Վրաստանի «պալատական» ինտրիգների հետքերով

Վրաստանում ամենահեղինակավոր ТВС Bank-ի  շուրջ  զարգացած իրադարձութունները տեղափոխվել են իրավական դաշտ: «Ազգային բանկ»-ը, փողերի լվացման կասկածանքով, քրեական գործ է հարուցել TBC բանկի համահիմնադիրներ Մամուկա Խազարաձեի և Բադրի Ջափարիձեի դեմ՝ կասեցնելով բանկային փաստաթղթեր ստորագրելու նրանց իրավունքը: Համակարգից պահանջներ են հնչել՝ ազատել նրանց բանկի վերահսկիչ խորհրդի նախագահի ու տեղակալի պաշտոններից:

TBC բանկի ապօրինի եկամուտների օրինականացման կամ «փողերի լվացման» փաստով հետաքննությունը սկսվել էր 2018-ի օգոստոսին, այն բանից հետո, երբ Բիձինա Իվանիիշվիլին հայտնաբերել էր, որ բանկի կառավարիչը դավադրություն է պատրաստում իր դեմ: Ստուգումներն առնչվում էին 2007-2008թթ. բանկի կողմից գործարար Ավթանդիլ Ծերեթելիի ընկերությանը տրված 17 մլն դոլար վարկին: Հետաքննության տվյալներով՝ նշված գումարը հասցեատերերի հաշվին փոխանցելուց անմիջապես հետո TBC բանկը փոխանցած գումարին համարժեք վարկ էր վերցրել նույն ընկերությունից, ինչն արդեն դիտարկվում էր որպես «փողերի լվացում»:

Մամուկա Խազարաձեն հերքել է իր դեմ ուղղված մեղադրանքները՝ դրանք համարելով կազմակերպված արշավ իր դեմ։

«Աշխարհի ամենահայտնի իրավաբանական գրասենյակներից մեկը՝ «Դենտոնսը», ուսումնասիրել է 11 տարվա վաղեմության գործը: Պարզել, որ ոչ միայն փողերի լվացում, պաշտոնի չարաշահում կամ քրեական որևէ գործողություն, այլև շահերի բախում անգամ տեղի չի ունեցել»,- ընդգծել է Խազարաձեն՝ չբացառելով, որ իր դեմ սկսված արշավը կապված լինի Անակլիայի նավահանգստի շինարարության մեկնարկի հետ, թեև, ըստ նրա, առաջին հերթին ակնհայտ ընդգծվում է քաղաքական ենթատեքստը:

Թե ինչպես ստացվեց, որ մոտ 2 տասնյակ տարի Վրաստանի թիվ առաջին բանկիրը համարվող Խազարաձեն ու նախկին վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլին, որ համարվում էին իշխող կուսակցության հիմնադիր Բիձինա Իվանիշվիլիի վստահելի անձինք, հանկարծ հայտնվեցին Իվանիշվիլիի սև ցուցակում, փակագծերը բացում են «Ռուսթավի 2» ՀԸ-ի հայթայթած գաղտնի նյութերը:

Իվանիշվիլիին հերթական վարչապետ ընտրելիս առաջադրում և հաստատում է իր կողմից մեծ վստահությամբ օժտված Գիորգի Կվիրիկաշվիլիին՝ նրան հանձնելով նաև կուսակցության նախագահությունը:

Արդեն վարչապետի պաշտոնում Կվիրիկաշվիլին Վրաստանի խոշոր ТВС Bank մասնավոր բանկի տնօրեն Մամուկա Խազարաձեի հետ հանցավոր համաձայնության էր եկել Բիձինա Իվանիշվիլիին կուսակցության ղեկավարությունից մեկուսացնելու և իշխանությունն ամբողջությամբ զավթելու շուրջ: Ըստ այդմ՝ Խազարաձեի ТВС Bank-ն ընդգրկվել էր հեռանկարային Անակլիա խորքային նավահանգիստի շինարարության վրաց-ամերիկյան կոնսորցիումի մեջ:

Շինարարության ավարտից հետո այն պետք է վերածվեր ծովային բեռնափոխադրումների տարածաշրջանային հագույցի՝ դառնալով Վրաստանում ամենաթանկ ձեռնարկատիրական հաստատությունը, որը կարող էր օգտագործվել ԱՄՆ-ի կողմից որպես Ռազմածովային ռազմակայան՝ ներառյալ սուզանավերի համար: Ի պատասխան՝ Խազարաձեն վճարում էր ամերիկացի լոբբիստներին՝ ԱՄՆ պատկան մարմինների, այդ թվում՝ պետքարտուղարի հետ Կվիրիկաշվիլիի հանդիպումները կազմակերպելու համար, որտեղ վարչապետը «մտահոգված» բարձրացնում էր Իվանիշվիլիի կողմից Վրաստանը միանձնյա ղեկավարելու հարցը՝ ամենայն հավանականությամբ, տեղ հարթելով իր համար:

Իվանիշվիլիի վստահության բարձր ֆոնին, հատուկ ծառայությունները նրան են ներկայացնում վարչապետի ու գլխավոր բանկիրի WhatsApp-ի միջոցով գաղտնալսված հեռախոսազրույցը, որտեղ խոսք է գնում Իվանիշվիլիի մասին. «օլիգարխ, որը չպետք է կառավարի պետություն, այլ պետք է բիզնես վարի» երկխոսությունը:

Իվանիշվիլին այն համարում է սաբոտաժ և առաջին իսկ քաղխորհրդի նիստին պահանջում է վարչապետի հրաժարականը: Կվիրիկաշվիլին, վախենալով ձերբակալությունից (հրաժարականից հետո պետբյուջեում հայտնաբերել էին ոչ նպատակային ծախսեր և հարյուրավոր միլիոնների պակասորդ), անմիջապես հրաժարական է տալիս և որոշ ժամանակ վանքում ապաստանելուց հետո մեկնում արտասահման:

Խազարաձեի նկատմամբ քրեական գործ հարուցվեց գաղտնալսված նյութի և նրա կառավարած բանկում 17 մլն դոլարի լվացման մեղադրանքով, որի տրամաբանական շարունակությանը հասարակությունն ականատես եղավ օրերս: