Թանկ պարարտանյութը տեղ է հասել, պահանջարկը նվազել է․ Շիրակի մարզում գարնանացանի ակտիվ շրջան է  

Շիրակի մարզում սկսվել են գարնանացանի աշխատանքները, որոնք տարածաշրջանների ցածրադիր հատվածներում մոտ մեկ ամիս շուտ էին ձեռնարկել։ Գարու և ցորենի դաշտերում արդեն ցանք են կատարել, հողագործները սպասում են պարարտացման փուլին։ Տնտեսություններից ստացված հայտերով պարարտանյութի առաջին խմբաքանակը հասել է Շիրակի մարզ։ Բաշխվողը 94 տոկոսանոց ազոտական պարարտանյութն է։ Արթիկի տարածաշրջանը 850 տոննայի հայտ է ներկայացրել, ևս 100 տոննա ռուսական և 150 տոննա պարսկական պարարտանյութի հայտ կա, որոնք դեռ Հայաստան չեն հասել։ Նախորդ տարվա համեմատ՝ պարարտանյութի պահանջարկն այս տարածաշրջանի գյուղերում 30 %-ով նվազել է, պատճառը մեկ պարկ պարարտանյութի եռակի թանկացումն է։

«Անցած տարի ես օգտագործել եմ 30 պաչկա, բայց էս տարի 6 պաչկա եմ վերցրել՝ ուղղակի կարտոշկեքի համար։ Ցորեն-գարին էլ բերքատվությունը չի լրացնե, գինը էն չէ, էլ ձեռք չի տալիս»,- ասում է Հոռոմ գյուղի բնակիչը։

Մատակարարից մեկ պարկ պարարտանյութը գնվել է 21 հազար դրամով, պետական սուբսիդավորման չափը մեկ պարկի դիմաց 9000 դրամն է՝ մինչև 3 հա-ի համար, իսկ սուբսիդավորման ծրագրի հաշվարկները կատարվել են այսպես՝ մեկ հեկտար հողին հարկավոր է 10-ը պարկ պարարտանյութ։

«3 հա-ի սահման կա դրած, մինչև 1 հա-ի հաշվով՝ 10 պարկ։ Էդ չափով է պետությունը սուբսիդավորում, մեկ պարկի արժեքի չափի 9000 դրամի չափով՝ ոչ ավելի 50 %-ը։ Այսինքն՝ հիմա վրացական պարարտանյութը 21 հազար դրամ է, 12 հազարը վճարում է բնակիչը»,- մանրամասնում է Արթիկի համայնքապետարանի գյուղատնտեսության և բնապահպանության բաժնի պետ Աշոտ Պասկևիչյանը։

Հոռոմի վարչական ղեկավար Գուրգեն Սարգսյանը ShantNews.am-ի հետ զրույցում նշել է, որ Գյուղում նախկինում 1500 պարկ պարարտանյութ են գնել, այս տարի 700-ի հայտ են ներկայացրել․

«Բնակչությունը հիմնականում 30 պարկ չի էլ վերցնում, որովհետև շատ թանկ է, 10-12 պարկ, ամենաշատը 20 պարկ»,- նշել է Հոռոմի վարչական ղեկավար Գուրգեն Սարգսյանը։

Տարածաշրջանի Հոռոմ գյուղում 3 հեկտարից ավելի հողատարածքներ մշակող 10 տնտեսություն ունեն, որոնց անհրաժեշտ քանակը պարարտանյութի 30 պարկից ավելին է։ Սեդրակ Գասպարյանը նախորդ տարիներին միայն 10 հեկտարի վրա բանջարաբոստանային կուլտուրա է մշակել, այս տարի հրաժարվել է, միայն հացահատիկ է մշակում։ Արդեն 18 հա ցորեն է ցանել, ևս 15 հա էլ կցանի մինչև մայիսի վերջ։ Հաշվարկել է, եթե ամբողջ դաշտը պարարտացնի, հարկավոր կլինի մի քանի հազար դոլար, դա էլ կնշանակի՝ հողը մշակել վնասով։

«30 հեկտարը հաշվենք 6 պարկով՝ 180 պարկ, սուբսիդավորված 12 հազար դրամով մոտավորապես 2 մլն ու կեսին մոտիկ թիվ է կազմում, դա 5000 դոլարի հաշիվ է»,- ասում է նա։

Ընդհանուր 33 հեկտար է մշակում, բայց սահմանաչափով՝ 3 հեկտարի համար է սուբսիդավորում տրվում, ինքն էլ այդքանի համար է հայտ ներկայացրել։ Ցորենի արտերը պարարտացնելու համար օգտագործում է բնական միջոց, խոսքը թռչնաղբի մասին է։ Եթե թռչնաբուծությամբ չզբաղվեր, ապա ինքն էլ ստիպված կլիներ ավելի քիչ հող մշակել։

Ֆերմերային տնտեսություններն իրենց թույլ տալիս են գոնե 30 պարկ պարարտանյութ գնել, փոքր հողատարածք ունեցող գյուղացին բավարարվում է՝ 3-4 պարկով, թեև դա բավարար չէ թեկուզ մեկ հեկտարում նորմալ պարարտացում կատարելու համար։

Հոռոմի 1600 հեկտար հողատարածքից մշակվել է 700-ը։ Մշակովի հողերը պարապ են թողել ոչ միայն պարարտանյութի, նաև սերմացուի թանկության պատճառով։ Իսկ ընդհանուր՝ Արթիկի տարածաշրջանում գարնան վարուցանքին տնտեսությունների մեծ մասը պատրաստ չէ, նախորդ տարվա համեմատ՝ ցանքերը պակաս կլինեն։ Ցորենից և գարուց բացի, Հոռոմում այս տարի մոտ 10 հեկտարով քիչ կարտոֆիլ են ցանելու։