08:16 16.01.2024
Մանկության հիշողությունների կորուստը կարող է կապված լինել մարդու անհատական հատկանիշների, կյանքի հանգամանքների, իսկ կարճաժամկետ հիշողության կորստի դեպքում՝ հոգեկան վիճակի հետ։ Այս մասին Газета.Ru-ին ասել է հոգեբան Ստանիսլավ Սամբուրսկին։
Ըստ նրա՝ հոգեբանության մեջ կան մի քանի տեսություններ ու վարկածներ, որոնք փորձում են բացատրել այս երեւույթը։
«Մանկությունը մոռանալու հնարավոր պատճառներից մեկը տրավման է: Եթե անձը մանկության տարիներին ունեցել է որոշ բացասական կամ տրավմատիկ իրադարձություններ, ինչպիսիք են ֆիզիկական կամ էմոցիոնալ բռնությունը, ահաբեկումը կամ սիրելիների կորուստը, ապա նա կարող է ենթագիտակցորեն ճնշել այդ հիշողությունները, որպեսզի պաշտպանվի ցավից և տառապանքից: Սա կոչվում է փսիխոգեն ամնեզիա»,- պարզաբանել է նա:
Հոգեբանը նշել է, որ փսիխոգեն ամնեզիան հիշողության խանգարում է, որի դեպքում մարդը չի կարողանում հիշել իր կյանքի որոշակի ժամանակահատվածներ կամ իրադարձություններ՝ կապված հոգեբանական սթրեսի կամ տրավմայի հետ։
«Սա կարող է լինել ամբողջական կամ մասնակի մոռացում, ժամանակավոր կամ երկարաժամկետ: Հոգեոգեն ամնեզիան կարող է առաջանալ կամ մեկ տրավմատիկ իրադարձության կամ քրոնիկական սթրեսի կամ բռնության հետևանքով: Հոգեբանական պաշտպանության մեխանիզմն օգնում է մարդուն հաղթահարել այն սարսափը, որն ապրում է, օրինակ, երբ ծնողներն առանց պատճառի ապտակել են կամ ավագ դպրոցի աշակերտները գլուխը խցկել են զուգարանակոնքի մեջ։ Մուտքագրեք այստեղ ցանկացած բան. ուղեղը կփորձի ջնջել ցանկացած տրավմատիկ իրադարձություն, որը սարսափ է առաջացրել: Սա անհրաժեշտ է ապրել շարունակելու համար»,- հավելել է նա։
Սակայն դա չի նշանակում, որ այդ հիշողություններն ամբողջությամբ անհետանում են ուղեղից։ Դրանք կարող են վերականգնվել որոշակի պայմաններում, օրինակ՝ հոգեթերապիայի, հիպնոսի ժամանակ կամ որոշ հրահրող գործոնների ազդեցության տակ։
«Մանկության մոռացության մյուս հնարավոր պատճառն ընտրողականությունն է: Եթե մարդ մեծ նշանակություն չի տալիս իր մանկությանը կամ առանձնահատուկ կապվածություն չունի դրան, ապա նա կարող է պարզապես ուշադրություն չդարձնել իր մանկության հիշողություններին ու չակտիվացնել դրանք իր մտքում։ Սա կոչվում է ընտրովի մոռացում»,- ընդգծել է հոգեբանը։
Սամբուրսկին նշել է, որ ընտրովի մոռանալը գործընթաց է, երբ մարդը մոռանում է իր հետաքրքրություններին, նպատակներին, համոզմունքներին կամ ինքնագնահատականին չհամապատասխանող տեղեկությունը։
«Ընտրովի մոռացումը հոգեբանական հարմարվողական մեխանիզմ է, որն օգնում է մարդուն կենտրոնանալ այն բանի վրա, ինչն իր համար կարևոր է և օգտակար ներկայում և ապագայում: Բայց նույնիսկ ընտրովի մոռացության դեպքում հիշողություններն ամբողջությամբ չեն ջնջվում։ Դրանք կարելի է հիշել որոշակի հանգամանքներում, օրինակ՝ երեխաների ընկերների հետ հանդիպելիս, լուսանկարներ դիտելիս կամ գիրք կարդալիս»,- ամփոփել է Սամբուրսկին։
13:58 27.11.2024
Բայդենը Կոնգրեսից 24 միլիարդ դոլար է խնդրել Ուկրաինայի համար․ ԶԼՄ
13:51 27.11.2024
«Ալ Հիլյալը» չի կարողացել հաղթել կատարական ակումբին․ Ասիայի ՉԼ
13:15 27.11.2024
Ռաֆայել Նադալն ընդգրկվել է գոլֆի մրցաշարի թոփ-10-ում
13:00 27.11.2024
Ավստրիայի կանցլերը Թրամփին հրավիրել է այցելել երկիր
12:05 27.11.2024
Հայաստանը Numbeo-ի վարկածով աշխարհի ամենաանվտանգ երկրների շարքում է
10:50 27.11.2024
Օպերատիվ իրավիճակը հանրապետությունում
09:05 27.11.2024
Չարենցավանի տարածաշրջանում տեղ-տեղ մերկասառույց է
08:05 27.11.2024
«Սպարտակը» խաղում է «Բարսելոնայի» նման․ Ալեքսանդր Գրիգորյան
21:32 26.11.2024
Արմավիրի մարզպետի թեկնածու է առաջադրվել Արգիշտի Մեխակյանը
14:40 27.11.2024
Առաջարկվում է ՓՄՁ-ների գործունեության համար ստեղծել ավելի կանխատեսելի միջավայրԿառավարության հեղինակած «ՀՀ հարկային օրենսգրքում փոփոխություն եւ լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի նպատակն է ՓՄՁ-ների համար ստեղծել գործունեություն ծավալելու ավելի կանխատեսելի միջավայր՝ տարբերակելով ՀԴՄ-ի կիրառության կանոնների խախտման համար նախատեսված պատասխանատվության միջոցները` ըստ խախտման բնույթի եւ պետությանը պատճառվող վնասի չափի: Այս մասին ասել է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Գեւորգ Պապոյանն ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի՝ նոյեմբերի 27-ին […] ...
14:32 27.11.2024
Ինչո՞ւ է Գվարդիոլան ինքն իրեն վնասել«Մանչեսթեր Սիթիի» գլխավոր մարզիչ Խոսեպ Գվարդիոլան նիդերլանդական «Ֆեյենորդի» դեմ Չեմպիոնների լիգայի 5-րդ տուրի հանդիպման հետխաղային ասուլիսին ներկայացել է դեմքի վնասվածքներով։ Կատալոնացի մասնագետը պատմել է, որ ինքն է ճանկռել իր դեմքը։ «Դա ինքս եմ արել իմ մատներով: Ցանկանում էի վնասել ինձ»,- ասել է Գվարդիոլան: Տնային հանդիպման մինչև 75-րդ րոպեն «Մանչեսթեր Սիթին» հաղթելիս է եղել 3-0 հաշվով, […] ...
14:25 27.11.2024
Մինչև 18 տարեկան անձանց էներգետիկ ըմպելիքների վաճառքը կարգելվի. նախագիծը քննարկվել է առաջին ընթերցմամբՀՀ ԱԺ պատգամավորներ Ալխաս Ղազարյանի, Հակոբ Արշակյանի, Բաբկեն Թունյանի, Սոնա Ղազարյանի, Արուսյակ Ջուլհակյանի, Արսեն Թորոսյանի, Մարիամ Պողոսյանի, Հասմիկ Հակոբյանի հեղինակած ««Առեւտրի եւ ծառայությունների մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենսդրական փաթեթի նպատակն է մինչեւ 18 տարեկան անձանց առողջության պահպանման նպատակով կոֆեին եւ տաուրին պարունակող էներգետիկ ըմպելիքների շրջանառության սահմանափակումը, ինչպես նաեւ իրավական հիմքերի ստեղծումը: Հարցը քննարկվել […] ...
14:18 27.11.2024
Գյումրիի քաղաքապետի ԺՊ կնշանակվի այն անձը, որին կցանկանան տեսնել գյումրեցիները․ Գևորգ ՊապոյանՀայաստանի էկոնոմիկայի նախարար, իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության փոխնախագահ Գևորգ Պապոյանն անդրադարձել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությանը՝ Գյումրիում նախնական ընտրություններ անցկացնելու վերաբերյալ։ Լրագրողների հետ ճեպազրույցում Պապոյանն ընդգծեց, որ Գյումրիում ստեղծված կառավարման ճգնաժամը լուծելու նպատակով առաջիկայում նախատեսվում է կազմակերպել նախնական ընտրություններ, որոնց միջոցով կընտրվի քաղաքապետի ժամանակավոր պաշտոնակատար։ Պապոյանը նշեց, որ գյումրեցիները կկարողանան արտահայտել իրենց կարծիքը՝ անկախ կուսակցական […] ...
14:12 27.11.2024
Կիլիանի հետ ամեն ինչ կարգին է, նրա հասցեին հնչող քննադատությունները չափազանցված են․ ԲելինգեմՄադրիդի «Ռեալի» կիսապաշտպան Ջուդ Բելինգեմը նշել է, թե ինչպես է խաղադաշտում փոխվել իր դերը ֆրանսիացի հարձակվող Կիլիան Մբապեի ակումբ տեղափոխվելուց հետո։ «Կիլիանի հետ ամեն ինչ կարգին է։ Նրա հասցեին հնչող քննադատությունները չափազանցված են։ Երբ Մբապեին տեսնում եմ մարզումների ժամանակ, համոզվում եմ, որ նա ավելի լավ կսկսի խաղալ։ Թիմում շատ են բազմակողմանի ֆուտբոլիստները։ Վնասվածքների պատճառով ստիպված […] ...
14:05 27.11.2024
ՀԱՄԱՍ-ն ընդունելի է համարել Լիբանանում հրադադարի համաձայնագիրըՊաղեստինյան արմատական ՀԱՄԱՍ շարժումն իրեն դավաճանված չի համարում Իսրայելի եւ շիական «Հըզբոլլահ» կազմակերպության միջեւ հրադադարի պայմանավորվածությունից հետո եւ ընդունում է ձեռք բերված համաձայնությունը։ Այս մասին իտալական La Repubblica թերթին տված հարցազրույցում ասել է ՀԱՄԱՍ-ի ներկայացուցիչ, շարժման քաղբյուրոյի անդամ Բասեմ Նաիմը։ Նրա խոսքով՝ Լիբանանի, Եմենի կամ Իրանի հետ ոչ մի համաձայնություն խաղաղություն չի բերի տարածաշրջանին, քանի […] ...
