20:32 16.03.2024
Ամերիկացի գիտնականները երկու համալսարաններից և Նյու Յորք նահանգի Առողջապահության դեպարտամենտից հետաքննել են լեգեոնելոզի (լեգիոնելլա բակտերիայով առաջացած թոքաբորբի ատիպիկ ձև) կամ լեգեոներական հիվանդության դեպքերի առեղծվածային աճի պատճառները: Մասնագետները եկել են այն եզրակացության, որ ծանր շնչառական վարակների տարածման հիմնական պատճառներից մեկը մաքուր օդն է։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Proceedings of the National Academy of Sciences Nexus (PNAS Nexus) գիտական ամսագրում։
Վերջին երկու տասնամյակների ընթացքում ԱՄՆ-ում լեգեոներների հիվանդության դեպքերն աճել են 9 անգամ՝ 2000 թվականի 1100 դեպքից 2018 թվականին հասնելով 10000 դեպքի: Եվրոպայում և Կանադայի որոշ շրջաններում լեգեոներական հիվանդությամբ վարակվածների թիվը նույն ժամանակահատվածում աճել է 5-7 անգամ։
Թեև լեգեոներների հիվանդության մեծ բռնկումները, որոնք սկսվել են 1976 թվականին, կապված են օդորակիչների, առևտրային օդափոխության համակարգերի և հովացման աշտարակների հետ, դեպքերի ճնշող մեծամասնությունում վարակի հիմքում ընկած աղբյուրն անհայտ էր:
Օդափոխման համակարգերը և հովացման աշտարակները ջրային գոլորշիների ցրման միջոցով լեգիոնելա բակտերիաները տարածում են զգալի հեռավորությունների վրա: Մանրէները նստում են ջրի կաթիլների վրա և դրանց հետ մեկտեղ մտնում են մարդկանց շնչառական ուղիներ։
Հետազոտողները ուսումնասիրել են խոնավությունը, ջերմաստիճանը, տեղումները և ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումը Նյու Յորք նահանգում 1992-ից 2019 թվականներին, սակայն պարամետրից ոչ մեկը չի կարող բացատրել լեգեոներների հիվանդության աճը:
Այնուհետև գիտնականներն իրենց ուշադրությունն ուղղեցին օդում ծծմբի երկօքսիդի (SO2) մակարդակի նվազմանը: Պարզվել է, որ մթնոլորտի մաքրումը տարօրինակ կերպով փոխկապակցված է թոքային վարակների թվի աճի հետ։
Ծծմբի երկօքսիդը արտադրվում է հանածո վառելիքի այրման ժամանակ: Ինչպես ցույց է տվել մոդելավորումը, ջրի հետ խառնվելիս այս միացությունը վերածվում է ծծմբաթթվի և անբարենպաստ միջավայր է ստեղծում բակտերիաների համար։
Ինչպես ցույց է տվել վերավերլուծությունը, 20 տարվա ընթացքում SO2-ի կոնցենտրացիան Նյու Յորքի օդում նվազել է 10 անգամ՝ գրեթե այնքան, որքան աճել է լեգեոնելոզով հիվանդացությունը:
Գիտնականները նշել են, որ անհրաժեշտ է մշակել բակտերիաների դեմ պայքարի ռազմավարություններ, որոնք մթնոլորտը մաքուր կպահեն։
13:38 25.11.2024
Նեթանյահուն պետք է մահապատժի դատապարտվի. Իրանի հոգևոր առաջնորդ10:52 25.11.2024
Բեռնատարն ընկել է գետը, վարորդը մահացել է10:42 25.11.2024
Որպես անհետ կորած որոնվող 18-ամյա աղջիկը հայտնաբերվել է09:21 25.11.2024
Կիպրոսը պատրաստվում է անդամակցել ՆԱՏՕ-ին09:00 25.11.2024
Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է08:55 25.11.2024
Սոչիից Անթալիա թռչող ինքնաթիռում հրդեհ է բռնկվել08:34 25.11.2024
Գազայի պաշարված հիվանդանոցի աշխատակիցները օգնություն են խնդրել20:40 24.11.2024
Ինդոնեզիան զգուշացնում է Կարանգեթանգ հրաբխի ակտիվության աճի մասին18:00 24.11.2024
ՃՏՊ Դիմիտրով գյուղի մոտակայքում. կան տուժածներ17:20 24.11.2024
ԱՄԷ-ում անհետացած ռաբբիին մահացած են գտել14:40 24.11.2024
Օդի ջերմաստիճանը աստիճանաբար կնվազի 6-10 աստիճանով13:00 24.11.2024
Մեքենայում փակված երեխային օգնության են հասել փրկարարները12:20 24.11.2024
COP29-ում հաստատվել է կլիմայական նոր կոլեկտիվ նպատակը12:00 24.11.2024
Ռուսաստանը մարդասիրական օգնություն է ուղարկել Մյանմարի բնակչությանը11:20 24.11.2024
Այրվել է մոտ 500 հակ անասնակեր13:38 25.11.2024
Նեթանյահուն պետք է մահապատժի դատապարտվի. Իրանի հոգևոր առաջնորդ«Սիոնիստական ռեժիմը ռազմական հանցագործություն է կատարել Գազայում», ձերբակալության օրդեր տալը բավարար չէ։ Այս մասին այսօր հայտարարել է Իրանի հոգևոր առաջնորդ Ալի Խամենեին։ «Նեթանյահուն և այս ռեժիմի հանցագործ առաջնորդները պետք է մահապատժի դատապարտվեն»,-ասել է նա։ ...
13:30 25.11.2024
Բայդենի թիմը շարունակում է սրել իրավիճակը Ուկրաինայում․ ՊեսկովԿրեմլը տեսնում է, որ ԱՄՆ նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփի թիմը խոսում է Ուկրաինայում իրավիճակի կարգավորման անհրաժեշտության մասին, մինչդեռ ներկայիս ամերիկյան վարչակազմը՝ Ջո Բայդենի գլխավորությամբ, միայն թեժացնում է հակամարտությունը։ Այս մասին լրագրողների հետ զրույցում ասել է ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։ Նա այսպես է մեկնաբանել տեղեկությունը, թե Թրամփի թիմն այս տարի աշխատելու է ամերիկյան ներկայիս […] ...
13:22 25.11.2024
Կապանի համայնքային ոստիկանները ապօրինի ծառահատման դեպք են բացահայտելՀամայնքային ոստիկանության Կապանի բաժնի ծառայողները նոյեմբերի 24-ին շրջիկ ծառայություն իրականացնելիս Չափնի բնակավայրի տարածքում, ապօրինի ծառահատման և փայտանյութ տեղափոխելու կասկածանքով, կանգնեցրել են փայտանյութով բեռնված «ՈւԱԶ» մակնիշի մեքենան: Չափնի գյուղի բնակիչ 48-ամյա վարորդը փայտանյութի օրինականությունը հաստատող փաստաթուղթ չի ներկայացրել: Հայտնել է, որ Կաղնուտ բնակավայրի վարչական տարածքում բենզասղոցով ապօրինի հատել է կաղնի: Փայտանյութով բարձված «ՈւԱԶ»-ը տեղափոխվել է Կապանի […] ...
13:15 25.11.2024
Մշտադիտարկման նպատակով մասնագետներն այցելել են Կոտայքի և Արարատի մարզի հուշարձաններՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության և «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի մասնագետները մշտադիտարկման և ուսումնասիրության նպատակով այցելել են Կոտայքի և Արարատի մարզի մի շարք հուշարձաններ՝ Քանաքեռի Սբ. Աստվածածին եկեղեցի, Պտղնիի տաճար, Գառնիի Սբ. Աստվածածին եկեղեցի, Մաշտոց Հայրապետ եկեղեցի, Խումարաժամ խոնարհված բազիլիկ, Հավուց Թառ վանական համալիր, Սբ. Կարապետ Մատուռ, Բայբուրդի 5-7 […] ...
13:08 25.11.2024
Վիճաբանության ժամանակ մարմնական վնասվածք պատճառած տղամարդը ձերբակալվել էՆոյեմբերի 24-ի գիշերը՝ ժամը 3-ին, ՆԳՆ ոստիկանության օպերատիվ կառավարման կենտրոն «Էրեբունի» բժշկական կենտրոն հաղորդում է ստացվել, որ շտապօգնության խումբը կտրած-ծակած թափանցող վնասվածքով բուժօգնության է տեղափոխել Երևան քաղաքի բնակիչ 47-ամյա տղամարդու, ով հայտնել է, որ ոչ սթափ լինելու պատճառով ընկել և ստացել է նշված վնասվածքը: ՆԳՆ ոստիկանության Արարատի մարզային վարչության ՔՈԳՎ և Համայնքային ոստիկանության Մասիսի բաժնի […] ...
12:51 25.11.2024
Լիտվայում խոսել են բեռնատար ինքնաթիռի կործանման վարկածների մասինԼիտվայի ոստիկանությունը հայտնել է, որ դիտարկում է DHL ինքնաթիռի կործանման տարբեր վարկածներ, այդ թվում՝ ահաբեկչություն, հայտնում է LRT պորտալը՝ վկայակոչելով ոստիկանության գլխավոր հանձնակատար Արունաս Պաուլաուսկասին։ Ըստ նրա՝ վթարը, ամենայն հավանականությամբ, տեղի է ունեցել տեխնիկական խնդրի կամ մարդկային գործոնի պատճառով։ «Պաուլաուսկասը ասել է, որ ահաբեկչության վարկածը չի կարելի բացառել», ասվում է LRT-ի հայտարարության մեջ: Նա հավելել […] ...