22 11 2024

$

389.76
3.79
€

406.40

+16.09 ^oC

Գյումրեցի պատանիները գյումրվա բարբառով ու արտահայտություններով թղթե տոպրակներ են պատրաստում ու բաժանում անցորդներին

ՀԱՅԱՍՏԱՆ

10:18 06.07.2019

Հայաստանում մոտավոր հաշվարկով՝ ամեն տարի իրացվում է մոտ 825 տոննա պոլիէթիլենային տոպրակ, որոնք պատրաստվում են քիմիական նյութերից, որոշ դեպքերում էլ՝ աղբից ու արտադրական թափոններից: Իսկ շրջակա միջավայրին ու մարդկանց առողջությանը հասցվող վնասներն անհամեմատելի են: Եվրոպական մի քանի երկրներ արդեն հրաժարվել են պոլիէթիլենայինից և անցում են կատարել էկոլոգիապես մաքուր ու անվնաս թղթե տոպրակների օգտագործմանը:

Իսկ Հայաստանը քննարկում է 2021 թվականից աստիճանաբար անցումը թղթե տոպրակներին: Մինչ այդ, դրանց պատրաստմամբ ու փոքր նախաձեռնություներով են սկսել հանդես գալ երիտասարդները: Օրինակն արդեն կա Գյումրիում: Ներկայացրած բնապահպանական գաղափարը հավանության է արժանացել: Իսկ ֆինանսավորումը ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ինն է և Գյումրիի Երիտասարդական նախաձեռնությունների կենտրոնինը:

Թղթե տոպրակներ Հայաստանում օգտագործում էին, բայց 90-ականներն էին, երբ դրանք փոխարինվեցին պոլիէթիլենայիններով, որոնք հիմնականում սև գույնի էին ու տհաճ հոտով: Թեև հիմա դրանք գունավոր են, անհոտ, բայց ամեն դեպքում, թե ինչից են պատրաստվում՝ սա է վտանգավորը:

Պոլիէթիլենային տոպրակներից շատ երկրներ են սկսել հրաժարվել: Իսկ մեզ մոտ վերադարձը թղթե տոպրակների դեռ փոքր ու մասնակի նախաձեռնություններով է: Գյումրեցի մի խումբ պատանիներ հանդես են եկել նման մի մտահղացմամբ՝

թղթե տոպրակներ են պատրաստում:

«Էկոլոգիապես մաքուր տոպրակներ առաջարկել ենք պատրաստել, որպեսզի սնունդը մարդկանց հասնի էկոլոգիապես մաքուր վիճակում»,- ասում է գաղափարի հեղինակ Սուրեն Սիմոնյանը։

Մինչև ծրագրի մեկնարկը, պատանիները հարցումներ են կատարել գյումրեցիների շրջանում ու հիմնականում ծայրամասային թաղամասերում, որտեղ բաց տարածքներում այլ թաղամասերից բերվող աղբն է կուտակվում:

«Մենք հարցում ենք կատարել Մուշ 2 և Անի թաղամասերի բնակիչների շրջանում՝ նրանց իրազեկվածության աստիճանը պարզելու համար։ Մարդկանց 90 տոկոսը կողմ է, որ պոլիէթիլենը վերանա»,- նշում է Լիանա Հովակիմյանը:

Բնապահպանական այս գաղափարը մասնակցել է Գյումրիի Երիտասարդական նախաձեռնությունների կենտրոնի Հայաստան դեռահասների զարգացման ծրագրի մրցույթին: Շրջակա միջավայրի պահպանությանն ուղղված այս նախաձեռնության մեկնարկի համար օգնել է ոչ շատ մեծ դրամաշնորհը:

«Ժյուրիից մեր գաղափարին ամենամեծ հավանությունը տվեց Գերմանիայի հյուպատոսը, նա նույնպես զբաղվում է այսպիսի գործով և ասաց՝ ինչո՞ւ ոչ, թող Գյումրիում էլ լինի այսպիսի ծրագիր, և եթե մենք չհաղթեինք էլ, հյուպատոսը որոշում ուներ, որ մեզ հովանավորեր»,- պատմում է թիմի ավագ Լիդա Մինասյանը:

Առայժմ ոչ հովանավորով, միայն տրամադրած 150 հազար դրամով խումբը գնել է էկոլոգիապես մաքուր թուղթ ու սկսել է պատրաստել էկո տոպրակներ: Այս փոքր արտադրությունում յուրաքանչյուրն իր գործն ունի, որը բացառապես ձեռքի աշխատանք է:

«Էկոլոգիապես մաքուր տոպրաներ պատրաստում ենք հենց «կրաֆտ» տեսակի թղթից, որովհետև այս թղթի քայքայումից առաջանում են միայն օրգանական նյութեր, ինչը չի կարելի ասել պոլիէթիլենային տոպրակների մասին»,- ասում է թիմին միացած կամավորական Էմմա Տեր-Հովհաննիսյանը։

«Բռնակները պատրաստում ենք առանձին, որպեսզի ամուր լինեն, մանրաթղթերից են պատրաստված, ունենք նաև բռնակներ, որոնք հին պարկերից՝ քաթանից են պատրաստված ու ավելի ամուր են»,- տոպրակների բռնակները ցույց տալով՝ նկարագրում է Սուրենը։

Տոպրակներին նաև գեղարվեստական տեսք են տալիս: Խմբի անդամներով պատրաստի արտադրանքը նկարազարդում են: Դրանք տարբերվող ու օրիգինալ են նաև նրանով, որ տոպրակների վրա գյումրվա բարբառով արտահայտություններ են գրում:

«Որոշել ենք հենց մեր բարբառով գրել արտահայտությունները: Ցանկացանք ցույց տալ, որ այս տոպրակները Գյումրինն են, սկզբում նաև մտածել էինք, որ կարելի է վրան ինչ-որ բաներ տպագրել, բայց հետո հասկացանք, որ ամբողջ աշխատանքը կարող ենք ձեռքով անել և վրան նկարազարդել մեր գաղափարներով, մեր երևակայությամբ ու ստանալ Գյումրիին հատուկ, միայն Գյումրիում առկա տոպրակներ»,- իրենց յուրօրինակ մտահղացման մասին է պատմում Էմմա Տեր-Հովհաննիսյանը:

Նկարազարդելու, դիզայներական լուծումներ տալու շնորհքն էլ սովորել են 4-րդ արհեստագործական քոլեջում, որտեղ և ուսանում են: Պատրաստել են նաև տեղեկատվական թերթիկներ, որոնք սովորեցնում են, թե տան պայմաններում ինչպես կարելի է թղթե տոպրակներ պատրաստել: Ուղեցույցում չեն մոռանում պատմել պոլիէթիլենային տոպրակների վնասակարության մասին ևս: Պատանիների արտադրանքն ունի նաև իրեն բնորոշ ապրանքանիշ:

Թղթից բացի, կտորից տոպրակներ էլ են արտադրում: Դրանք կարում են հին հագուստների կտորներից: Այս գործում էլ օգնում է քոլեջի կարող վարպետը:

«Մենք հավաքել ենք տարբեր կազմակերպություններից կտորներ, վերնաշապիկներ, շալվարներ, քիմմաքրման ենք տվել, դրանից հետո կարում ենք կտորից տոպրակներ։ Թղթե տոպրակները մեկանգամյա օգտագործման համար են նախատեսված, իսկ կտորից տոպրակները բազմակի օգտագործման համար են»,- ասում է Ռուզաննա Հարությունյանը։

Պայուսակներն ու թղթե տոպրակները խմբի անդամները մի քանի օրից կբաժանեն գյումրեցի անցորդներին: Այսպես են իրազեկելու պոլիէթիլենային տոպրակների պատճառով մոլորակին սպառնացող էկոլոգիական վտանգի մասին:

Ալեքս Սարգսյան

բնապահպաններ

Գյումրի

Բաժանորդագրվեք SHANTNEWS.am-ին Telegram-ում

Բոլոր լուրերը

16:26 22.11.2024
Կասեցվել է թռչնամսի արտադրամասի գործունեությունը

Կապակցված լուրեր

16:26 22.11.2024

Կասեցվել է թռչնամսի արտադրամասի գործունեությունը

ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի արտադրամասի գործունեությունը: (Կոտայքի մարզի, գ. Նոր Գեղի)։ Տեսչական մարմնի Կոտայքի մարզային կենտրոնի տեսուչները տեղում անցկացրել են մանրակրկիտ ստուգումներ և նմուշառում ամբողջական հավի և կրծքամսի խմբաքանակներից։ Լաբորատոր փորձաքննությունը ցույց է տվել, որ ամբողջական հավի մսի նմուշը ամբողջական հավի մսի նմուշը մանրէաբանական […] ...

16:18 22.11.2024

Զելենսկին վախեցել է Մոսկվայի պատասխանից․ Լավրով

Վլադիմիր Զելենսկին վախեցել է Արևմուտքի՝ ՌԴ խորքերը հարվածելու թույլտվությանը Մոսկվայի պատասխանից։ Այս մասին հայտարարել է ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը մամուլի ասուլիսում։ «Ինչ վերաբերում է մեր պատասխանին (նոր հիպերձայնային հրթիռի կիրառմամբ), ապա, ինչպես հասկանում եմ, Զելենսկին վախեցել է և ուղղակիորեն սկսել մեղադրել իր տերերին, որ իրեն անզեն են թողել»,- նշել է Լավրովը։ Հիշեցնենք, որ ՌԴ […] ...

16:10 22.11.2024

Մեր նպատակն ամենևին էլ ՉԼ-ում հաղթելը չէ․ ՊՍԺ-ի նախագահ

ՊՍԺ-ի նախագահ Նասեր Ալ-Հելաիֆին հայտարարել է, որ թիմի գլխավոր նպատակը սեփական ոճի ձևավորումն է, այլ ոչ թե Չեմպիոնների լիգայում հաղթելը։ «Կրկնօրինակել «Բարսելոնայի՞ն»։ Չեմ կարծում, որ մենք ցանկանում ենք որևէ մեկին կրկնօրինակել։ Մենք պահպանում ենք մեր ինքնությունը։ Այն գալիս է մեր երիտասարդ խաղացողներից։ Նայեք, թե ինչ խաղադաշտերում են հանդես գալիս մեր երիտասարդ ֆուտբոլիստները։ Երիտասարդները գիտեն, թե […] ...

16:02 22.11.2024

1935 թվականից հոկտեմբեր ամսվա միջին ջերմաստիճանը Հայաստանում բարձրացել է 1․2°C-ով

2024 թվականի հոկտեմբեր ամսվա օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը Հայաստանում կազմել է 7․1°C, որը մոտ էր նորմային։ Միևնույն ժամանակ այս տարվա հոկտեմբեր ամսվա տեղումները՝ 66․2մմ, գերազանցեցին նորման՝ կազմելով նորմայի 132․3%-ը։ Տեղումները հիմնականում դիտվել են հոկտեմբերի երկրորդ տասնօրյակում։ Տաք եղանակներ դիտվեցին հոկտեմբերի առաջին տասնօրյակում, երբ օրական առավելագույն ջերմաստիճանները Կապանում և Մեղրիում հասան մինչև 33°C, իսկ Արարատյան դաշտում՝ […] ...

15:55 22.11.2024

Հյուսիսային պողոտայի նախկին բնակիչներից անշարժ գույքերի հափշտակության վարույթով վերականգնվել է շուրջ 666մլն դրամի վնաս. 2 անձի նկատմամբ քրեական հետապնդում է հարուցվել

ՀՀ քննչական կոմիտեի հատկապես կարևոր գործերի քննության գլխավոր վարչությունում քննվող քրեական վարույթով պարզվել են Հյուսիսային պողոտայի նախկին տարածքում մի շարք քաղաքացիների սեփականության իրավունքով պատկանող անշարժ գույքը խարդախությամբ և փաստաթղթերի կեղծմամբ ձեռք բերելու դեպքերի էական մի շարք հանգամանքներ: Քննությամբ պարզվել է, որ անշարժ գույքի գնահատում իրականացնող ՍՊ ընկերության տնօրեն Հ.Ա.-ն օժանդակել է Երևան քաղաքի Աբովյան-Արամի-Նալբանդյան փողոցներին […] ...

15:49 22.11.2024

ՌԴ ԶՈՒ-ն հարվածների մասին նախազգուշացում կմշակի Ուկրաինայի խաղաղ բնակչության համար․ Պեսկով

Ռուս զինվորականները կմշակեն ուկրաինացի քաղաքացիներին «Օրեշնիկի» միջոցով առաջիկա հարձակումների մասին նախազգուշացնելու նրբությունները, ասել է ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։ «Իհարկե, դրանք կմշակվեն մեր զինվորականների կողմից և կհաղորդվեն այնպես, որ երկրի քաղաքացիական բնակչությունը (Ուկրաինայի) ստանա այդ տեղեկությունը»,- լրագրողներին ասել է Կրեմլի ներկայացուցիչը։ Պեսկովը, խոստովանել է, որ ինքը դեռ չի կարող խոսել այդ մշակումների մասին։ Այսպիսով, […] ...

Մենք սոց. ցանցերում

Հետևեք մեզ սոց․ ցանցերում

Հորիզոն լրատվական

Մեր կայքում տեղ գտած հրապարակումների հեղինակային իրավունքը պատկանում է բացառապես shantnews.am-ի խմբագրությանը։ Այլ ԶԼՄ-ներում սույն կայքի հրապարակումներից որևէ մեկը ամբողջական վերահրապարակելու համար անհրաժեշտ է խմբագրության համաձայնությունը: Լրատվամիջոցները կարող են shantnews.am-ից մեջբերումներ վերահրապարակել միմիայն հատվածաբար` պարտադիր օգտագործելով հիպերհղում:

Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են
Կայքէջի նյութերի վերարտադրումը, բեռնումը, տարածումը ցանկացած միջոցներով արգելվում է առանց "ՇԱՆԹ ՀԸ" պաշտոնական համաձայնության։.