«Հայաստանն առաջընթաց է գրանցում INL-ի աջակցությամբ օրենքի գերակայության և արդարադատության ոլորտում բարեփոխումներ սկսելու գործում». ԱՄՆ պետքարտուղարություն

Հայաստանն առաջընթաց է գրանցում օրենքի գերակայության և արդարադատության ոլորտում բարեփոխումներ սկսելու գործում։ Այս մասին հայտնել է ԱՄՆ Պետքարտուղարության Թմրամիջոցների դեմ պայքարի և իրավապահ մարմինների միջազգային բյուրոն (INL) Հայաստանի վերաբերյալ ամփոփ զեկույցում։ Նշվում է, որ բյուրոն աշխատում է ամերիկացիներին անվտանգ պահելու համար՝ հակազդելով միջազգային հանցագործությանը, անօրինական թմրամիջոցներին և արտերկրում անկայունությանը:

INL-ն օգնում է երկրներին ապահովել արդարադատություն և արդարություն՝ ուժեղացնելով ոստիկանությանը, դատարանները և ուղղիչ համակարգերը: Այս ջանքերը նվազեցնում են ԱՄՆ հասնող հանցավորության և անօրինական թմրանյութերի քանակը:

Այնուհետև զեկույցում նշվում է այն մարտահրավերների մասին, որոնց բախվել է Հայաստանը։

«Անկախությունից ի վեր Հայաստանը ձգտել է հավասարակշռել իր հարաբերությունները տարածաշրջանի հետ և ավելի սերտ ինտեգրվել եվրոպական և եվրատլանտյան կառույցներին՝ որպես խորհրդային ինստիտուտների և գործելակերպի ժառանգությունը հաղթահարելու միջոց: 2018 թվականի ապրիլ-մայիսին լայնածավալ բողոքի ցույցերը, որոնք հայտնի դարձան որպես «թավշյա հեղափոխություն», իշխանության բերեցին նոր կառավարություն՝ բացահայտ հակակոռուպցիոն մանդատով և քրեական արդարադատության համակարգը բարելավելու մեծ ցանկությամբ, ինչը խիստ հակադրվում էր նախկին կոռումպացված, Ռուսաստանի ազդեցության տակ գտնվող, օլիգարխիկ ռեժիմին»,- գրված է զեկույցում։

Նշվում է, որ Հայաստանն «առաջընթաց է գրանցում INL-ի աջակցությամբ օրենքի գերակայության և արդարադատության ոլորտում բարեփոխումներ սկսելու գործում, ներառյալ ոստիկանության բարեփոխումները, կոռուպցիայի դեմ պայքարը, ֆինանսական հանցավորության դեմ պայքարը և մարդու իրավունքների պաշտպանության շեշտադրումը:

ԱՄՆ Պետքարտուղարության Թմրամիջոցների դեմ պայքարի և իրավապահ մարմինների միջազգային բյուրոն նաև նշում է առկա խնդիրների մասին։

«Այնուամենայնիվ, զգալի ինստիտուցիոնալ խնդիրներ կան: Դեռևս շատ քիչ դատավորներ կան, հնացած օրենքները քննիչներին սահմանափակ գործիքներ են տրամադրում ամուր գործեր ստեղծելու համար, իսկ կազմակերպությունները մնում են տարածքային և չեն ցանկանում պաշտպանել ռեսուրսները»,- նշվում է զեկույցում:

Նպատակներին առնչվող հատվածում նշվում է, որ INL-ն աջակցում է Միացյալ Նահանգների առաջնահերթություններին` պայքարելու անդրազգային կազմակերպված հանցավորության և կոռուպցիայի դեմ, հակազդելու արտաքին վատ ազդեցությանը և կառուցելու թափանցիկ ու հաշվետու արդարադատության համակարգ, որը խթանում է տարածաշրջանային կայունությունը և պաշտպանում ԱՄՆ անվտանգությունը երկրի ներսում և արտերկրում:

Նաև հաղորդվում է, որ INL-ը ձգտում է աջակցել Հայաստանին իր քրեական արդարադատության ոլորտում ինստիտուցիոնալ կոռուպցիայի դեմ պայքարի գործում՝ նոր հակակոռուպցիոն ինստիտուտների համար ամուր հիմքեր ստեղծելու, հայ իրավապահ մարմիններին աշխուժացնելու միջոցով, որպեսզի նրանք համապատասխանեն միջազգային լավագույն փորձին և կիրառեն ծառայության վրա հիմնված ոստիկանության նոր մոդել, ինչպես նաև թափանցիկ և հաշվետու կազմակերպչական կառուցներ պահպանանելու գործիքներ ստեղծելու միջոցով:

«Այս նպատակներին հասնելու համար INL-ն աջակցություն է տրամադրում հակակոռուպցիոն հետաքննության մարմնի, անկախ հակակոռուպցիոն դատարանի և պարեկային ոստիկանության նոր կազմակերպության ստեղծմանը: INL-ը նաև կշարունակի ձևավորել իրավապահ մարմինների կարողությունները՝ բացահայտելու և մասնագիտորեն լուծելու կոռուպցիայի, մարդու իրավունքների կամ բնակչության խոցելի հատվածի հետ կապված դեպքերը, ինչպես նաև բարելավելու հասարակության, ոստիկանության և դատարանների արձագանքն ու հաշվետվողականությունը», – գրված է զեկույցում:

Զեկույցի եզրափակիչ հատվածում նշվում է, որ INL-ը փոխանակման և գործընկերության ծրագրեր է իրականացրել Հայաստանի և տարբեր պետական և տեղական գործակալությունների միջև՝ կիսվելու հմտություններով և գործելակերպով։