Մկների հիշողությունը բարելավվել է ողնուղեղային հեղուկի փոխներարկման միջոցով – ShantNews – Շանթ Հեռուստաընկերություն – Լուրեր – Shant TV Online
TIME
Ամսաթիվ
28 04 2025
  • $
    390.33
  • RUBLE
    4.73
  • 443.14
WEATHER
+10.09 oC

Մկների հիշողությունը բարելավվել է ողնուղեղային հեղուկի փոխներարկման միջոցով

14:04 15.05.2022

Կենսաբանների կարծիքով՝ տարեց կրծողների հիշողության այս բարելավումը պայմանավորված է նրանով, որ  ողնուղեղային հեղուկը մեծացնում է ցողունային բջիջների ակտիվությունը հիպոկամպուսում՝ կաթնասունների հիշողության կենտրոնում, հետազոտողների եզրակացությունները հրապարակվել են Nature ամսագրում հրապարակված հոդվածում:

«Ողնուղեղային հեղուկն անմիջական կապի մեջ է ուղեղի հյուսվածքի հետ և կարևոր դեր է խաղում ուղեղի բջիջներին տարբեր սննդանյութեր փոխանցելու գործում: Մենք պարզեցինք, որ ողնուղեղային հեղուկի  փոխարինումը զգալիորեն բարելավում է հիշողությունը տարեց մկների մոտ, ինչը կապված է նրանց հիպոկամպուսում ցողունային բջիջների ակտիվության բարձրացման հետ», – վստահեցրել են  հետազոտողները:

2005 թվականին Հարվարդի համալսարանի պրոֆեսոր Էնթոնի Ուիս-Կորայի գլխավորած կենսաբանների խումբը պարզել է, որ երիտասարդ և տարեց առնետների  արյունատար համակարգերի միավորման արդյունքում  վերջիններիս ուղեղը երիտասարդացել է։

Իրենց նոր աշխատանքում պրոֆեսոր Ուիս-Կորայը և նրա գործընկերները պարզել են, որ նմանատիպ էֆեկտի կարելի է հասնել՝ փոխարինելով տարեց մկների ողնուղեղային հեղուկի մի մասը երիտասարդ կրծողների նյարդային համակարգից ստացված  նմանակով: Սա առաջին անգամ ապացուցեց դրա մեջ այնպիսի  նյութերի առկայությունը, որոնք ուղղակիորեն ազդում են ուղեղի տարիքի և  աշխատանքի վրա:

Ուղեղի երիտասարդացում

Գիտնականները նման եզրակացության են եկել երկու տարեկան մկների վրա մի շարք փորձերի արդյունքում, որոնց ողնուղեղային հեղուկը փոխարինվել է լաբորատորիայում պատրաստված իր արհեստական ​​անալոգով կամ մեկ շաբաթական նորածին մկների ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկով։ Երբ կրծողները վերականգնվել են  այս պրոցեդուրայից հետո, գիտնականները մկներին տեղափոխել են այնպիսի  վանդակի մեջ, որի հատակի մի մասը ծածկված էր  էլեկտրական մետաղալարով, որը տեղ-տեղ   թեթեվ հոսանքահարում էր  կրծողներին:

Որպես կանոն, երիտասարդ մկները շատ արագ հիշում են նրա դիրքը և սկսում են խուսափել  վտանգավոր հատվածից, մինչդեռ տարեց կրծողները դժվար  են հիշում   այդ խնդիրը: Ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկի փոխներարկումը, ինչպես ցույց են տվել պրոֆեսոր Վիս-Կորայի և նրա գործընկերների դիտարկումները, լավացրել է ծեր մկների հիշողությունը: Միջին հաշվով, նորացված ողնուղեղային հեղուկով տարեց կրծողների մոտ կեսը հիշում էր վանդակի հատակի վտանգավոր հատվածի դիրքը, մինչդեռ սովորաբար այդ ցուցանիշը չի գերազանցում 17-18%-ը։

 

Ցողունային բջիջների ակտիվության աճն իր հերթին պայմանավորված էր նրանով, որ երիտասարդ մկների ողնուղեղային հեղուկում մեծ քանակությամբ FGF17 սպիտակուց կա, որն արտադրվում է հենց ուղեղի նեյրոնների կողմից։ Սա հույս է  տալիս, որ նմանատիպ երիտասարդացման  կարելի է հասնել առանց հեղուկի փոխներարկման՝ խթանելով FGF17-ի արտադրության համար պատասխանատու գեների ակտիվությունը, եզրակացրել են գիտնականները:

Բոլոր լուրերը

Կապակցված լուրեր

Անցկացվել է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի սիրողական մրցաշարի եզրափակիչ փուլը

23:59 27.04.2025

Անցկացվել է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի սիրողական մրցաշարի եզրափակիչ փուլը

Դպրոցականների շրջանում սեղանի թենիսի մասսայականացման, ինչպես նաև դպրոցականների՝ զանգվածային մարզական միջոցառումներին մասնակցության ապահովման նպատակով Չարենցավանի Արա Մանուկյանի անվան մարզադպրոցում անցկացվել է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի սիրողական մրցաշարի եզրափակիչ փուլը: Ինչպես նախորդ տարի, այս տարի ևս սեղանի թենիսի մրցաշարով մեկնարկում են «Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի գավաթ» 2024թ. սիրողական մրցաշարերը: Մրցաշարի եզրափակիչ փուլին հետևել են ՀՀ կրթության, […] ...

Մ. Մելքոնյանի անվան ռազմամարզական վարժարանը հայտարարում է 2025-2026 ուսումնական տարվա ընդունելություն

23:50 27.04.2025

Մ. Մելքոնյանի անվան ռազմամարզական վարժարանը հայտարարում է 2025-2026 ուսումնական տարվա ընդունելություն

Մոնթե Մելքոնյանի անվան ռազմամարզական վարժարանը հայտարարում է 2025-2026 ուսումնական տարվա ընդունելություն՝ իր դռները բացելով ավագ դպրոցի 10-ից 12-րդ դասարանների աշակերտների համար: Կրթությունն իրականացվում է հանրակրթական ավագ դպրոցի ուսումնական և ռազմամարզական մասնագիտացված եռամյա ծրագրերով՝ 8 լեզվով: Մանրամասները՝ ՊՆ տեսանյութում: ...

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ժամանել է էստոնիա

23:35 27.04.2025

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ժամանել է էստոնիա

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ժամանել է Էստոնիայի Հանրապետություն պաշտոնական այցի շրջանակում։ Տալլինի միջազգային օդանավակայանում ՀՀ վարչապետին դիմավորել են Էստոնիայի կառավարության և դիվանագիտական կորպուսի ներկայացուցիչները։ Այցի ընթացքում նախատեսված են վարչապետ Փաշինյանի հանդիպումները Էստոնիայի Հանրապետության նախագահ Ալար Կարիսի, վարչապետ Քրիստեն Միխալի և Էստոնիայի խորհրդարանի նախագահ Լաուրի Հուսարի հետ։ Վարչապետ Փաշինյանը կայցելի նաև «e-Estonia Briefing» կենտրոն և […] ...

Սահմանված ժամկետից երկար մնալու դեպքում կկիրառվի ԱՄՆ մուտք գործելու մշտական արգելք. դեսպանատուն

23:28 27.04.2025

Սահմանված ժամկետից երկար մնալու դեպքում կկիրառվի ԱՄՆ մուտք գործելու մշտական արգելք. դեսպանատուն

Եթե վիզայով սահմանված ժամկետից երկար եք մնում, ձեր նկատմամբ կարող է կիրառվել ԱՄՆ մուտք գործելու մշտական արգելք։ Այս մասին տեղեկացնում են Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանությունից: «Հյուպատոսական պաշտոնյաներին ամբողջությամբ հասանելի են ԱՄՆ մուտքի ու ելքի տվյալները, և նրանք կտեսնեն նախկինում թույլ տված խախտումները»,-ասվում է հաղորդագրությունում: ...

Սևիլիայում «Բարսելոնայի» երկրպագու է ձերբակալվել

23:16 27.04.2025

Սևիլիայում «Բարսելոնայի» երկրպագու է ձերբակալվել

Սևիլիայում, որտեղ կայացել է «Բարսելոնայի» ու «Ռեալի» միջև Իսպանիայի գավաթի խաղարկության եզրափակիչը, կատալոնական ակումբի երկրպագու է ձերբակալվել։ Պարզվել է` նա մադրիդյան թիմի երկրպագուի քիթն է կոտրել, հաղորդում է Tiempo de Juego-ն: Ոստիկանությունից հաստատել են տեղեկությունը: ...

Ոստիկանությունը մանրամասներ է հայտնել Օշականում տեղի ունեցած ողբերգական դեպքից

23:03 27.04.2025

Ոստիկանությունը մանրամասներ է հայտնել Օշականում տեղի ունեցած ողբերգական դեպքից

Ապրիլի 27-ին՝ ժամը 17։47-ին, Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Օշական գյուղում՝ Քասախ գետի կամրջի հարևանությամբ, 4 տարեկան երեխան ընկել է գետը․ անհրաժեշտ է փրկարարների օգնությունը: Դեպքի վայր են մեկնել ՆԳՆ ՓԾ մարզային փրկարարական վարչության երկու, հրշեջ-փրկարարական ջոկատի երկու օպերատիվ խումբ և երկու մարտական հաշվարկ: Գետի դժվարամատչելի հատվածների դիտարկման նպատակով […] ...

BACK_TO_TOP