Միջոցառմանը ներկա էին ՌԴ, Կենտրոնական Ասիայի, Չինաստանի, Իրանի, Վրաստանի կառավարությունների, օրենսդիր մարմինների, առողջապահության ոլորտի ներկայացուցիչներ, ինչպես նաև` միջազգային կառույցների և հասարակական կազմակերպությունների անդամներ:

Ներկայացնելով Հայաստանում մոր ու մանկան առողջության պահպանման ուղղված վերջին շրջանում իրականացվող պետական ծրագրերը` Վարդուհի Գրիգորյանը հատկապես կարևորել է դեղապահովումը, դրա հասանելիության ապահովումը:

Հայաստանում տարեցտարի ավելանում են այն հիվանդությունների ցանկը, որոնց դեպքում պետությունը երեխաներին անվճար տրամադրում է թանկարժեք դեղերը. դրանք են` առաջնային իմունային անբավարարություն, անչափահասների ռևմատոիդ արթրիտ, Կավասակիի համախտանիշ, ցրված սկլերոզ և այլն։

Թուրքմենստանի առողջապահության նախարարության ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանը պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել սկսել համագործակցություն Հայաստանում և Թուրքմենստանում արտադրվող դեղերի և բժշկական նշանակության ապրանքների ներմուծման և արտահանման ոլորտում:

Հայաստանյան կողմը հրավեր է ստացել աշնանը Աշխաբադում մասնակցելու դեղագործական միջազգային ցուցահանդեսին:

Կենտրոնը տարեկան սպասարկում է շուրջ 700 երեխայի և 900 մեծահասակի: Միայն 2023 թվականին պետական պատվերի շրջանակում մինչև 18 տարեկան երեխաներին տրամադրվել է 585 ծառայություն ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, իսկ 2024 թվականին մինչև 18 տարեկաններին` 810 ծառայություն:

Այս կենտրոն այցելում են ինչպես հենաշարժական համակարգի հիվանդություններով, այնպես էլ` համակցված զարգացման խանգարումներով երեխաներ:

Նախարարի հաջորդ կանգառը եղել է «Գյումրու հոգեկան առողջության կենտրոն»-ը, որը սպասարկում է Շիրակի մարզի 7465 հոգեկան առողջության և նարկոլոգիական խնդիրներ ունեցողների:

Նախարարը շրջել է բաժանմունքներով, հետևել է կենտրոնի աշխատանքների ընթացքին. շենքային պայմանների բարելավման ուղղությամբ աշխատանքներ կտարվեն:

Նրա խոսքով՝ ջրազրկումն անմիջապես ազդում է արտաքինի վրա՝ մաշկը չորանում է, իսկ կնճիռներն ավելի նկատելի են դառնում։ Բժիշկը նաև նշել է, որ հեղուկի պակասը բացասաբար է անդրադառնում հոդերի առողջության, մարսողության և երիտասարդ զգալու համար անհրաժեշտ էներգիայի մակարդակի վրա։

«Ուրեմն շատ ջուր խմեք և կերեք մրգեր, ինչպիսիք են՝ սեխն ու նարինջը, որոնք կօգնեն պահպանել ջրի հավասարակշռությունը»,- կարծում է թերապևտը:

Մասնագետը նաև զգուշացրել է, որ սմարթֆոնների, հեռուստացույցների և համակարգիչների երկարատև օգտագործման պատճառով մաշկը կորցնում է առաձգականությունը և ավելի արագ ծերանում։ Նա բացատրել է, որ այս բոլոր գաջեթներն արձակում են կապույտ լույս, որը քայքայում է կոլագենը, հենց կոլագենն է մաշկը երիտասարդ պահում։

