18:12 21.01.2024
Քրոնիկ սթրեսի դեպքում ընդհանուր իմունային համակարգը տուժում է: Սրա ֆոնին փոփոխություններ են տեղի ունենում նաև բերանի խոռոչում, Գազետա.Ru-ին պատմել է ատամնաբույժ-թերապևտ, պարոդոնտոլոգ, բ.գ.թ. Ելենա Մարտինովան։
Այսպիսով, ըստ նրա, սթրեսը հանգեցնում է վահանաձև գեղձի և ենթաստամոքսային գեղձի հորմոնների խախտման։ Հանքային նյութափոխանակությունը տուժում է, ինսուլինի մակարդակը բարձրանում է:
«Ատամների համար սա հղի է էմալի ամրության նվազմամբ, լնդերի և ոսկրային հյուսվածքի անոթներում միկրոշրջանառության խախտմամբ։ Կորտիզոլի անընդհատ բարձր մակարդակը բերում է պարոդոնտի հյուսվածքների բորբոքային պրոցեսների սրացման»,- ասել է բժիշկը։
Նա նաև նկատել է, որ սթրեսային սնվելը շատերին ծանոթ օրինակ է: Քաղցր, ալյուր, գազավորված և ալկոհոլային ըմպելիքները համակցված են բերանի խոռոչում թթվի մակարդակը բարձրացնելու և բակտերիաների ակտիվ աճի համար: Միևնույն ժամանակ, բերանի խոռոչի կանոնավոր հիգիենան հաճախ հետին պլան է մղվում նման սթրեսային դեպքերում։ Սթրեսային իրավիճակում մարդու մոտ նկատվում է թքի քանակի նվազում, ինչպես նաև թքագեղձերի բջիջների կողմից պաշտպանիչ գործոնների արտազատման նվազում, և ճնշվում է օգտակար բակտերիաների բազմացումը։ Դրա պատճառով հնարավոր է հերպեսային վարակի և բերանի խոռոչի քենդիոզի հրահրում, ավելացրել է ատամնաբույժ Մարտինովան։
«Արդյունքը լնդերի բորբոքում և արյունահոսություն է, բազմակի կարիես, ստոմատիտ, չոր բերան, ցավ, այրոց խոսելիս և ուտելիս, համային զգայունության խանգարում: Իսկ թերապիայի ընթացքում ընդունված հանգստացնողներն ու հակադեպրեսանտները նույնպես նվազեցնում են թքի արտադրությունը»,- նշել է նա։
Սթրեսի ֆոնին կարող են ակտիվանալ նաև վատ սովորությունները, օրինակ՝ անընդհատ լիզելու, շուրթերը կծելու կամ առարկաները կրծելու սովորությունը (մատիտներ, եղունգներ, գրիչներ): Սա հանգեցնում է շուրթերի, լնդերի և էմալի մշտական վնասվածքի: Իսկ խրոնիկական վնասվածքը ժամանակի ընթացքում կարող է վերածվել նախաքաղցկեղային վիճակի: Ըստ նրա՝ երկարատև սթրեսի և մկանային տոնուսի բարձրացման մեկ այլ ցուցիչ է առավոտյան հոդերի և ծնոտների ցավը, կտկտոցը, ճռճռոցը, ատամների կրճտոցը և գլխացավերը: Ապագայում դա հանգեցնում է պաթոլոգիական քայքայումի, շարժունակության ավելացման և ատամների տեղաշարժի: Որպես հետևանք, գերծանրաբեռնվածությունն անխուսափելիորեն հանգեցնում է ոսկրերի կորստի և ատամների հեռացման:
«Մենք չենք կարող խուսափել սթրեսից, բայց կարող ենք նվազեցնել ատամների և լնդերի հիվանդությունների վտանգը: Ատամների հիգիենան տանը պարտադիր է: Վեց ամիսը մեկ այցելեք ձեր ատամնաբույժին մասնագիտական հիգիենայի և հետազոտության համար, նույնիսկ եթե ոչինչ չի ցավում»,- եզրափակել է բժիշկը։
18:00 24.11.2024
ՃՏՊ Դիմիտրով գյուղի մոտակայքում. կան տուժածներ17:20 24.11.2024
ԱՄԷ-ում անհետացած ռաբբիին մահացած են գտել14:40 24.11.2024
Օդի ջերմաստիճանը աստիճանաբար կնվազի 6-10 աստիճանով13:00 24.11.2024
Մեքենայում փակված երեխային օգնության են հասել փրկարարները12:20 24.11.2024
COP29-ում հաստատվել է կլիմայական նոր կոլեկտիվ նպատակը12:00 24.11.2024
Ռուսաստանը մարդասիրական օգնություն է ուղարկել Մյանմարի բնակչությանը11:20 24.11.2024
Այրվել է մոտ 500 հակ անասնակեր23:50 23.11.2024
ԿԺԴՀ ՊՆ-ն մեղադրել է ԱՄՆ-ին թերակղզում աղետալի իրավիճակի համար23:40 23.11.2024
Իսրայելը հարվածել է սիրիա-լիբանանյան սահմանի անցակետին․ SANA23:30 23.11.2024
Solar Orbiter-ը արել է Արեգակի մակերեսի ամենապարզ լուսանկարները23:25 23.11.2024
Այրվել է մոտ 80 հա խոտածածկույթ22:32 23.11.2024
Կանադան անհանգստացած է Արկտիկայում Չինաստանի ակտիվությամբ22:16 23.11.2024
Թբիլիսիի Հերոսների հրապարակում ավարտվել է բողոքի ցույցը21:50 23.11.2024
Պուտինն արգելել է երեխա չունենալու գաղափարի հանրային քարոզչությունը20:06 23.11.2024
Հրդեհ տան տանիքում16:12 23.11.2024
«The Voice» շոուի աստղը մեկ տարում նիհարել է 100 կգ-ով15:11 23.11.2024
ՀՀ ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Մոսկվա18:40 24.11.2024
Կատարվել է քահանայական ձեռնադրությունՆոյեմբերի 24-ին, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի օրհնությամբ, Միածնաէջ Մայր Տաճարում հընթացս Սուրբ Պատարագի կատարվեց քահանայական ձեռնադրություն, հայտնում է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը։ Պատարագիչն էր Արթիկի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Նարեկ եպիսկոպոս Ավագյանը, որի ձեռամբ քահանայական ձեռնադրության և օծման արժանացան Մայր Աթոռի տարբեր կառույցներում և թեմերում սպասավորող վեց սարկավագներ: Սուրբ Պատարագի […] ...
18:20 24.11.2024
«Բերթ» փոթորկի առաջացրած ջրհեղեղների հետևանքով Ուելսում երեք մարդ է զոհվել«Բերթ» փոթորիկը, որն ուղեկցվում է անձրևով, թաց ձյունով և ուժեղ քամիներով, հանգեցրել է Ուելսի մի քանի շրջաններում ջրհեղեղի, երեք մարդ զոհվել է, հազարավոր տնային տնտեսություններ մնացել են առանց էլեկտրականության և նկատվել են տրանսպորտի հետ կապված խնդիրներ, կիրակի հաղորդել է Sky News-ը: Հեռուստաալիքի տվյալներով՝ տեղի իշխանությունները ստեղծված իրավիճակն աննախադեպ են անվանում։ Երեկ ոչ միայն Ուելսում, այլև […] ...
18:00 24.11.2024
ՃՏՊ Դիմիտրով գյուղի մոտակայքում. կան տուժածներՆոյեմբերի 24-ին, ժամը 13:45-ին Արարատի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն տեղեկություն է ստացվել, որ Երևան-Երասխ ավտոճանապարհին՝ Դիմիտրով գյուղի մոտակայքում, տեղի է ունեցել ՃՏՊ. կան տուժածներ: Դեպքի վայր է մեկնել ՆԳՆ ՓԾ մարզային փրկարարական վարչության հրշեջ-փրկարարական ջոկատից մեկ մարտական հաշվարկ: Պարզվել է, որ բախվել են «Opel» (վարորդ՝ Է. Հ., ծնված 2005 թ․) և «Toyota» (վարորդ՝ […] ...
17:40 24.11.2024
Իրանը հայտարարել է ուրանի հարստացման համար առաջադեմ ցենտրիֆուգների գործարկման մասինԻրանը շահագործման է հանձնել ուրանի հարստացման նոր առաջադեմ ցենտրիֆուգներ, կիրակի օրը հայտարարել է Մեջլիսի նախագահ Մոհամմադ Բաղեր Ղալիբաֆը։ Նրա խոսքով՝ Իրանի իշխանություններն այս քայլին են դիմել՝ ի պատասխան վերջերս ՄԱԳԱՏԷ-ի Կառավարիչների խորհրդի նիստում հակաիրանական բանաձևի ընդունմանը։ «Իրանի պատասխանը հիմնված է փոխադարձության սկզբունքի վրա, քանի որ ՄԱԳԱՏԷ-ի Կառավարիչների խորհուրդն օգտագործվել է անարդար քաղաքական նպատակներով»,- ասել է […] ...
17:20 24.11.2024
ԱՄԷ-ում անհետացած ռաբբիին մահացած են գտելԱՄԷ-ում մահացած են գտել հրեական «Խաբադ» կրոնական շարժման բանագնաց ռաբբի Ցվի Կոգանին, հայտնում է The Times of Israel-ը։ Իսրայելի և Մոլդովայի քաղաքացի Կոգանը դադարել է կապի դուրս գալ նոյեմբերի 21-ից։ Իսրայելի անվտանգության ծառայությունները հայտնել են, որ ենթադրվում է, որ նա առևանգվել և սպանվել է: «Մոսադը» հետաքննություն է սկսել։ Ինչպես հայտնի է դարձել իսրայելական հետախուզական ծառայություններին, […] ...
17:00 24.11.2024
Շրջակա միջավայրի նախարարությունը ամփոփել է անցած շաբաթվա աշխատանքներըՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարությունը ներկայացրել է նախարարության կառույցներում անցած աշխատանքային շաբաթվա կատարած աշխատանքները․ «Խոսրովի անտառ» պետական արգելոց» ՊՈԱԿ-ի վարչական շենքի հարակից տարածքում իրականացվել է ծառատունկ։ «Արգելոցապարկային համալիր» ՊՈԱԿ-ի ենթակայությամբ գործող «Ջրվեժ» անտառպարկում իրականացվել է ծառատնկման աշխատանքներ։ Տնկվել են Ձիակասկ-Aesculus L. ծառատեսակներ: Բերդի «Սորաններ» դենդրոպարկում կատարվում են նոր արահետի բարեկարգման աշխատանքներ: «Դիլիջան» ազգային պարկի տարածքում ԵՊՀ […] ...