Շոկոլադը պարունակում է շատ պոլիֆենոլներ՝ հակաօքսիդանտներ, որոնք նվազեցնում են օքսիդատիվ սթրեսի ծանրությունը, ինչպես նաև B2, B1 և B6 վիտամիններ, որոնք կարևոր են նյարդային համակարգի համար:

Այնուամենայնիվ, Օստրովսկայան նշել է, որ այս մթերքը պարունակում է շատ ածխաջրեր և ճարպեր : Այդ իսկ պատճառով խորհուրդ չի տվում օրական 20-30 գրամից ավելի շոկոլադ ուտել։

Բժիշկը ավելացրել է, որ կակաոյի հատիկները պարունակում են օգտակար միկրոէլեմենտներ, ինչպիսիք են մանգանը, պղինձը, երկաթը, կալիումը և սելենը: Դրանք տրիպտոֆան ամինաթթուների հետ մասնակցում են սերոտոնինի սինթեզին և բարելավում տրամադրությունը, իսկ թրեոնինը բարելավում է ճանաչողական ունակությունները և օգնում է հաղթահարել սթրեսը:

«Կակաոյի հատիկները պարունակում են մանրաթելեր, որոնք անհրաժեշտ են աղիների աշխատանքի համար»,- ասել է Օստրովսկայան։

Նա խորհուրդ է տվել շաքարախտ և գիրություն ունեցող մարդկանց սահմանափակել շաքար պարունակող շոկոլադի քանակը:

«Դուք ստիպված կլինեք հրաժարվել շոկոլադից, եթե ալերգիա ունեք կակաոյի հատիկներից, ինչպես նաև մրգերից և հատապտուղներից, համեմունքներից և ընկույզից, որոնք մտնում են դրա բաղադրության մեջ»,- նշել է Օստրովսկայան։

Բացի դրանից, նա կոչ է արել ավելի քիչ շոկոլադ ուտել աղեստամոքսային տրակտի ցանկացած հիվանդության սրացման ժամանակ, ինչպես նաև հղիության ընթացքում, հատկապես երկրորդ եռամսյակում, երբ մեծանում է ինսուլինակայունության և դիաբետի զարգացման ռիսկը։

Ձուն պարունակում է ճարպեր և սպիտակուցներ, ինչպես նաև կալցիում, ֆոսֆոր և լեցիտին, որը սնուցում է ուղեղի հյուսվածքները։ Ձուն պարունակում է նաև կալցիֆերոլ, որը վիտամին D-ի բաղադրիչ է։ Բժիշկը նշել է, որ որքան վառ է դեղնուցը, այնքան ավելի շատ կարոտինոիդներ է պարունակում մթերքը, որն օրգանիզմում վերածվում է վիտամին A-ի։

Սննդաբանը նշել է, որ նախաճաշին մեկ-երկու ձուն կօգնի մկանային զանգված հավաքել, ամրապնդել նյարդային համակարգը և նիհարել, քանի որ այս մթերքը քիչ կալորիա է պարունակում։ Բացի դրանից, ամեն օր ձու ուտելը կբարելավի ձեր տրամադրությունը, կամրացնի նյարդային համակարգը: 100 գրամ խաշած ձուն պարունակում է տրիպտոֆանի օրական անհրաժեշտ չափի մոտ 20 տոկոսը, և այն մասնակցում է երջանկության հորմոնի՝ սերոտոնինի արտադրությանը:

Առողջ մարդը կարող է օրական ուտել մինչև երկու կամ երեք ձու, ասել է Կորաբլևան։ Նա նախազգուշացրել է, որ ձուն կարող է նաև ալերգեն լինել և խորհուրդ չի տվել այն օգտագործել բարձր խոլեստերինով, պանկրեատիտով, լյարդի և լեղապարկի խնդիրներով կամ գաստրիտով տառապող մարդկանց:

Դեղագործ Մարիան Գարսիան նշել է երեխաների և մեծահասակների համար շաքարի օրական թույլատրելի չափաբաժինը: Նրա հոդվածը հրապարակվել է Cuidate Plus-ում:

Մինչև չորս տարեկան երեխաները չպետք է շաքարավազ կամ քաղցր ուտելիքներ օգտագործեն, ասում է մասնագետը։ Մինչև վեց տարեկան երեխաները կարող են օգտագործել մինչև 19 գրամ շաքարավազ մեկ օրում: Յոթից տասը տարեկանները կարող են ուտել ոչ ավելի, քան 24 գրամ շաքարավազ: Մեծահասակների համար շաքարի սահմանաչափը 30 գրամից ոչ ավելի պետք է լինի, ասել է Գարսիան։ Միաժամանակ նա նշել է, որ օրվա ընթացքում սպառված շաքարի քանակությունը հաշվարկելիս արժե հաշվի առնել թաքնված շաքարավազը, որը պարունակվում է տարբեր սննդամթերքներում։

«Կոլայի շշի մեջ շաքարի պարունակությունը ավելին է, քան մեծահասակների համար առաջարկվող օրական չափաբաժինը», – զգուշացրել է մասնագետը:

Նա նաև սովորեցրել է խանութներում պիտակները ճիշտ կարդալ: Այսպիսով, մթերքը համարվում է քաղցր, եթե դրա մեջ շաքարի քանակը հասնում է 22,5 գրամի 100 գրամ ընդհանուր քաշի մեջ։ Ոչ քաղցր համարվում են այն մթերքները, որոնք պարունակում են ոչ ավելի, քան 5 գրամ շաքար 100 գրամում։

Մեթյուզն առաջին անգամ քաղցկեղով հիվանդացել է 1993 թվականին։ Նրա բերանի խոռոչում խոց է հայտնաբերvել, որը մի քանի շաբաթ արնահոսել է։ Նրա ընտանիքը պնդել է, որ նա գնա բժշկի, և լեզվի բիոպսիան ցույց է տվել քաղցկեղ:

«Շուտով ես վիրահատվեցի, հեռացրեցին լեզվիս մեծ մասը»,— հիշում է Մեթյուզը։

2005 թվականին տղամարդու մոտ ախտորոշվել է շագանակագեղձի քաղցկեղ։ Այս անգամ նա դիմել է բժշկի՝ ներքնազգեստի վրա արյան հետքեր նկատելուց հետո։ Մեթյուզի ուռուցքը հեռացրել են, նաև ճառագայթային թերապիա նշանակել: Բրիտանացին 2018 թվականին երրորդ անգամ է հիվանդացել քաղցկեղով։ Նա դիմել է բժիշկներին՝ բողոքելով վատ ինքնազգացողությունից և արյունահոսությունից։ Հետազոտությամբ պարզվել է, որ նա թոքի քաղցկեղ ունի։

Տղամարդը կարծում է, որ կարողացել է ապաքինվել, քանի որ ժամանակին դիմել է բժիշկներին։

«Ամեն անգամ բախտս բերել է, քաղցկեղը հայտնաբերվել է վաղ փուլում: Ես ամեն անգամ անմիջապես արձագանքում էի ախտանիշներին, և դա արդյունք տվեց: Անցյալ տարվանից ես առանց քաղցկեղի եմ, բայց ինձ պակասում է թոքիս կեսն ու լեզվիս մի մասը»,- ասել է բրիտանացին։

«Իսկ եթե դուք արդեն հիվանդ եք, կոճապղպեղը կարող է օգնել թեթևացնել մրսածության և գրիպի ախտանիշները: Այն ունի տաքացնող, հակաբորբոքային ազդեցություն»,- պարզաբանել է Պանովան։

Թեյը կամ կոճապղպեղով թուրմը կարող է թեթևացնել սուր շնչառական հիվանդությունների ախտանիշները՝ հազ, քթահոս, կոկորդի ցավ, գլխացավ կամ մկանային ցավ:

Նաև կոճապղպեղի արմատը բարելավում է մարսողությունը, ինչն օգուտ է տալիս իմունային համակարգին: Համեմունքը խթանում է մարսողական տարբեր ֆերմենտների և լեղու արտադրությունը, նորմալացնում է մարսողությունը և աղիների աշխատանքը:

