Ուռուցքաբանը նշել է քաղցկեղի կանխարգելման փորձված միջոցները

Կան մի քանի արդյունավետ միջոցներ, որոնք կօգնեն նվազեցնել օրգանիզմում ուռուցքային պրոցեսների վտանգը: Դրանցից մեկն առաջնային կանխարգելումն է, gazeta.ru-ին ասել է ուռուցքաբան Մագոմեդ Սուլիմանովը։

Նրա խոսքով, այսօր համաշխարհային ուռուցքաբանական հանրությունում գնալով ավելի է լսվում քաղցկեղի առաջնային կանխարգելման թեման, որի նպատակը ոչ միայն կյանքի տեւողության բարձրացումն է, այլեւ դրա որակի բարձրացումը։ Սուլիմանովի խոսքով՝ շատ մարդիկ քաղցկեղից խուսափելու մեծ հնարավորություն ունեն, եթե հրաժարվեն վատ սովորություններից և սկսեն առողջ ապրելակերպ վարել։

«Ծխելը քաղցկեղի ավելի քան 10 ձևերի հիմնական պատճառն է, այդ թվում՝ թոքերի, կոկորդի, կերակրափողի, լյարդի, ենթաստամոքսային գեղձի, լեյկեմիայի, երիկամների և այլն։ ԱՀԿ տվյալներով՝ տարեկան թոքերի քաղցկեղից մահանում է մոտ 1 միլիոն մարդ կամ յուրաքանչյուր երրորդ ծխողը։ Միակ փրկարար միջոցը, որը կարող է օգնել կանխել սարսափելի հիվանդության զարգացումը, ծխախոտի լիակատար դադարեցումն է»,- ասել է ուռուցքաբանը։

Նա նշել է, որ ակտիվ ծխողներից բացի մեծ ռիսկի տակ են նաեւ պասիվ ծխողները։ Ճապոնացի ուռուցքաբանների հետազոտությունները հաստատում են քաղցկեղի բարձր ռիսկը կանանց շրջանում, ում ամուսինները մոլի ծխող են: Նկատվել է, որ այն կանանց մոտ, որոնց ամուսինները օրական ծխում էին մինչև 10 սիգարետ, թոքերի քաղցկեղի առաջացման վտանգը կազմում էր 1,5%, 20 ծխախոտը բարձրացնում էր քաղցկեղի առաջացման հավանականությունը 2%-ով, իսկ 20-ից ավելի ծխախոտը բարձրացնում էր քաղցկեղի առաջացման հավանականությունը 3-5 %-ով։

Մասնագետը նաև արևապաշտպանների ուշադրությունը հրավիրեց արևի ճառագայթներից առողջությանը սպառնացող վտանգների վրա։

«Ակտիվ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումը, հատկապես ամռանը, չափազանց ագրեսիվ է ազդում առողջ բջիջների վրա՝ վնասելով դրանք և հրահրելով մաշկի քաղցկեղի տարբեր ձևերի, այդ թվում՝ ամենաագրեսիվը՝ մելանոմայի զարգացումը։ Եթե ​​դու բաց մաշկ ունես, սիրում ես անընդհատ արևայրուք ընդունել սոլյարիում, կամ քո մտերիմներից մեկը մաշկի քաղցկեղ է ունեցել, դու ավելի մեծ ռիսկի տակ ես»,- զգուշացրել է Սուլիմանովը։

Այս առնչությամբ նա խորհուրդ է տվել պիկ ժամերին՝ ժամը 10-ից 16-ը, խուսափել սոլյարիներից և արևային լոգանքներից, ամռանը կրել ճառագայթները արտացոլող վառ կամ մուգ հագուստ և օգտագործել SPF ֆիլտրով քսուքներ։

«Այսօր ուռուցքաբաններն ունեն բազմաթիվ փաստեր, որոնք ապացուցում են անմիջական կապ ֆիզիկական ակտիվության և քաղցկեղի ռիսկի նվազեցման միջև: Օրինակ, շաբաթական 150 րոպե չափավոր ֆիզիկական վարժությունները կամ 75 րոպե ակտիվ մարզումները օգնում են զգալիորեն նվազեցնել կոլոռեկտալ, շագանակագեղձի, ենթաստամոքսային գեղձի և կերակրափողի քաղցկեղի ռիսկերը: Ճիշտ վարժությունները գիրությունից պաշտպանվելու լավագույն միջոցն են, որը կանանց մոտ մեծացնում է կրծքագեղձի և էնդոմետրիումի քաղցկեղի առաջացման հավանականությունը»,- հավելել է բժիշկը։

Առողջության համար ոչ պակաս վտանգավոր են, ըստ նրա, վարակներն ու վիրուսները, որոնք որոշ դեպքերում կարող են բջիջների մուտացիայի և քաղցկեղի վերածման պատճառ դառնալ։ Օրինակ, հայտնի մարդու պապիլոմավիրուսը (HPV) շատ դեպքերում (մոտ 75%) հանդիսանում է արգանդի վզիկի քաղցկեղի, ինչպես նաև ԼՕՌ քաղցկեղի (20%) ռիսկի հիմնական գործոնը: Հեպատիտ B և C վիրուսները լյարդի քաղցկեղի հիմնական «մեղավորներն» են, մարդու իմունային անբավարարության վիրուսը (ՄԻԱՎ) հրահրում է Կապոսիի սարկոմայի և ոչ-Հոջկինի լիմֆոմայի զարգացումը, իսկ Էպշտեյն-Բար վիրուսը առաջացնում է Բուրկիթի լիմֆոմայի վտանգը:

«Այս իրավիճակում պատվաստումը կամ հակառետրովիրուսային թերապիան կարող է հաղթահարել վտանգավոր վիրուսները: Իսկ քրոնիկ հեպատիտ B-ի դեպքում ավելի լավ է ամբողջությամբ դադարեցնել ալկոհոլի օգտագործումը՝ վիրուսի հետ զուգահեռ ալկոհոլային խմիչքներն էլ ավելի են մեծացնում քաղցկեղի առաջացման վտանգը»,- նշել է Սուլիմանովը։

Միաժամանակ, ուռուցքաբանը խորհուրդ է տալիս չմոռանալ առողջ սնվելու մասին՝ բանջարեղեն, խոտաբույսեր, թռչնամիս, մեծ քանակությամբ օմեգա-3 պարունակող ձուկ, որոնք զգալիորեն նվազեցնում են օրգանիզմում բորբոքային պրոցեսները՝ քաղցկեղի հարուցիչները։