23:01 02.12.2023
Բրիտանացի գիտնականների թիմը՝ Լոնդոնի Կենդանաբանական ընկերության Կենդանաբանության ինստիտուտի գլխավորությամբ, պարզել է, որ Մեծ Բրիտանիայի շրջակայքի ծովերում գտնվող ծովային կաթնասունների գրեթե կեսը (48%) թունավորված է, այսպես կոչված, կայուն օրգանական աղտոտիչներով (ԿՕԱ): Հետազոտությունը հրապարակվել է Environmental Science & Technology (EST) գիտական ամսագրում։
ԿՕԱ-ները ներառում են մի շարք թունավոր միացություններ, որոնք նախկինում օգտագործվել են թունաքիմիկատների, հրդեհային և հովացուցիչ նյութերի մեջ: Այս նյութերից շատերն արգելվել են օգտագործել 20 տարի առաջ, սակայն դրանք շարունակում են հայտնվել բնության մեջ՝ բնական պայմաններում դեգրադացման դիմադրության պատճառով:
Թիմը ստացել է տոքսիկոլոգիական նմուշներ, որոնք ընդգրկում են 30 տարի: Սա կենսաբաններին թույլ է տվել պարզել, թե ինչ ազդեցություն են թողնում աղտոտիչները ծովային կաթնասունների վրա:
Մինչ հետազոտողները պարզել են, որ վեց հիմնական ԿՕԱ-ների մակարդակները նվազում են, փորձագետները մտահոգված են, որ ափամերձ աղբավայրերում քիմիական նյութերի արտահոսքն ավելի ու ավելի է շատանում, քանի որ կլիմայի փոփոխությունը մեծացնում է ջրհեղեղները, եղանակային ծայրահեղ իրադարձությունները և ափամերձ էրոզիան:
«Այս տոքսինները սկզբում ներծծվում են սննդային շղթայի ամենաներքևի մասում գտնվող պլանկտոնի կողմից: Սրանք քիմիկատներ են, որոնք չեն կարող քայքայվել կամ հեռացվել մարմնից, և դրանց կոնցենտրացիան մեծանում է, երբ դուք շարժվում եք դեպի սննդի շղթան», – բացատրել է հետազոտության առաջատար հեղինակ դոկտոր Ռոզի Ուիլյամսը:
Չնայած այս քիմիական նյութերի ազդեցությունը տարբեր է, դրանք վնասակար են: Կուտակվելով մարմնի ճարպերի մեջ՝ դրանք կարող են վնասել վերարտադրողական համակարգը, իմունային համակարգը և հորմոնալ ցիկլերը:
Գիտնականները պարզել են, որ Շոտլանդիայի հյուսիսային ափերի մոտ կետերը ամենաշատը ենթարկվում են ԿՕԱ-ների բրիտանական ջրերում: Վերջին 20 տարիների ընթացքում խմբում ոչ մի ձագ չի ծնվել, ինչը կարող է լինել ծանր պոլիքլորացված բիֆենիլով (PBC) աղտոտման հետևանք: Այս նյութերը նախկինում օգտագործվել են որպես սառնագենտներ և էլեկտրական մեկուսիչներ։ PBC-ն ճնշում է իմունային համակարգը և վերարտադրողական ֆունկցիաները:
00:00 09.04.2025
Արդարադատության նախարարի տեղակալը ԵՄ փորձագիտական առաքելությանն է ներկայացրել առաջնահերթությունները և ձեռնարկված հիմնական քայլերըԱրդարադատության նախարարի տեղակալ Աննա Կարապետյանը և նախարարության ոլորտային պատասխանատուները հանդիպում են ունեցել Եվրոպական միության հետ մուտքի արտոնագրերի ազատականացման առաջիկա գործողությունների ծրագրի (VLAP) շրջանակում՝ հանրային անվտանգության, արտաքին հարաբերությունների և հիմնարար իրավունքների գնահատման նպատակով Հայաստանում գտնվող ԵՄ փորձագիտական երկրորդ առաքելության հետ: Այս մասին հայտնել են արդարադատության նախարարությունից: Նախարարի տեղակալը, անդրադառնալով Եվրոպական միության հետ տարբեր ձևաչափերով առկա համագործակցությանը, […] ...
23:59 08.04.2025
Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց էՎրաստանի ՆԳՆ ԱԻ դեպարտամենտից և ՌԴ ԱԻՆ Հյուսիսային Օսիայի ճգնաժամային կառավարման կենտրոնից ստացված տեղեկատվության համաձայն՝ Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար։ ...
23:57 08.04.2025
Իրավիճակը Հայաստանի ավտոճանապարհներինՓրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհները հիմնականում անցանելի են։ Փակ է Արագածոտնի մարզում «Ամբերդ» բարձր լեռնային օդերևութաբանական կայանից Քարի լիճ ավտոճանապարհը։ ...
23:55 08.04.2025
Կրթվելը միայն մրցույթում հաղթելը չէ, արժանապատիվ կյանք կառուցելու հիմքն է․ Ավինյանն ընդունել է Դպրոցական օլիմպիադայի քաղաքային փուլի դիպլոմակիր աշակերտներինԵրևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը Ֆեյսբուքի իր էջում տեղեկացրել է, որ այսօր հանդիպում է ունեցել դպրոցականների օլիմպիադայի քաղաքային փուլի 1-ին կարգի դիպլոմակիր աշակերտների հետ: «Սիրելի’ աշակերտներ, Կրթվելը միայն մրցույթում հաղթելը չէ. դա ձեր անձնական կայացման, ինքնուրույն ընտրություն անելու և արժանապատիվ կյանք կառուցելու հիմքն է։ Մեզ համար կրթության զարգացումն անհրաժեշտություն է և մեր նպատակն է կրթության միջոցով […] ...
23:49 08.04.2025
Երթևեկության անվտանգությունը՝ առաջնահերթություն․ Երևանում և մարզերում պարեկներն իրականացրել են ուժեղացված ծառայությունՀասարակական կարգի պահպանության, հանցագործությունների և այլ իրավախախտումների կանխման ու բացահայտման, ճանապարհային երթևեկության անվտանգության ապահովման առումով առանցքային նշանակություն ունեն ուժեղացված ծառայությունները։ Այս նպատակով էլ ապրիլի 4-ին, 5-ին և 6-ին ՆԳՆ ոստիկանության պարեկային ծառայության մայրաքաղաքի և մարզերի ստորաբաժանումներն իրականացրել են ուժեղացված ծառայություն։ Արդյունքում, մայրաքաղաքում պարեկներն արձանագրել են 559 իրավախախտում, որոնցից 19՝ տրանսպորտայի միջոցը ոչ սթափ, 52-ը՝ առանց […] ...
23:42 08.04.2025
Մարտունի-Վարդենիս ավտոճանապարհին բախվել են «BMW»-ն ու «Նիվա»-ն․ կան վիրավnրներԱպրիլի 6-ին ավտովթար է տեղի ունեցել Գեղարքունիքի մարզում։ Ժամը 18։20-ի սահմաններում Մարտունի-Վարդենիս ավտոճանապարհի 15 կմ հատվածում բախվել են «ՎԱԶ 2121» և «BMW» մակնիշի ավտոմեքենաները։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, վթարի հետևանքով 2 հոգի մարմնական վնասվածքներով տեղափոխվել են «Մարտունի» բժշկական կենտրոն։ Վթարի փաստով Մարտունու քննչական բաժնում նախաձեռնվել է քրեական վարույթ, որտեղ պարզվում են վարորդների և վիրավորների ինքնությունը։ ...