Խանը հավելել է, որ նստակյաց ապրելակերպը ևս վնասում է նաև արտաքին տեսքը։

Ռոսսին նշել է, որ աղեստամոքսային տրակտն ուղղակիորեն ազդում է ոչ միայն ուղեղի, այլև հոգեկանի աշխատանքի վրա։ Նրա խոսքով, վերջին ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ աղիների քրոնիկ հիվանդությունները զգալիորեն մեծացնում են դեպրեսիայի, անհանգստության խանգարումների և հոգեկան առողջության այլ խնդիրների առաջացման վտանգը, ինչպես նաև վատթարացնում են այդ հիվանդությունների ախտանիշները։

Այս առումով հոգեկան խանգարումները կանխելու համար սննդաբանը խորհուրդ է տվել սննդակարգում ներառել մարսողության և աղիների միկրոֆլորայի վրա դրական ազդեցություն ունեցող մթերքներ։ Դա անելու համար, նա ասում է, որ պետք է շաբաթական առնվազն 30 տարբեր բուսական մթերք օգտագործեք: Այս ցանկում ներառված են բանջարեղենն ու մրգերը, ինչպես նաև ձավարեղենը, հատիկեղենը (հատկապես ոսպ և լոբի), կանաչեղենը և ընկույզը: Ռոսին նաև խորհուրդ է տվել պաղպաղակը փոխարինել մածունով ու սառեցված հատապտուղներով, իսկ քաղցրավենիքը չորացված մրգերով:

Շիրակի և Լոռու տարբեր բժշկական կենտրոններից գիտաժողովին մասնակցելու եկած բուժաշխատողներին ողջունելով` նախարարն ընդգծել է.

«Կաթվածի դեպքում պացիենտի կյանքը փրկելու կամ հաշմանդամությունը կանխելու համար կա խիստ սահմանափակ ժամանակ, ուստի շատ կարևոր է, որ այս ծառայությունները հասանելի լինեն նաև մարզերում: Ուրախ ենք, որ այն արդեն կայացած փաստ է Շիրակի և Լոռու մարզերի բնակիչների համար, հաջորդը պետք է լինի Սյունիքը»:

Նշելով, որ կաթվածը մեր երկրում մահվան պատճառներից երկրորդն է, նախարարն ընդգծել է , որ պետք է կենտրոնացնենք բոլոր ջանքերը այն կանխարգելելու և ժամանակին բուժելու համար:

Գիտաժողովին Կաթվածի և նյարդաբանության բաժանմունքի աշխատանքներն է ամփոփել և կառուցվածքային ու աշխատանքային մոդելը ներկայացրել բաժանմունքի ղեկավար Ժորա Բաղդասարյանը:

Գյումրու Կաթվածի և նյարդաբանության կենտրոնը հիմնադրվել է 2022 թվականին ու սպասարկում է Շիրակի և Լոռու մարզերի բանկիչներին:
Այստեղ երեք տարի առաջ ներդրվել է Կաթվածի ազգային ծրագիրը, որի շրջանակներում սուր իշեմիկ կաթվածի դեպքում պետական պատվերով տրամադրվում են թրոմբոլիտիկ թերապիա և մեխանիկական թրոմբէկտոմիա կյանք փրկող թանկարժեք ծառայությունները:

2022 թվականից ի վեր այս բաժանմունքում ստացիոնար բուժում է ստացել 2030 պացիենտ, նրանցից 1710-ը` կաթված ախտորոշմամբ: 250 պացիենտի մատուցվել է թրոմբոլիտիկ թերապիա կամ մեխանիկական թրոմբէկտոմիա ծառայությունը:

Գյումրիում, Կաթվածի ազգային ծրագրի ներդրմամբ, հիմք է դրվել նաև Գյումրի և Վանաձոր բժշկական կենտրոնների միջև հեռաբժշկության պիլոտային ծրագրի մեկնարկին: Սա լավ նախադեպ է մարզային բժշկական կենտրոնների համար:

Մանկական նստատեղի ընտրությունը կախված է երեխայի տարիքից, հասակից և զարգացման առանձնահատկություններից։

Ինչպե՞ս ընտրել ճիշտ նստատեղ

• Մինչև 3 տարեկան – նստատեղը պետք է տեղադրված լինի դեմքով դեպի հետ։ Այս դիրքը լավագույնս պաշտպանում է երեխայի ողնաշարը, նվազեցնում վնասվածքի ռիսկը։
• 3-6 տարեկան – Նստատեղը տեղադրեք դեմքով դեպի առաջ: Այս դիրքը կնվազեցնի գլխի և պարանոցի վնասվածքների հավանականությունը։
• Բուստեր տեսակի նստատեղը ցանկալի է օգտագործել 7-9 երեխաների համար (հասակը 110սմ -140 սմ):
• Ամրագոտիները կիրառում են 9 տարեկանից բարձր երեխաների շրջանում:

Միշտ կապե՛ք ձեր ամրագոտին։ Սա օրինակ կծառայի ձեր երեխայի համար, և նրա մոտ մանկուց կձևավորվի ամրագոտի կոպելու սովորություն։

Հանդիպմանը ներկա է եղել նաև առողջապահության նախարարության մանկական էնդոկրինոլոգիայի գծով խորհրդատու Ելենա Աղաջանովան:

Անահիտ Ավանեսյանը ներկայացրել է շաքարային դիաբետի կառավարման արդյունավետությանն ուղղված աշխատանքները:

Նախարարը նշել է, որ 2026 թվականի բյուջեով նախատեսված է մինչև 18 տարեկան երեխաներին անվճար հատկացնել գլյուկոզայի շարունակական մոնիտորինգի սարքը:

«Սա իսկական հաղթանակ է, երբ խոսում ենք, որ դիաբետ ունեցող մինչև 18 տարեկաններին պետք է տրամադրենք սենսորներ: Ըստ էության` սա միակ բանն է, որ դեռևս արված չէ դիաբետ ունեցող երեխաների համար»,- նշել է Ելենա Աղաջանովան:

Մինչև 18 տարեկան դիաբետ ունեցող երեխաների բուժման ամբողջ շղթան` դեղերի ու թեստային երիզների տրամադրումից մինչև, անհրաժեշտության դեպքում, ստացիոնար բուժում, ապահովվում է պետական պատվերի միջոցով:

2025 թվականի երկրորդ կիսամյակից մեկնարկելու է 18-28 տարեկան շահառուներին թեստ-երիզների և չափիչ սարքերի անվճար տրամադրման ծրագիրը:

Նախարարները ծնողներին առաջարկել են, մինչև հաջորդ հանդիպումը, երկու գերատեսչություններին գրավոր ներկայացնեն բոլոր առաջարկները:

 «Եթե սկսենք 2026 թվականի հունվարի 1-ից, ապա երեք տարում կհասնենք մինչև 80% ապահովագրական ծածկույթի: Սա կհանգեցնի առողջապահական ծառայությունների առումով սոցիալական արդարության ապահովմանը»,- նշել է Անահիտ Ավանեսյանը` կարևորելով ապահովագրության ներդրումից առաջ առողջապահության ոլորտի ամբողջովին թվայնացումը:

Հանդիպմանը ներկայացվել է էլեկտրոնային ապահովագրության համակարգի առավելությունները, քննարկվել առողջության համապարփակ ապահովագրության ներդրման մոդելը, գործընթացը։ Ապահովագրության ներդրման գործում օբյեկտիվ ու մասնագիտական մոտեցում ապահովելու համար Անահիտ Ավանեսյանն ընդգծել է միջազգային գործընկերների հետ համագործակցությունն ու նրանց աջակցությունը:

Ֆրանսիական առաջատար փորձի փոխանակման համար ևս երկու օր «ALAN» ապահովագրական կազմակերպության ներկայացուցիչների հետ կլինեն հանդիպումներ ու աշխատաժողովներ: