Ինչո՞ւ է կառավարությունը ՀԴՄ-ների ներկրման արհեստական մենաշնորհ ստեղծել. «168 ժամ»

«168 Ժամ» օրաթերթը գրում է.

«ՀՀ կառավարության 2014 թվականի հուլիսի 3-ի N 662-Ն որոշմամբ ՓՄՁ-ների համար սահմանվել էին ՀԴՄ-ների իրացման գներին վերաբերող մի շարք մեղմ դրույթներ, որը, սակայն, ուժը կորցրած է ճանաչվել 2017 թվականի օգոստոսի 12-ին ուժի մեջ մտած ՀՀ կառավարության 2017 թվականի հուլիսի 20-ի N 861-Ն որոշմամբ: Եթե նախկինում նախատեսվում էր ՀԴՄ-ի գնի տարբերակված մոտեցում` կախված հարկ վճարողի շրջանառության ծավալից և գործունեության վայրից, օրինակ՝ 2013 թվականի արդյունքներով մինչև 58.35 մլն դրամ շրջանառություն ունեցող հարկատուների համար ՀԴՄ-ի գինը սահմանվում էր 30 հազարից մինչև 150 հազար դրամ, ապա այժմ ՀԴՄ-ների իրացման գինը սահմանվել է 160.000 դրամ՝ անկախ տնտեսվարողի շրջանառության մեծությունից:

Միակ բացառությունը սահմանամերձ բնակավայրերում գործունեություն իրականացնողների համար է, ինչը գործում էր նաև նախկինում:

Մինչդեռ մասնագետները վստահեցնում են, որ Հայաստանին համանման երկրներում, օրինակ՝ Վրաստանում և այլն, որտեղ չկա մենաշնորհ, և ցանկացածը կարող է ներկրել, նույնանման ՀԴՄ-ների գինը տատանվում է 60-90 հազար դրամի սահմաններում։

Այս հարցը մամուլում գրեթե չի արծարծվում, ՊԵԿ-ի չինովնիկներն էլ գերադասում են չխոսել այդ մասին։ Սակայն այս փոփոխությունը բավականին ծանր է լինելու փոքր ու միջին ձեռնարկատերերի համար:

ՀԴՄ-ների իրացման գները սահմանում է ՀՀ ԿԱ Պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահը: Հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների ներկրումն ու իրացումը բացառապես իրականացնում է ՊԵԿ-ի ենթակայությամբ գործող «Հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների ներդրման գրասենյակ» ՊՈԱԿ-ը: Վերջինիս կողմից ներկրված նոր սերնդի ՀԴՄ-ները դրանց ներդրման սկզբնական փուլում վաճառվում էին 369.600 դրամով: Հետագայում կառավարությունը որոշեց իջեցնել դրանց գները, մասնավորապես՝ սահմանելով հետևյալ մեծությունները. 2013 թվականի արդյունքներով 30.0 մլն դրամից մինչև 58.35 մլն դրամ իրացումից հասույթ ունեցող հարկ վճարողների համար՝ 150 հազ. դրամ 2013 թվականի արդյունքներով 10.0 մլն դրամից մինչև 30.0 մլն դրամ իրացումից հասույթ ունեցող հարկ վճարողների համար՝ 120 հազ. դրամ, 2013 թվականի արդյունքներով 5.0 մլն դրամից մինչև 10.0 մլն դրամ իրացումից հասույթ ունեցող հարկ վճարողների համար՝ 80 հազ. դրամ, 2013 թվականի արդյունքներով մինչև 5.0 մլն դրամ իրացումից հասույթ ունեցողների համար՝ 60 հազ. դրամ, գյուղերում (բացառությամբ սահմանամերձ գյուղերի) հաշվառված և փաստացի գործունեություն իրականացնողների համար՝ վերը նշված գների 50 տոկոսը:

Ստացվում է, որ տարեկան մինչև 10.0 մլն դրամ իրացումից հասույթ ունեցող հարկ վճարողների համար ՀԴՄ-ի գինը թանկացել է 2 անգամ: Միաժամանակ, տարեկան մինչև 30 մլն դրամ իրացումից հասույթ ունեցող տնտեսավարողի համար, որն իր գործունեությունն իրականացնում է գյուղում, նոր սերնդի ՀԴՄ-ի ձեռքբերման ծախսը 60 հազարից դարձել է 160 հազար դրամ, իսկ գյուղում գործունեություն իրականացնող սկսնակ (մինչև 5 մլն շրջանառություն ունեցող) ընկերության համար՝ 30 հազարից` 160 հազար դրամ: Պարզ չէ, թե ինչո՞ւ է կառավարությունը վերացնում տարբերակված մոտեցումը և խոշորի ու ՓՄՁ-ների համար սահմանում նույն գինը։

Պարզ չէ, թե ինչո՞ւ է կառավարությունը ՀԴՄ-ների ներկրման արհեստական մենաշնորհ ստեղծել՝ այդ իրավունքը վերապահելով ՊՈԱԿ-ին։ Առավել ևս պարզ չէ, թե ի՞նչ տրամաբանությամբ է կառավարությունը պարբերաբար փոխում պարտադիր կիրառման ենթակա սարքերի գինը, եթե դրանք մնում են նույնը, և ինչպե՞ս է գնահատվում դրանց ազդեցությունը՝ հատկապես փոքր և միջին ընկերությունների վրա, մասնավորապես՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ այս պահին այն ձեռք է բերվում սկսնակ ձեռնարկատերերի կողմից, որոնք դեռ չեն գեներացրել ձեռնարկատիրական եկամուտ և ունեն նախնական կապիտալի խնդիր: Այս հարցերի պարզաբանման համար դիմել ենք ՊԵԿ, և առաջիկայում կներկայացնենք նաև նրանց դիրքորոշումը»։