետները երկու թաղում են հայտնաբերել: Գիտական բացատրությունն այսպիսին է, որ այդ ժամանակաշրջանում արդեն գոյություն են ունեցել ընտանեկան գերեզմաններ:
«Առաջին կմախքն ուղեկցող նյութերով հանելուց հետո պարզվեց, որ տակը ևս մեկ թաղում կա: Առաջինը տղամարդու թաղում է, երկրորդը՝ կնոջ, որի հետ, որպես ուղեկցող նյութ, դրված էին իր զարդերը՝ բազմաթիվ շատ գեղեցիկ ուլունքներ, մատանի, ապարանջան: Սա խոսում է սոցիալական կազմակերպման մասին: Հնարավոր է՝ եղել են ամուսիններ, հարազատներ: Դեռևս վաղ բրոնզե դարից, երբ արդեն կար մենամուսնությունը, գոյություն ուներ ստաբիլ ընտանիք, համայնքի ներսում արդեն ի հայտ էին գալիս ընտանեկան դամբարանները»,- նշում է Շիրակի երկրագիտական թանգարանի հնագետ Համազասպ Խաչատրյանը:
Բրոնզե մատանիները, ականջօղերը, ապարանջանը, նաև բազմաթիվ ուլունքներ, որոնք, որպես ուղեկցող նյութ, հայտնաբերվել են դամբարանում, հիմա արդեն Շիրակի երկրագիտական թանգարանի ֆոնդերում են: Կանանց հետ հանդերձյալ կյանքում օգտագործելու համար դրել են զարդեր, տղամարդկանց հետ՝ զենքեր:
Հնագետները նույն դամբարանում նաև բրոնզե դաշույն և երկաթե դանակ են հայտնաբերել: Ջրափիի հնավայրի մեկ այլ դամբարանում, բացի ուղեկցող նյութերից, նաև կենդանու զոհաբերության ծեսի ապացույցներ են գտել:
Նյութերի վերականգնումը սկսել են, բայց մասնակի: Մարդաբանական նյութը դեռ ուսումնասիրված չէ: Բոլոր նյութերի մշակման, վերականգնման համար հիմա թանգարանը միջոցներ չունի: Պետական ֆինանսավորում այս տարի հատկացվել է միայն մեկ հուշարձանի համար:
Այս տարի հնագիտական ուսումնասիրություններ են կատարվել նաև Ջրաձորում ու Ազատանում: Առանց պետական ֆինանսավորման Ազատանում փոքր ծավալի պեղումներ անել հնարավոր է եղել գերմանացի գործընկերների աջակցությամբ, որոնք այս տարի համավարակի պատճառով Հայաստան չկարողացան գալ, բայց պեղումների համար ֆինանսավորել են Շիրակի երկրագիտական թանգարանին:
21:32 26.11.2024
Արմավիրի մարզպետի թեկնածու է առաջադրվել Արգիշտի Մեխակյանը20:30 26.11.2024
Կազեմիրոն չի ուզում վերադառնալ «Ռեալ»20:23 26.11.2024
Բնության հրաշքներ՝ սպիտակ ավազի անապատ20:04 26.11.2024
Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին՝ 20։00-ի դրությամբ18:51 26.11.2024
ՀԱՊԿ-ում Հայաստանի համար դռները բաց են. Ուշակով18:14 26.11.2024
Անահիտ Մանասյանը Ներքին Գետաշենում հանդիպել է դպրոցականների հետ18:06 26.11.2024
Հիմա ավելի մոտ եմ «Լիվերպուլից» հեռանալուն․ Սալահ16:52 26.11.2024
ՀՀ տարածքում կա փակ ավտոճանապարհ16:42 26.11.2024
«Փյունիկին» հաղթած թիմը դարձել է իր երկրի չեմպիոն16:27 26.11.2024
Կարմիր ծովում նավի խորտակումից հետո 3 անձի դի են հայտնաբերել16:20 26.11.2024
Լամին Յամալը բաց կթողնի Չեմպիոնների լիգայի 5-րդ տուրի հանդիպումը16:07 26.11.2024
Հանրապետության մի շարք շրջաններում ձյուն է տեղում15:12 26.11.2024
Մեկնարկում է Չեմպիոնների լիգայի 5-րդ տուրը15:00 26.11.2024
SHANTNEWS00:00 27.11.2024
ԱՄՆ-ում մանրածախ առևտրով զբաղվողները նախապես են հայտարարել «Սև ուրբաթ»՝ նվազ պահանջարկի պատճառովԱմերիկյան մանրածախ առևտրականները, պահանջարկի նվազման պայմաններում, սկսել են բազմօրյա վաճառքներ, որոնք համընկնում են «Սև ուրբաթի» հետ, գրում է Financial Times-ը։ 2024 թվականին սև ուրբաթը ընկնում է նոյեմբերի 29-ին, սակայն Walmart Inc., Amazon.com Inc., Target Corp. և Macy’s Inc. դրա կապակցությամբ արդեն ակցիաներ են սկսվել։ Միևնույն ժամանակ, ըստ Circana-ի, ընդհանուր ապրանքային միավորների վաճառքները նոյեմբերի 16-ին ավարտվող […] ...
23:52 26.11.2024
Մեքսիկայի նախագահը Թրամփին սպառնում է պատասխան մաքսատուրքերովՄեքսիկան պատրաստ կլինի նմանատիպ պատասխան միջոցներ ձեռնարկել, եթե ԱՄՆ-ում իր ապրանքների վրա մաքսատուրքեր սահմանվեն, երեքշաբթի ասել է Մեքսիկայի նախագահ Կլաուդիա Շեյնբաումը։ Այս մասին հայտնում է Associated Press-ը։ «Մի մաքսատուրքը կհանգեցնի մեկ այլ մաքսատուրքի, և դա կշարունակվի այնքան ժամանակ, մինչև մենք վտանգի տակ կդնենք մեր ընդհանուր ընկերությունները», – ասել է Շեյնբաումը՝ նկատի ունենալով ամերիկյան ավտոարտադրողներին, որոնք […] ...
23:44 26.11.2024
Երկու հարևան երկրների հանդիպումը պետք է հետաքրքիր լինի․ Սանյոլը՝ Հայաստան-Վրաստան խաղի մասինՖուտբոլի Վրաստանի ազգային հավաքականի ֆրանսիացի գլխավոր մարզիչ Վիլի Սանյոլը խոսել է Հայաստանի հավաքականի հետ ՈւԵՖԱ-ի Ազգերի լիգայի փլեյ-օֆֆի երկխաղյա դիմակայության մասին: «ՈւԵՖԱ-ի Ազգերի լիգայի փլեյ-օֆֆում կովկասյան դերբի է լինելու: Երկու հարևան երկրների հանդիպումը պետք է որ հետաքրքիր լինի։ Լավ է, որ ստիպված չենք լինի երկար ճանապարհորդության դիմանալ։ Հարևան երկրների մրցակցությունը, անշուշտ, «հավելյալ լարվածություն» կհաղորդի խաղերին: […] ...
23:38 26.11.2024
Շվեդիան կոչ է արել չինական նավի անձնակազմին ներկայանալ մալուխային միջադեպերի հետաքննությանըՇվեդիայի վարչապետ Ուլֆ Քրիսթերսոնը պահանջել է, որ չինական Yi Peng 3 բեռնանավը, որը նավարկելիս է եղել Բալթիկ ծովում երկու ստորջրյա մալուխների մոտով, երբ դրանք խզվել են, այս միջադեպերի հետաքննության շրջանակներում մեկնի Շվեդիա։ Այս մասին երեքշաբթի հայտնել է Bloomberg-ը։ «Մենք կապի մեջ ենք նավի և Չինաստանի հետ: Մենք մեր ցանկությունն ենք հայտնել, որ այս նավը նավարկվի […] ...
23:32 26.11.2024
ՆԱՏՕ-ն և Ուկրաինան կքննարկեն Ռուսաստանի կողմից «Օրեշնիկ» հրթիռի կիրառման հետևանքներըՆԱՏՕ-ի երկրների մշտական ներկայացուցիչները Բրյուսելում դաշինքի կենտրոնակայանում Ուկրաինայի ներկայացուցչի հետ կքննարկեն ռուսական նոր միջին հեռահարության «Օրեշնիկ» հրթիռի կիրառման հետևանքները, հաղորդում է RTBF հեռուստաալիքը։ Դեսպանների մակարդակով ՆԱՏՕ-Ուկրաինա խորհուրդը հանդիպում է Կիևի նախաձեռնությամբ, պարզաբանում է հեռուստաալիքը։ Զեկույցում նշվում է, որ Ուկրաինան խնդրել է իր արևմտյան գործընկերներին մատակարարել իրեն հակաօդային պաշտպանության վերջին սերնդի համակարգեր։ RTBF-ն ընդգծել է, որ […] ...
23:25 26.11.2024
Ռոնալդուի դուբլն ու «Ալ Նասրի» հաղթանակը․ Ասիայի ՉԼ«Ոսկե գնդակի» 5-ակի դափնեկիր, պորտուգալացի հարձակվող Կրիշտիանու Ռոնալդուն Սաուդյան Արաբիան ներկայացնող «Ալ Նասրի» կազմում դուբլի հեղինակ է դարձել։ Կատարական «Ալ Ղարաֆայի» դեմ Ասիայի Չեմպիոնների լիգայի հիմնական փուլի 5-րդ տուրի արտագնա խաղում Ռոնալդուի թիմը հաղթել է 3-1 հաշվով: «Ալ Նասրը» 13 միավորով երկրորդն է, «Ալ Ղարաֆան»` չորս միավորով 7-րդը: ...