Հնագետները պարզել են Եվրոպայում առաջին լայնածավալ պատերազմի ժամանակաշրջանը – ShantNews – Շանթ Հեռուստաընկերություն – Լուրեր – Shant TV Online
TIME
Ամսաթիվ
17 04 2025
  • $
    390.94
  • RUBLE
    4.77
  • 443.95
WEATHER
+17.09 oC

Հնագետները պարզել են Եվրոպայում առաջին լայնածավալ պատերազմի ժամանակաշրջանը

09:40 07.11.2023

Վալյադոլիդի համալսարանի իսպանացի հնագետները եզրակացրել են, որ Եվրոպայում առաջին լայնածավալ պատերազմը տեղի է ունեցել 1 հազար տարի շուտ, քան նախկինում ենթադրվում էր։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Scientific Reports (SciRep) գիտական ​​ամսագրում։

Նախկինում ենթադրվում էր, որ Եվրոպայում ամենավաղ նման հակամարտությունը տեղի է ունեցել բրոնզի դարում՝ մոտավորապես 4 հազար և 2,8 հազար տարի առաջ: Սակայն մոտ 5000 տարվա վաղեմության ավելի քան 300 կմախքների վերավերլուծությունը ցույց է տալիս, որ այդ մարդկանցից շատերը կարող են լինել Եվրոպայի ամենավաղ պատերազմների զոհերը:

Մնացորդները հայտնաբերվել են Իսպանիայի հյուսիսում գտնվող Ռիոխա Ալավեսա շրջանի զանգվածային գերեզմանում։ Ոսկորների տարիքը որոշվել է ռադիոածխածնային թվագրման միջոցով:

Նույն տեղում հայտնաբերվել են նաև շուրջ 52 կայծքարից նետերի ծայրեր, նախորդ հետազոտությունները ցույց են տվել, որ դրանցից 36-ը հարվածի հետ կապված փոքր վնաս են կրել:

Հետազոտության հեղինակները պարզել են, որ մարդկանց 23,1%-ն ունեցել է ոսկրային վնասվածքներ, ընդ որում՝ 10,1%-ը՝ ոչ ապաքինող վնասվածքներ, ինչը զգալիորեն ավելի բարձր է, քան այդ պահին գնահատված վնասվածքների մակարդակը (համապատասխանաբար 7-17% և 2-5%):

Նրանք նաև պարզել են, որ ոչ բուժիչ վնասվածքների 74,1%-ը և ապաքինված վնասվածքների 70%-ը տեղի են ունեցել դեռահասների կամ չափահաս տղամարդկանց մոտ, ինչը զգալիորեն ավելի բարձր է, քան իգական սեռի ներկայացուցիչներինը:

Վնասվածքների ընդհանուր մակարդակը, տղամարդկանց շրջանում վնասվածքների ավելի բարձր մակարդակը և նետերի գլխիկներին նախկինում նկատված վնասը վկայում է այն մասին, որ թաղման վայրում շատ մարդիկ ենթարկվել են բռնության և կարող են լինել կոնֆլիկտի զոհ:

Ըստ հնագետների` ապաքինված վնասվածքների համեմատաբար բարձր մակարդակը խոսում է այն մասին, որ հակամարտությունը տևել է մի քանի ամիս։

Քարի դարաշրջանի պատերազմի պատճառները դեռևս պարզ չեն, սակայն հեղինակները ենթադրում են, որ կռիվը կարող է ծագել ուշ նեոլիթյան շրջանում տարածաշրջանի տարբեր մշակութային խմբերի միջև լարվածությունից:

Բոլոր լուրերը

Կապակցված լուրեր

Համայնքային ոստիկանները անչափահասների հետ աշխատանքների ուղղությամբ զարգացնում են հմտությունները

18:48 17.04.2025

Համայնքային ոստիկանները անչափահասների հետ աշխատանքների ուղղությամբ զարգացնում են հմտությունները

Անչափահասների հետ աշխատանքը համայնքային ոստիկաններից պահանջում է մի շարք հմտություններ ինչպես հոգեբանական, այնպես էլ իրավական տեսանկյունից: Հենց այդ կարողությունների զարգացմանն էր միտված ապրիլի 10-ին մեկնարկած «Համայնքային ոստիկանության ծառայողների գործունեության իրավական հիմքերը» խորագրով եռօրյա վերապատրաստումը: ՀՈԳՎ մասնագիտական մեթոդական աջակցման վարչության պետ Էդգար Պետրոսյանի խոսքով՝ վերապատրաստումն իր բնույթով աննախադեպ է, քանի որ մասնակցում է ՀՈԳՎ տարածքային ստորաբաժանումների […] ...

Էկոնոմիկայի նախարարն ընդունել է ֆրանսահայ հայտնի գործարար Արմեն Պետրոսյանին

18:43 17.04.2025

Էկոնոմիկայի նախարարն ընդունել է ֆրանսահայ հայտնի գործարար Արմեն Պետրոսյանին

Ապրիլի 17-ին ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանն ընդունել է ֆրանսահայ հայտնի գործարար, խավիարի և ծովամթերքի արտադրությամբ ու վաճառքով զբաղվող «Պետրոսյան» ընկերության սեփականատեր Արմեն Պետրոսյանին։ Հանդիպմանը մասնակցել է նաև նախարարի տեղակալ Արման Խոջոյանը։ Քննարկման առանցքում եղել է ԵՄ-ի կողմից 2025 թվականի մարտի 16-ից սկսած՝ Հայաստանից Եվրոպական միության երկրներ բարձրորակ ջրային կուլտուրաների արտահանման արգելքի վերացումը։ Նախարարը և […] ...

ՀՀ ԱԳՆ գլխավոր քարտուղարը հանդիպել է Մերձավոր Արևելքի աշխարհաքաղաքական հարցերի առաջատար փորձագետի հետ

18:36 17.04.2025

ՀՀ ԱԳՆ գլխավոր քարտուղարը հանդիպել է Մերձավոր Արևելքի աշխարհաքաղաքական հարցերի առաջատար փորձագետի հետ

Ապրիլի 17-ին ՀՀ ԱԳ նախարարության գլխավոր քարտուղար Դավիթ Կարապետյանը հանդիպում է ունեցել ֆրանսիացի քաղաքագետ, Մերձավոր Արևելքի աշխարհաքաղաքական հարցերի առաջատար փորձագետ Ժիլ Կեպելի հետ: Հանդիպման ընթացքում զրուցակիցները մտքեր են փոխանակել տարածաշրջանային և գլոբալ աշխարհաքաղաքական վերջին զարգացումների վերաբերյալ՝ ներառյալ իրադարձությունները Մերձավոր Արևելքում: Դավիթ Կարապետյանը զրուցակցին է ներկայացրել տարածաշրջանում անվտանգային իրավիճակը, առկա մարտահրավերները և կայուն խաղաղության հաստատման ուղղությամբ […] ...

Բարսեղյանի գոլային փոխանցումը չի օգնել «Սլովանին»

18:30 17.04.2025

Բարսեղյանի գոլային փոխանցումը չի օգնել «Սլովանին»

Սլովակիայի գավաթի խաղարկության կիսաեզրափակչի պատասխան խաղում Բրատիսլավայի «Սլովանը» հետխաղյա 11-մետրանոցներով պարտվել է Տրնավայի «Սպարտակին»։ Հանդիպման հիմնական ժամանակում «Սպարտակը» հաղթել է 2-1 հաշվով։ «Սլովանի» գոլը 39-րդ րոպեին խփել է Գուրամ Կաշիան` եզրափակելով Հայաստանի ազգային հավաքականի կիսապաշտպան Տիգրան Բարսեղյանի փոխանցումը։ Հետախաղյա հարվածաշարի ժամանակ Բարսեղյանը վրիպել է. մրցակցին փրկել է դարպասապահ Զիգա Ֆրելիխը։ «Սպարտակը» չորրորդ տարին անընդմեջ դուրս […] ...

Արմեն Գրիգորյանը Բրյուսելում հանդիպել է Բելգիայի վարչապետի դիվանագիտական խորհրդականի հետ

18:24 17.04.2025

Արմեն Գրիգորյանը Բրյուսելում հանդիպել է Բելգիայի վարչապետի դիվանագիտական խորհրդականի հետ

Բրյուսելում ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը հանդիպել է Բելգիայի Թագավորության վարչապետի դիվանագիտական խորհրդական Ռալֆ Մորոյի հետ: Հանդիպման ընթացքում զրուցակիցները քննարկել են Հայաստան-Բելգիա երկկողմ հարաբերությունները և դրանց զարգացման հնարավորությունները, մասնավորապես՝ տնտեսական համագործակցության ոլորտում: Կողմերը նաև անդրադարձ են կատարել Հարավային Կովկասի անվտանգային իրավիճակին՝ ընդգծելով կայուն և համապարփակ խաղաղության հաստատման հրամայականը: ...

ՍԴ դատավոր Վահե Գրիգորյանը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

18:16 17.04.2025

ՍԴ դատավոր Վահե Գրիգորյանը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

ՍԴ դատավոր Վահե Գրիգորյանը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել: ««Ազգային ժողովի կանոնակարգ» սահմանադրական օրենքի 147-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրական դատարանի դատավոր Վահե Գրիգորյանը 2025 թվականի ապրիլի 17-ին հրաժարականի դիմում է ներկայացրել»,- նշված է ՀՀ ԱԺ նախագահի տեղակալ, ԱԺ նախագահի պարտականությունները ժամանակավոր կատարող Ռուբեն Ռուբինյանի ստորագրած հայտարարության մեջ: ...

BACK_TO_TOP