Պանովան նշել է, որ կոճապղպեղը օգնում է նվազեցնել բորբոքումն ու ցավը արթրիտի, նեվրալգիայի, միգրենի և դաշտանի ժամանակ: Կոճապղպեղի մեջ պարունակվող ակտիվ նյութերը նոսրացնում են արյունը՝ կանխելով թրոմբների առաջացումը, նվազեցնում վատ խոլեստերինի մակարդակը՝ այդպիսով նվազեցնելով աթերոսկլերոզի առաջացման վտանգը։

Ստամոքսի խոցերի, տասներկումատնյա աղիքի խոցի, գաստրիտների, պանկրեատիտի դեպքում կոճապղպեղը հակացուցված է, զգուշացրել է Պանովան։ Մասնագետը հորդորեցլ է զգույշ լինել հղիության և կրծքով կերակրման ժամանակ կոճապղպեղ օգտագործելիս, քանի որ այս դեպքում ևս այն ​​կարող է վտանգավոր լինել։

Արժե նաև սահմանափակել կոճապղպեղի օգտագործումը արյունը նոսրացնող դեղամիջոցներ ընդունողներին, քանի որ արյունահոսության վտանգ կա։ Հետևաբար կոճապղպեղ օգտագործելուց առաջ անպայման պետք է խորհրդակցել բժշկի հետ։

Առողջապահության նախարարի տեղակալ Արմեն Գասպարյանը և Հայաստանում Հնդկաստանի արտակարգ և լիազոր դեսպան Նիլակշի Սահա Սինհան այցելել են կենտրոն ու հանձնել «Կելֆեր» դեղի նոր խմբաքանակը:

«Կելֆեր»-ը ցուցված է թալասեմիա արյան ժառանգական հիվանդության դեպքում: Այս հիվանդության ժամանակ առկա է հեմոգլոբինի ոչ բավարար կամ ոչ նորմալ արտադրություն։

Պացիենտներն ամբողջ կյանքի ընթացքում կանոնավոր կերպով պետք է ընդունեն «Կելֆեր» դեղամիջոցը։ Հայաստանում այս հիվանդությունն ունի շուրջ 130 մարդ:

Արմեն Գասպարյանի և «Յոլյան» կենտրոնի տնօրեն Հայկ Գրիգորյանի հետ Հնդկաստանի դեսպանը շրջել է արյունաբանական կենտրոնում, ծանոթացել պայմաններին, ձեռքբերումներին, ինչպես նաև քննարկել են առողջապահական ոլորտում հայ-հնդկական համագործակցության նոր ուղիները:

Միջոցառումների ընթացքում այցելուները կարող են անվճար և անանուն հետազոտություններ անցնել ՄԻԱՎ-ի, հեպատիտներ Բ-ի, Ց-ի և սիֆիլիսի վերաբերյալ:

Հետազոտությունները կուղեկցվեն նախաթեստային և հետթեստային խորհրդատվությամբ:

Հանրային միջոցառումները կազմակերպվում են «Աշխատանքային միգրանտների շրջանում ՄԻԱՎ վարակի կանխարգելման, ՄԻԱՎ-ի վերաբերյալ խորհրդատվության և հետազոտության բարելավումը Հայաստանում» դրամաշնորհային ծրագրի շրջանակում:

Հանդիպմանն անդրադարձ է կատարվել ԱԷՄԳ տեխնիկական համագործակցության ծրագրի շրջանակներում Առողջապահության նախարարության հետ իրականացվող ընթացիկ և ապագա ծրագրերին։

Նախարար Ավանեսյանը գոհունակությամբ է արձանագրել ԱԷՄԳ հետ տարիների վերընթաց համագործակցությունը ուռուցքաբանության ոլորտում ՀՀ կարողությունների մեծացման ուղղությամբ և շնորհակալություն հայտնել Գործակալության կողմից Ուռուցքաբանության ազգային կենտրոնին տարիներ շարունակ տրամադրված աջակցության համար, որը թույլ է տվել մի շարք բարդ ծառայություններ հասանելի դարձնել քաղցկեղ ունեցող պացիենտների համար:

Նախարարը ներկայացրել է վերջին շրջանում ուռուցքաբանության ոլորտում պետության և մասնավոր հատվածի կողմից կատարված ներդրումները, աշխատանքները։

Գլխավոր տնօրեն Գրոսսին բարձր է գնահատել ՀՀ կառավարության ուշադրությունը և առողջապահության ջանքերը վերոնշյալ ոլորտում ՀՀ կարողությունների զարգացման ուղղությամբ և վերահաստատել ԱԷՄԳ պատրաստակամությունը շարունակելու աջակցությունն ու ընդլայնել փոխգործակցությունը։

Հարցը քննարկվել է ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի՝ նոյեմբերի 27-ին հրավիրված հերթական նիստի ընթացքում:

Հիմնական զեկուցող Ալխաս Ղազարյանի խոսքով առաջարկով հանդես գալը պայմանավորված էր հանրության շրջանում բավականին մեծ անհանգստությամբ` կապված դեռահասների շրջանում էներգետիկ ըմպելիքների մասսայական օգտագործման հետ:

Ըստ Առողջապահության նախարարության հրապարակած տվյալների՝ դեռահասների 40 տոկոսը շաբաթական օգտագործում է էներգետիկ ըմպելիքներ, որոնք կարող են բացասական ազդեցություն ունենալ նրանց առողջության վրա:

Պատգամավորի դիտարկմամբ դրանց սահմանափակման համար մի շարք երկրներ արդեն իսկ որոշակի քայլեր ձեռնարկել են: Ուստի, վերոնշյալ նախագծով առաջարկվում է էներգետիկ ըմպելիքների վաճառքն արգելել մինչեւ 18 տարեկան անձանց եւ սահմանափակել դրանց գովազդի հնարավորությունը: Նախագծով առաջարկվում է նաեւ արգելել մինչեւ 18 տարեկան անձանց համար ալկոհոլային խմիչքների վաճառքը: Հեղինակներն առաջարկում են վարչական պատասխանատվություն կիրառել նշված արգելքները խախտելու համար:

ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Գեւորգ Պապոյանը, ներկայացնելով Կառավարության առաջարկը, նշել է, որ եղել են առաջարկներ, որոնք ընդունվել են հեղինակների կողմից, արդյունքում օրենսդրական փաթեթը լրամշակվել է:

Պատգամավորներն իրենց ելույթներում կարեւորել են օրենքի նախագծի ընդունումը:

Օրենսդրական փաթեթը ստացել է դրական եզրակացություն:

2024թ. դեկտեմբերի 1-ից այն կներառի`

գլյուկոզի տոլերանտության պերoրալ թեստ,

թիրեոտրոպ հորմոնի որոշում,

Բ խմբի ստրեպտոկոկի որոշում:

Այս հետազոտություններով հայտնաբերվող շեղումները հաճախ անախտանիշ են, և բժիշկն առերեսվում է դրանց հետևանքների հետ, ուստի թիրախային խմբերի վաղ հայտնաբերումը կնպաստի հղիության և ծննդաբերության անհատական վարման պլանի մշակմանը, հղիության բարեհաջող ելքերի, անվտանգ ծննդաբերության և առողջ երեխաների ծնունդին:

Նախկինում այս հետազոտությունները պետական պատվերի շրջանակներում չէին իրականացվում կամ իրականացվում էին միայն ցուցումների դեպքում:

Հաշվի առնելով արդի բժշկագիտության, միջազգային մասնագիտական ասոցիացիաների ուղեցույցները` այդ հետազոտությունները ներառվել են հղիների նախածննդյան հսկողության պետական պատվերի շրջանակներում իրականացվող պարտադիր հետազոտությունների ծավալում:
Պետական պատվերի շրջանակներում նախածննդյան հսկողության ընթացքում սահմանված ժամկետներում բոլոր հղիները կանցնեն նշված հետազոտություններն` անկախ ցուցումների առկայությունից:
Փոփոխությունը կնպաստի նաև վերարտադրողական կորուստների նվազեցմանը, այդ թվում՝ վիժումների, պտղի ներարգանդային մահվան դեպքերի (մեռելածնության) կանխարգելմանը և նորածնային մահացության նվազեցմանը: