Շիրակի մարզում ականային վտանգը պայմանավորված է ռուսական ռազմաբազայի տեղակայմամբ. քննարկում Վահրամաբերդում

Շիրակի մարզում ականապատ տարածքներ չկան, բայց ականային վտանգներն առկա են: Սա Գյումրիում ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի տեղակայմամբ է պայմանավորված, նաև Շիրակի մարզում է գտնվում «Կամխուտ» զինավարժարանը: Ռուսական զորամիավորումն այստեղ ոչ միայն զինավարժանքներ է իրականացնում, նաև ժամկետանց զինամթերք է ոչնչացնում: Զորավարժարանը հարակից է Ախուրյանի տարածաշրջանի 6 գյուղի: Այդ տարածքում 2013 թվականին ականի պայթյունի հետևանքով Վահրամաբերդ գյուղից 2 երեխա մահացավ։ Վտանգներն ու դրանց հետևանքներն են գյուղերի վարչական ղեկավարները ներկայացրել Վահրամաբերդի մշակույթի տանը հումանիտար ականազերծման փորձագիտական կենտրոնի ներկայացուցիչների և ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի հրամանատարության հետ հանդիպման ժամանակ:

102-րդ ռազմաբազայի «Կամխուտ» զորավարժարանի շուրջ 700 հեկտար տարածքը հարակից է Մարմաշեն, Հովունի, Վահրամաբերդ, Առափի, Կապս և Մայիսյան գյուղերին, որոնց բնակիչների համար կրակոցների ու պայթյունների ձայները սովորական են դարձել:

Ներկայումս փորձագետների խնդիրն է երեխաներին զգուշացնել, որ դաշտում անծանոթ առարկաներ տեսնելիս դրանց ձեռք չտան:

Համայնքների դպրոցականների հետ իրազեկման աշխատանքներն ականազերծման փորձագիտական կենտրոնը տանում է ֆիլմերի միջոցով, իսկ հարակից գյուղերի բնակիչների պահանջը հետևյալն էր՝ զինավարժանքներից հետո տարածքը մաքրել չպայթած զինամթերքից, ինչը դեպքից հետո մի քանի ամիս արվել է, բայց հետո այդպես էլ շարունակում է մնալ տարածքում:

Գյումրիի 102-րդ ռազմաբազայի հրամանատարի տեղակալ Ալեքսեյ Նաումենկոն էլ նշում է, թե զինամթերքը, ականները, արկերը հենց այնպես թափված չեն զորավարժարանում՝ լինում է, որ պայթուցիչի չաշխատելու պատճառով արկը չի պայթում: Իրենց ինժեներային աշխատակազմը դրանք ոչնչացնում է, բայց կան բնակիչներ, որոնք դեռ աշխատանքները չավարտած, տարածք են մուտք գործում՝ դրանք որպես մետաղի ջարդոն հավաքելու համար, իրենց ձեռքն են վերցնում ու կարող են վերջույթներից զրկվել։

Զորավարժարանի տարածք մուտքն արգելված է, այդ մասին կան նաև գրություններով զգուշացումներ: Գյուղացիներն արգելքն անտեսում են, մտնում տարածք և այն օգտագործում որպես արոտավայր: Վահրամաբերդցիները պատճառաբանում են, թե գյուղն արոտավայր չունի: Մոտ 240 հա տարածքը նախկինում գյուղի արոտավայրն է եղել, գյուղացիներն էլ գաղտագողի են անասուններն արածեցնում, իսկ ռազմաբազայի հրամանատարի տեղակալը զգուշացնում է ու խնդրում մարդկանց, որ արգելեն երեխաների մուտքը:

Համայնքների վարչական ղեկավարները, դպրոցների տնօրեններն ու զինղեկները խոսեցին նաև այն խնդիրներից, որոնք առաջանում են   վարժանքների հետևանքով: Տանկերը հեկտարներով ցանքատարածքներ են վնասում, գյուղացիներն էլ դրա պատճառով ցանք չեն անում ու հրաժարվում հողի հարկի վճարել:

Կապսում հին զինամթերքի ոչնչացման հետևանքով դպրոցի շենքը վթարային է դարձել: 20 տարի շարունակ համայնքների բարձրացրած հարցերին 102-րդ ռազմաբազայի հրամանատարի տեղակալը խոստացավ լուծում տալ: