23:59 05.11.2022
Լեհաստանի և Իտալիայի գիտնականները ապացույցներ են գտել, որ հնագույն Նասկա քաղաքակրթության մարդիկ օգտագործել են հոգեակտիվ բուսական նյութեր՝ զոհաբերվող մարդկանց հանգստացնելու համար: Лента պարբերականի փոխանցմամբ՝ այս մասին հաղորդվում է Journal of Archaeological Science-ում հրապարակված հոդվածում։
Հնագետներն ուսումնասիրել են մարդկանց մնացորդները, որոնք թաղված են եղել Պերուի հարավային ափի երկայնքով մ.թ.ա. 3500-ից մինչև մ.թ. 476 թվականները, երբ տարածաշրջանում գոյություն ուներ Նասկա սարահարթի պատվին կոչված նախակոլումբիական քաղաքակրթություն: Այս մշակույթը հայտնի է աստվածների պատվին մարդկանց գլխատելու տարածված պրակտիկայով, իսկ կրոնական ծեսերում օգտագործվում էին, այսպես կոչված, ռազմավար հանդիսացող գլուխներ։ Միևնույն ժամանակ, Նասկայի ժողովուրդն օգտագործում էր այն ժամանակվա համար առաջադեմ տեխնոլոգիաներ ոռոգման, կերամիկայի և բարդ գործվածքների արտադրության համար։
Հետազոտության ընթացքում մազերի նմուշներ են վերցվել ռազմավար հանդիսացող չորս գլխից և 18 մումիֆիկացված մնացորդներից, որոնք թաղված են հնագույն կրոնական շինություններում: Քիմիական նյութերի առկայությունը և կոնցենտրացիան, ինչպիսիք են կոկաինը, բենզոիլէկգոնինը, կոկաէթիլենը, մեսկալինը, տրիպտամինը, հարմալինը և հարմինը, որոշվել են տանդեմ զանգվածային սպեկտրաչափությամբ՝ հեղուկ քրոմատագրության միջոցով:
Գիտնականները զոհաբերված երեխայի մազերի մեջ հայտնաբերել են հարավամերիկյան Սան Պեդրո կակտուսի (Echinopsis pachanoi) քիմիական նյութերի հետքեր, որոնք, ինչպես հայտնի է, պարունակում են հոգեակտիվ միացություններ, այդ թվում՝ մեսկալին։
Որոշ այլ նմուշներում հայտնաբերվել են կոկաինի և Banisteriopsis caapi լիանայի այլ նյութերի (հարմին և հարմալին) հետքեր, որոնք հանդիսանում են ալյաուասկա հալյուցինոգեն ըմպելիքի հիմնական բաղադրիչը: Այս բույսը, որն աճում է Ամազոնի արևադարձային անտառներում և չի հանդիպում ափմերձ շրջաններում, վաճառվել է հեռու վայրերում և, ըստ երևույթին, կարևոր դեր է խաղացել հին բժշկության և ծեսերի մեջ:
Այս արդյունքները ցույց են տալիս, որ Նասկայի ժողովուրդը մահվանից առաջ ծիսական զոհերին տվել է հոգեակտիվ նյութեր և հալյուցինոգեններ: Կոկայի տերևները Պերուի հարավային ափին օգտագործվել են Նասկայի վաղ շրջանից (մ.թ.ա. 100 – մ.թ. 450): Նմանատիպ գործելակերպը բնորոշ էր ինկերին, որոնք այաուասկան օգտագործում էին ծիսական նպատակներով։
16:28 18.04.2025
«Մանչեսթեր Յունայթեդի» և «Բուդյո-Գլիմտի» սխրանքները․ ԵԼ
16:00 18.04.2025
Ֆլիկը ցանկանում է թիմում տեսնել «Բավարիայի» աստղին
15:35 18.04.2025
Հուսով եմ, որ Մեսսին կխաղա հաջորդ Մունդիալում․ Կլաուդիո Տապիա
15:25 18.04.2025
Իրանը պատրաստ չէ ԱՄՆ-ի հետ ուղիղ բանակցությունների․ Արաղչի
15:05 18.04.2025
ՀՀ ԱԺ նախագահի որոշմամբ կգումարվի ԱԺ արտահերթ նիստ
14:30 18.04.2025
Ուկրաինական կարգավորման շուրջ շփումները բարդ են․ Պեսկով
13:43 18.04.2025
«Ռոլան Գարոսում» կմեծարեն Ռաֆայել Նադալին
13:35 18.04.2025
Խորհրդարանը վարկային համաձայնագիր է քննարկել
13:11 18.04.2025
Ռուբիոն գնահատել է Փարիզում Կիևի ներկայացուցիչների հետ հանդիպումը
13:04 18.04.2025
Ապրիլի 20-23-ին օրվա ընթացքում սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ
12:58 18.04.2025
«Աթլետիկն» ու «Տոտենհեմը» ԵԼ-ի կիսաեզրափակչում են
11:49 18.04.2025
Արթուր Դավթյանը դուրս է եկել աշխարհի գավաթի 5-րդ փուլի եզրափակիչ
11:07 18.04.2025
ՀՀ պետական բյուջեի միջոցներով կառուցվում է Մ-17-Նռնաձոր ճանապարհը
10:45 18.04.2025
«Արսենալը»` ՉԼ գլխավոր ֆավորիտ
10:21 18.04.2025
Մբապեն պատրաստ կլինի Իսպանիայի գավաթի եզրափակչին
10:13 18.04.2025
Տարադրամի փոխարժեքներն ապրիլի 18-ին
10:00 18.04.2025
ԱՄՆ-ը կարող է Սիրիայում ռազմական ներկայությունը կրճատել մինչև 500-ի
09:40 18.04.2025
Եմենում ԱՄՆ-ի հարվածների հետևանքով զոհվածների թիվը հասել է 33-ի
09:00 18.04.2025
Վիրջիլ վան Դեյկը երկարաձգել է պայմանագիրը «Լիվերպուլի» հետ
08:45 18.04.2025
Թրամփը նշել է, որ իր այցը Մեծ Բրիտանիա սպասվում է սեպտեմբերին
08:35 18.04.2025
Ովքե՞ր են ՉԼ շաբաթվա լավագույն ֆուտբոլիստի մրցանակի հավակնորդները
08:20 18.04.2025
Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է
08:10 18.04.2025
Թրամփը թույլ է տվել չինական ապրանքների մաքսատուրքերը նվազեցնել
08:00 18.04.2025
ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհները հիմնականում անցանելի են
23:59 17.04.2025
Լարսը փակ է բեռնատարների համար
23:57 17.04.2025
ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհները հիմնականում անցանելի են
23:48 17.04.2025
Թրամփը հայտարարել է, որ չի շտապում հարձակվել Իրանի վրա
23:43 17.04.2025
Քաջարանում բախվել են «Mercedes»-ն ու «Scania» բեռնատարը
23:22 17.04.2025
Երևան-Սևան ավտոճանապարհին «Datsun»-ը վրաերթի է ենթարկել հետիոտնի
23:19 17.04.2025
Կառավարությունը սահմանել է ամառային զորակոչի ժամկետը
22:49 17.04.2025
Կստեղծվի Գորիսի բազմագործառութային պետական քոլեջ
22:37 17.04.2025
ՃՏՊ Սիսիան-Շամբ ավտոճանապարհին
22:03 17.04.2025
Ռաֆիկ Հարությունյանը՝ Եվրոպայի փոխչեմպիոն․ ծանրամատի ԵԱ
21:48 17.04.2025
Կբարելավվեն Տավուշի մարզային նշանակության ավտոճանապարհները
16:28 18.04.2025
«Մանչեսթեր Յունայթեդի» և «Բուդյո-Գլիմտի» սխրանքները․ ԵԼԵվրոպա լիգայի քառորդ եզրափակչի պատասխան խաղում «Մանչեսթեր Յունայթեդը» լրացուցիչ ժամանակը ներառյալ 5-4 հաշվով հաղթել է «Լիոնին»։ Առաջին խաղակեսում բչօտանական թիմը երկու գնդակի առավելություն է ստացել, սակայն հյուրերը կարողացել են հետ բերել կորցրածն ու խաղը տեղափոխել լրացուցիչ ժամանակ։ Հիմնական ժամանակն ավարտվել է 2-2 հաշվով։ «Լիոնն» 89-րդ րոպեին մնացել է 10 ֆուտբոլիստով։ Լրացուցիչ ժամանակում արդեն «Լիոնը» երկու […] ...
16:20 18.04.2025
Հաստատվել են բուհերի 2025-2026 ուսումնական տարվա ընդունելության տեղերըՀՀ կառավարության որոշմամբ հաստատվել են բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների 2025-2026 ուսումնական տարվա՝ ըստ մասնագիտությունների պետության կողմից ուսանողական նպաստների ձևով ուսման վարձի լրիվ փոխհատուցմամբ և վճարովի, առկա ուսուցմամբ բակալավրի ու անընդհատ և ինտեգրացված կրթական ծրագրերով ընդունելության տեղերը: 2025-2026 ուսումնական տարվա` ուսման վարձի լրիվ փոխհատուցմամբ (անվճար) առկա ուսուցմամբ, բակալավրի ու անընդհատ և ինտեգրացված կրթական ծրագրով ընդունելությանն ընդհանուր առմամբ […] ...
16:11 18.04.2025
Նախորդ տարվա ընթացքում ՀՌՀ-ն հեռուստատեսություններից, ռադիոընկերություններից կամ ցանցային օպերատորներից որևէ բողոք չի ստացելՀայաստանում տեսալսողական մեդիան ազատ է և անկախ՝ նկատի ունենալով միայն այն ծառայությունները, որոնք Հեռուստատեսության և ռադիոյի հանձնաժողովի կարգավորման ներքո են։ «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ Ազգային ժողովում այս մասին ասաց հանձնաժողովի նախագահ Տիգրան Հակոբյանը՝ ներկայացնելով Հեռուստատեսության և ռադիոյի հանձնաժողովի 2024 թվականի գործունեության և տեսալսողական մեդիայի ոլորտում տեղեկատվության ազատության վիճակի մասին տարեկան հաղորդումը։ Նրա խոսքով՝ 2024 թվականի ընթացքում հանձնաժողովը որևէ […] ...
16:00 18.04.2025
Ֆլիկը ցանկանում է թիմում տեսնել «Բավարիայի» աստղին«Բարսելոնան» շարունակում է հետաքրքրվել «Բավարիայի» կիսապաշտպան Ջամալ Մուսիալայի ծառայություններով, հայտնում է El Gol Digital-ը: 22-ամյա ֆուտբոլիստին թիմում ցանկանում է տեսնել գլխավոր մարզիչ Հանսի Ֆլիկը: Գերմանացի մասնագետը կարծում է, որ Մուսիալան փայլուն զույգ կկազմի տաղանդավոր Լամին Յամալի հետ: Ընթացիկ մրցաշրջանում Մուսիալան «Բավարիայի» կազմում անցկացրել է 40 հանդիպում, խփել է 18 գոլ, կատարել 8 գոլային փոխանցում: ...
15:50 18.04.2025
Իրանը շուտով կվավերացնի Ռուսաստանի հետ համապարփակ գործընկերության համաձայնագիրըԻրանի Մեջլիսը (միապալատ խորհրդարանը) շուտով կվավերացնի Մոսկվայի և Թեհրանի միջև համապարփակ ռազմավարական գործընկերության պայմանագիրը։ Այդ մասին Իրանի արտգործնախարար Աբաս Արաղչին հայտարարել է իր ռուս գործընկեր Սերգեյ Լավրովի հետ հանդիպմանը։ «Համապարփակ ռազմավարական գործընկերության համաձայնագիրը վավերացվել է Պետդումայի կողմից, մենք ողջունում ենք դա, շուտով այն կվավերացվի Իրանի խորհրդարանի՝ Մեջլիսի կողմից»,- ասել է նա։ ...
15:43 18.04.2025
Ընդունվում են հայտեր «Քույր դպրոցներ» կրթական ծրագրի շրջանակում Ֆրանսիայում կայանալիք հյուրախաղերի մասնակցության նպատակովՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը, «Ֆրանս-Աշտարակ» հայ-ֆրանսիական մշակութային միությունը և Երևանի Ալեքսեյ Հեքիմյանի անվան երաժշտական դպրոցը հայտարարում են մրցույթ՝ «Քույր դպրոցներ» ծրագրի շրջանակում 2025 թվականի հոկտեմբերին Ֆրանսիայի Լիոն և Վալանս քաղաքներում կայանալիք Հայաստան-Ֆրանսիա համատեղ համերգաշարի մասնակցության նպատակով: Լսումներին կարող են մասնակցել ՀՀ երաժշտական և արվեստի դպրոցների աշակերտները հետևյալ մասնագիտություններով՝ դաշնամուր, ջութակ, փողային գործիքներ, […] ...
